Χημικά ή όχι, η Συρία πεθαίνει

Η Συρία πεθαίνει ενώ «ο κόσμος παρακολουθεί». Με χημικά και συμβατικά όπλα που χρησιμοποιούνται από το καθεστώς Άσαντ, πεθαίνουν όχι μόνο οι γυναίκες και τα παιδιά της Συρίας, αλλά και ο ανθρωπισμός μας

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, είχε πει «Θέλω να το καταστήσω απόλυτα σαφές στον Άσαντ και σε αυτούς που είναι υπό τις διαταγές του – ο κόσμος παρακολουθεί», στη διάρκεια μιας ομιλίας στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας στην Ουάσιγκτον στις 4 Δεκεμβρίου 2012. Ήταν μια προειδοποίηση κατά της ενδεχόμενης χρήσης χημικών όπλων από το καθεστώς Άσαντ. Αυτή η επίθεση συνέβη στις 21 Αυγούστου 2013 στην Γκούτα κοντά στη Δαμασκό, σκοτώνοντας τουλάχιστον 1.500 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Άσαντ έχει σκοτώσει πολλούς περισσότερους ανθρώπους από κάθε άλλο εγκληματία στη σύγχρονη ιστορία. Το έχει κάνει και με χημικά και με συμβατικά όπλα την ώρα που ο κόσμος «παρακολουθούσε».

Η χημική επίθεση στο Χαν Σεϊχούν στις 4 Απριλίου 2017 ήταν μόνο το τελευταίο επεισόδιο της γενοκτόνας πολιτικής του καθεστώτος Άσαντ. Ο ΟΗΕ έπαψε να μετράει τους νεκρούς στη Συρία στις περιοχές όπου οι αριθμοί δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν. Είναι γεγονός ότι ο ΟΗΕ, όπως η υπόλοιπη διεθνής κοινότητα και τα πιο ισχυρά έθνη του κόσμου, σημείωσαν την μία αποτυχία μετά την άλλην στο να σταματήσουν τον πιο αιματηρό πόλεμο του 21^ου αιώνα.

Μια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας με ημερομηνία 22 Φεβρουαρίου 2017, αναφέρει ότι «μέχρι το τέλος του έτους (2016), η σύρραξη έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων από 300.000 ανθρώπων». Αλλά τα πραγματικά νούμερα είναι πολύ μεγαλύτερα, πιθανώς πάνω από 600.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ και την πολιτοφυλακή υπό τις εντολές τους. Ούτε η διαδικασία της Γενεύης, ούτε της Αστάνα σταμάτησαν το καθεστώς από την χρήση χημικών και συμβατικών όπλων εναντίον του λαού του. Βλέποντας τον κόσμο να «παρακολουθεί» την σφαγή που κάνει και να χάβει την ιστορία περί καταπολέμησης των τρομοκρατών της Νταές, ενδεχομένως θα συνεχίσει το παρόν μονοπάτι της βαρβαρότητας.  

Όσοι επέζησαν από τις χημικές επιθέσεις, τις βόμβες-βαρέλια και τους όλμους, έγιναν πρόσφυγες και εσωτερικά εκτοπισμένοι σε εκατομμύρια. Η ίδια έκθεση της Αμνηστίας αναφέρει ότι «κάπου 4,8 εκατομμύρια άνθρωποι εγκατέλειψαν την Συρία μεταξύ 2011 και τέλους του 2016, συμπεριλαμβανομένων 200.000 που έγιναν πρόσφυγες στη διάρκεια του 2016, σύμφωνα με την UNHCR, την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Κατά την ίδια χρονική περίοδο των έξι ετών, περίπου 6,6 εκατομμύρια άλλοι εκτοπίστηκαν μέσα στη Συρία, οι μισοί εκ των οποίων παιδιά, σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ». Στο σύνολο, είναι περίπου το μισό του πληθυσμού της Συρίας. Επιπλέον, χιλιάδες έχουν πεθάνει στα κρύα νερά της Μεσογείου και του Αιγαίου. Σύμφωνα με την UNICEF, πάνω από 8 εκατομμύρια συριόπουλα έχουν άμεση ανάγκη από βοήθεια – συμπεριλαμβανομένων περισσοτέρων από 2 εκατομμυρίων προσφυγόπουλων.

Η απάντηση των ΗΠΑ στην χημική επίθεση του Χαν Σεϊχούν ήταν ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση και μια προειδοποίηση στην πράξη, όχι μόνο λόγια. Δεδομένου του μεγέθους της συνεχόμενης σφαγής με συμβατικά όπλα και της αυξανόμενης ανθρωπιστικής κρίσης όμως, αυτό δεν αρκεί ούτε για να σταματήσει τον πόλεμο, ούτε για να προσφέρει προστασία στον συριακό λαό. Είναι αδιαμφησβήτητα αληθές ότι το καθεστώς Άσαντ δεν θα τολμήσει να ξαναχρησιμοποιήσει χημικά όπλα μετά από τα αντίποινα των ΗΠΑ. Αλλά η επικέντρωση στην χρήση χημικών όπλων είναι αφανές ευτύχημα για το καθεστώς που θα το εκλάβει ως ότι μπορεί να συνεχίσει τα τόσα και τόσα εγκλήματα ενάντια στην ανθρωπότητα με συμβατικά όπλα γιατί ο κόσμος δρα μόνο όταν εκείνο χρησιμοποιεί χημικά όπλα.

