Türkiye yenidən seçkilərə gedir

Türkiyedə mayın 28-də yenidən seçki keçiriləcək. Mayın 14-də keçirilən prezident və parlament seçkilərində Cümhur İttifaqı ilk turda TBMM-də çoxluğu qazanarkən, prezident Ərdoğan 49,5 faiz səslə böyük uğur qazansa da, 50 faizi keçə bilmədi və seçkilər ikinci tura qaldı. Kamal Kılıçdaroğlu isə yaranmış gözləntilərə baxmayaraq, cəmi 44 faiz səs topladı. İndi ölkə yenidən seçkilərə gedərkən bütün proses dinc şəkildə davam edir. Bu, türk demokratiyasının yetkinləşməsinin mühüm göstəricisi oldu.

Mayın 14-də ilk turları keçirilən prezident və parlament seçkiləri bir çox sürpriz nəticələrlə başa çatdı. Xüsusilə müxalifət tərəfində və onu dəstəkləyən beynəlxalq dairələrdə böyük gözləntilər yaradıldı, Kamal Kılıçdaroğlunun ilk turda prezident seçiləcəyi və onun Millət İttifaqında parlament çoxluğunu qazanacağı iddia edildi. Bu əsasında bir qavrayış mühəndisliyi idi və bəzi manipulyasiya sorğuları tərəfindən dəstəklənə bilmirdi. Lakin sonda həqiqət yenidən üzə çıxdı və müxalifət ilk turda Ərdoğan və Cümhur İttifaqı qarşısında ağır məğlubiyyətlə üzləşdi. Ərdoğan ilk turda Kılıçdaroğlunu təxminən 2,5 milyon səslə üstələdi, Cümhur İttifaqı parlament çoxluğunu qazandı, Millət İttifaqı isə azlıq mövqeyinə düşdü və iddialarının boş olduğunu bir daha təsdiqlədi.

Məhz yaşanan pandemiya, Ukrayna müharibəsi və 50 mindən çox insanın həyatını itirdiyi zəlzələ fəlakətinə baxmayaraq, niyə belə bir nəticə ortaya çıxdı? Əvvəla, Ərdoğan hər şeyə rəğmən Kılıçdaroğlundan daha çox etimad edilən bir lider kimi qəbul edildi. Türkiyenin mövcud iqtisadi problemlərinin yenə ancaq Ərdoğan tərəfindən həll edilə, zəlzələ bölgələrindəki tikinti və abadanlıq işlərinin ancaq Ərdoğan tərəfindən həyata keçirilə biləcəyi fikri söz mövzusudur. Yenə müxalifətin 6 partiyalı koalisiya olması, bir-biri ilə uyğunlaşmamış görünməsi və Kılıçdaroğlunun PKK-nın siyasi uzantısı olan HDP ilə ortaqlığı seçicilərin böyük reaksiyasına səbəb oldu. Nəticədə Ərdoğan ilk turda qələbə qazandı, Kılıçdaroğlu və ittifaqı isə məğlubiyyətlə üzləşdi. İndi ölkə mayın 28-də ikinci tura gedir.

Kılıçdaroğlu 180 dərəcə dönüşlə milliyyətçi, qaçqınlara qarşı mövqe tutacaq və ifrat sağçı Ümit Özdağla ittifaq quraraq seçicilərin qarşısına çıxacaq. Onun üçün eyni anda Ümit Özdağla, ifrat sağçı və PKK/HDP tənliyini saxlama məcburiyyəti var. İlk turda 5 faiz səslə flaş ad olaraq ortaya çıxan Sinan Oğan isə Ərdoğanı dəstəkləmək qərarına gəldi.

Ərdoğan mövcud siyasətlərini davam etdirərkən seçicilərə Kılıçdaroğlu və İttifaqının ziddiyyətlərini göstərməklə əlini daha da gücləndirmiş kimi görünür və yenə də Məclis çoxluğu ilə seçicilərin qarşısına çıxır. Türkiye xalqı ümumi olaraq sabitliyə üstünlük verdiyi üçün bu kart Ərdoğan üçün çox güclü faktor kimi ön plana çıxır.