Kun tahili 12- qism

NATO parlarmenter assambleyasi (PA)  Turkiya delegatsiya Raisi O’sman Ashkin Bak, NATOda ittifoqdosh bo’lgan Gollandiya  Hukukumatdan ittifoqdoshlik   tushunchasiga mos harakat qilishlarini  kutganlarini ma’lum qildi.

“ Gollandiya rasmiylariga, boshqa o’lkalarga  qarshi kaltak sifatida foydalangan qadriyatlarga  o’zlari rioya qilib ikki yuzlamachilik  uslublarini tark etishga chaqirdi.”

Bak qilgan yozma bayonotida, Tashqi ishlar vaziri Mevlut Chavusho’g’lu, Turk yurtdoshlari bilan  uchrashish uchun 11- martda Gollandiyaga  qilgan safariga  turli bahonalar bilan  to’sqinlik qilishi  oqibatida bekor qilindi.

Gollandiyani  ayni kun ziyorat  etgan  oila va ijtimoiy siyosatlar vaziri  Fatma Betul Sayan Kayaga qilgan   g’ayri  insoni muomalasi  hech bir shaklda qabul qilinmas degan Bak,  saylangan bir vazirga, Turk millatining irodasining namoyandasiga, bir ayol kishiga bunday bir muomala qilish, Turk millatiga va Turk davlatiga  bir haqorat, olamshumul qadriyatlar  ham oyoqlar ostiga olindi  ma’nosiga keladi dedi.

Bak, Kaya, Gollandiyadagi diplomatik namoyandalarga  va yurtdoshlarga qarata  qilgan diplomatik va demokratik qadriyatlar bilan juda zid ushbu  muomalalarni , NATOPA Turk guruh rahbari sifatida shiddat bilan qoralayman deb  qayd etdi.

Bak, NATOning asoschi a’zolaridan biri  bo’lgan, Turkiya bilan 400 yildan uzoq muddatdir aloqalari davom etgan kuchli diplomatik rishtalarga  ega bo’lgan Gollandiyaning bu dushmanona  uslubi va amallari, 1961dagi  diplomatik aloqalar haqida Vena bitimi bilan 1963da konsulluslik aloqalari haqida Vena bitimni  ochiq  ravishda buzishi ma’nosiga keladi.

Gollandiya xavfsizlikni saqlash   rahbarlari, tinchlik sevar yig’ilish haqidan  foydalan  Turk jamiyatiga g’ayri insoni va haqorat qiluvchi metodlarni  foydalanib haddan tashqari uslub harakatlar qildilar  degan Bak, Yevropa kengashi a’zosi sifatida Yevropa inson haqlari bitimiga rioya  qilish mas’uliyati bo’lgan Gollandiya hukumati, xalqaro mas’uliyatlarini oyoq ostiga oldi  deb aytdi.

 Ushbu  voqealarni ta’qib etgan matbuot mansablarining  xabar olish va xabar tarqatish erkinliklarini  ham yana kuch ishlatib to’sqinlik qildi  degan Bak, shunday izoh etdi:

“ Gollandiya rasmiylarining ushbu uslubi, Gollandiyadagi Turk jamiyati demokratiki haqlariga va sharfiga qarata  bir hujumdir dedi.

Gollandiya hukumati Turk vazirlarga, diplomatik vakolatxonalar bilan tinch aholiga va  jurnalistlarga qarata ushbu uslubi Yevropa tomonidan va ‘az berilgan qadriyat va demokratiya uchun katta bir tahdid tashkil etmoqda. 

Ushbu vahim voqe Yevropa ittifoqi uchun ham muhim bir imtihon sifatidadir. Yevropa ittifoqi, Gollandiyaning  poy mollariga eng qattiq shaklda reaksiya ko’rsatmasa, kerakli qadamlarni  tashlamasa zotan zarar ko’rgan e’tibori va ishonchini butunlay boy bergan bo’ladi.

Yevropa qit’asi, Islamofobi va Turkfobi kasalligiga chalingan vaziyatda. Yillardan beri Turkiyaga inson haqlari, huquq, demokratiya nutqlari berar ekan, aslida ushbu qadriyatlardan qanchalik uzoq ekanlarini, birinchi va ikkinchi jahon urushida boy berilgan o’n millionlab insondan, boshidan o’n minglab dard g’amdan kerakli pandni hanuz ham olmasligini  g’amginlik bilan ko’rib turibmiz dedi.  Umid qilaman ki, bu fashizmni tatbiq etganlar barcha Yevropa sathida yoyilishi, sodir bo’lgan ushbu chuqur dardli harakatlarning takrorlanishiga zamin tayyorlamas.

Ushbu munosabat bilan Gollandiyaning demokratiya, inson haqlari va erkinliklar bilan hech bir shaklda mos bo’lmagan  fashist  va adabdan tashqari uslubini yana bir bor qoralaymiz. NATOda ittifoqdosh bo’lgan Gollandiya hukumatidan ittifoqlik mafkurasiga  mos harakat qilishini kutamiz. Gollandiya rasmiylariga boshqa o’lkalarga  qarshi kaltak sifatida  foydalangan qadriyatlarga o’zlari ham rioya  qilib ikki yuzlamachi uslublarini tark etishga chaqiraman.”

Maxbir: Meltem O’zturk

1