Αυτή η άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική ιστορία είχε μεγάλο κόστος για την πολιτική και την ασφάλεια. Καμία άλλη διένεξη στη σύγχρονη ιστορία δεν έχει προκαλέσει τόση αστάθεια όσο αυτή στη Συρία. Όποιοι νομίζουν ότι η συριακή κρίση θα μπορούσε να περιοριστεί μέσα στη Συρία ή στην κοντινή γειτονιά της, κάνουν απόλυτο λάθος. Αυτός είναι ένας πόλεμος που δηλητηριάζει τις περιφερειακές πολιτικές και υπονομεύει την παγκόσμια ισορροπία ισχύος. Είναι ο μεγαλύτερος πόλεμος δι’ αντιπροσώπων στην σύγχρονη εποχή. Επιτρέπει σε μη κρατικούς φορείς να δημιουργήσουν φέουδα δικτύων πολέμου, αποδυναμώνοντας περαιτέρω τα ήδη αδύναμα και αποτυχημένα κράτη. Βαθαίνει τις σεχταριστικές εντάσεις από το Ιράκ μέχρι τον Λίβανο και παραπέρα. Εξακολουθεί να τροφοδοτεί την προσφυγική κρίση σε παγκόσμια κλίμακα με συνέπεια την αυξητική τάση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού στην Ευρώπη. Παραμένει πρόσφορο έδαφος για βίαιους εξτρεμιστές και τρομοκράτες όπως η Αλ Κάιντα και η Νταές. Ας θυμηθούμε άλλωστε ότι δεν υπήρχε Νταές στη Συρία μόλις πριν από τρία χρόνια. Ήταν ο συριακός πόλεμος και η μόνιμη αστάθεια στο Ιράκ που έδωσαν λευκή επιταγή στην Νταές για να γίνει το τέρας που είναι σήμερα.

Επιπλέον, ο συριακός πόλεμος υπονόμευσε την αξίωση του συστήματος του σύγχρονου κόσμου να προστατεύσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και να αποτρέψει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υπέσκαψε την ρητορική της δημοκρατίας, της ελευθερίας και του πλουραλισμού, σε σχέση με τον συριακό λαό και των αδερφών του στην Μέση Ανατολή και τον ευρύτερο μουσουλμανικό κόσμο. Δημιούργησε εντάσεις μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ, της Τουρκίας και των ΗΠΑ λόγω της πολιτικής της  κυβέρνησης Ομπάμα να υποστηρίξει το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) – τους συριακούς βραχίονες της PKK. Αυτός ο κατάλογος των περιφερειακών και γεωπολιτικών προβλημάτων που προέκυψαν από τον συριακό πόλεμο, συνεχίζεται.

Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις στη Συρία, τουλάχιστον στο παρόν στάδιο που έχει φτάσει. Οι υποστηρικτές του καθεστώτος, δεν θα αποσύρουν την υποστήριξή τους μόνο και μόνο επειδή οι ΗΠΑ βομβάρδισαν μια αεροπορική βάση του καθεστώτος. Ούτε ο Άσαντ θα λάβει υπόψη τις εκκλήσεις, όπως αυτή που έκανε προκαλώντας έκπληξη την περασμένη εβδομάδα ο Μουκτάντα αλ Σαντρ του Ιράκ, για να εγκαταλείψει την εξουσία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, κερδίζει τον πόλεμο όχι μόνο επειδή έχει την υποστήριξη της Ρωσίας, του Ιράν και της Χεζμπολάχ αλλά και επειδή βλέπει έναν αναποφάσιστο και αδύναμο διεθνή συνασπισμό εναντίον του. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιήσει την Νταές σαν εργαλείο για να παρουσιάσει τον εαυτό του ως το μη χείρον βέλτιστον.

Η πρόταση της Τουρκίας για την δημιουργία ασφαλών ζωνών για τους Σύρους μέσα στην Συρία, θα μπορούσε να είχε σώσει χιλιάδες ζωές και να είχε αποτρέψει τις χημικές επιθέσεις τα τρία τελευταία χρόνια αλλά απευθύνθηκε εις ώτα μη ακουόντων και στις δυο μεριές του Ατλαντικού. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή φιλοξενεί περίπου 3 εκατομμύρια πρόσφυγες και εξακολουθεί να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους μέσα στη Συρία.

Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία ότι η Νταές πρέπει να καταπολεμηθεί και να εξοντωθεί. Αυτό το τέρας έχει ήδη προκαλέσει περισσότερο πόνο και τρόμο από όσο θα έπρεπε να μπορούσε. Αλλά είναι ηθικό σκάνδαλο και πολιτικός όλεθρος η εθελοτυφλία απέναντι στο άλλο τέρας του συριακού πολέμου, δηλαδή το καθεστώς Άσαντ και τις κτηνωδίες του. Κατά την συνάντηση των χωρών της G7 στην Ιταλία στις 10 Απριλίου, εμφανίστηκε μια κοινή προσέγγιση με την οποία η Ρωσία πρέπει να πειστεί για να αλλάξει την προσέγγισή της απέναντι στη συριακή σύρραξη και να πάψει να υποστηρίζει το καθεστώς Άσαντ.

Η Συρία πεθαίνει ενώ «ο κόσμος παρακολουθεί». Με χημικά και συμβατικά όπλα που χρησιμοποιούνται από το καθεστώς Άσαντ, πεθαίνουν όχι μόνο οι γυναίκες και τα παιδιά της Συρίας, αλλά και ο ανθρωπισμός μας.