Kimyoviy yoki emas faqat Suriya xalqi o’lmoqda...
Davrning AQSh Prezidenti Barak Obama, 2012- yilining dekabr oyining to’rtida Vashingtonda milliy mudofaa universitetda qilgan ma’ruzasida shunday degan edi, Asad va buyrug‘idagilarga shuni ochiq bir shaklda ifoda etmoqchiman dunyo sizni kuzatib bormoqda
Prezidentlik voizi janob Ibrahim Kalinning ingliz tilida nashr bo’layotgan “ DailySabah gazetasida 2017- yili 11- aprel sonida chiqqan maqolasidir.
Kimyoviy yoki emas faqat Suriya xalqi o’lmoqda
Davrning AQSh Prezidenti Barak Obama, 2012- yilining dekabr oyining to’rtida Vashingtonda milliy mudofaa universitetda qilgan ma’ruzasida shunday degan edi, “ Asad va buyrug‘idagilarga shuni ochiq bir shaklda ifoda etmoqchiman, dunyo sizni kuzatib bormoqda.”
Bu, Asad rejimi tomonidan kimyoviy quroldan foydalanish ehtimoliga qarshi ogohlantiruv mohiyatida edi. Hujum esa 2013- yilining avgust oyining 21da keldi,
Damashq yaqinida Ghuoutani nishon olgan hujum oqibatida ayol va bolalar bilan bir qatorda kamida 1500 kishi o’ldirildi. Besh yil so’ngra esa, Asad yaqin tarixdagi har qanday bir jinoyatchidan yana ko’proq inson o’ldirgan vaziyatdadir. Asad, Buni ham kimyoviy hamda kovansionel quroldan foydalangan “ dunyo esa bo’lib o’tgan voqeani tomosha qilar ekan hujumni amalga oshirdi.
Han Seyhunga 2017- yili 4- aprel kuni uyushtirilgan kimyoviy hujum esa rejim tomonidan yuritilgan genotsid siyosatining faqatgina so‘ngi qismi edi.
Birlashgan millatlar tashkiloti Suriyada sohadagi o’liklarni sanash va chiqqan raqamlar tasdiq qilinmagani uchun sanash faoliyatni tark etdi. Haqiqat shudir: BMT aynan xalqaro jamiyatning va dunyoning eng kuchli millatlari bo’lib , 21- asrda eng qonli urushni to’xtatish faoliyati biri- ketin muvaffaqiyatsizlikka uchradi.
2017- yili 22- fevralda Amnesty Internationl hisobotiga ko’ra “ 2016 yili oxirida (Suriyadagi to’qnashuvlarda 300. 000dan ziyod insoning o’limiga sabab bo’ldi.” Deb yozdi. Faqat Asad rejim kuchlari va buyrug‘i ostidagi militsiyalar tomonidan o’ldirilgan haqiqiy raqam bundan juda ko’pdir deb bildirdi. Ehtimol 600.000dan ziyoddir. Na Jeneva na ham Astana jarayoni Suriyadagi rejimni o’z insonlariga qarshi kimyoviy va konvensionel qurollar ishlatishdan voz kechira olmadi. Dunyoni o’z qatliomiga” tomoshabin” qilar ekan go’yo IShITga qarshi kurashdi uydirmasini qabul qilar ekan rejimning holi hozirgi vahshiyona yo’lida yurishga davom etish ehtimoli juda yuksak.
Kimyoviy qurollarga, barrel bombalariga va havon o’qlariga duch kelib hayotda qolgan millionlab qochqin o’z o’lkasida uy- joydan haydalgan holga aylandi. Ayni Amnesty hisobotida “ BMT qochqinlar oliy komissarligiga ko’ra 2011 va 2016 oxiridagi davrda 4,8 million kishi Suriyadan qochganini, faqatgina 2016 yilida esa 200.000 kishi qochqin holiga kelganini” qo’shimcha qilmoqda, “ BMT ınsoniy yordam koordinatsiyasi byurosiga ko’ra olti yillik davrda esa yarmini bolalar tashkil etib taxminan 6,6 million kishi esa Suriyada uy- joyini tark ermoq majburiyatida qoldi.”
