Yevrosiyo kun tartibi 10- qism

 “Turkiya Ovozi” radiosida “Yevrosiyo kun tartibi” dasturini tinglayapsiz. Dasturimizning bugungi qismida Qozog‘istonda bo‘lib o‘tgan “Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi” sammiti va Yevropa kengashi prezidenti Sharl Mishelning O‘zbekistonga tashrifi alohida ta’kidlanadi.

2022-yil 27-oktabr kuni Qozog‘iston poytaxti Ostona shahrida Markaziy Osiyo-Yevropa Ittifoqi yetakchilarining 1-sammiti bo‘lib o‘tdi. Sammitda Qozogʻistonga rasmiy tashrif bilan kelgan Markaziy Osiyoning beshta davlati rahbarlari va Yevropa Ittifoqi kengashi prezidenti ishtirok etdi. Uchrashuvda Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqalari o‘rtasidagi hamkorlikni yangi bosqichga ko‘tarish imkoniyatlari muhokama qilindi. Transport, yashil iqtisodiyot, savdo, sarmoya, sanksiyalarning Rossiyaga ta’siri va mintaqaviy xavfsizlik muhokama qilindi. Sammit yakunida qo‘shma bayonot qabul qilindi.

Uchrashuv doirasida ikki tomonlama uchrashuvlar ham bo‘lib o‘tdi. Qirg‘iziston Prezidenti Sadir Japarov va Yevropa Kengashi Prezidenti Charlz Mishelning uchrashuvidan so‘ng Prezident Mishel Qirg‘iziston Yevropa Ittifoqi bilan kengaytirilgan sheriklik va hamkorlik shartnomasini imzolashini ma’lum qildi. Prezidentlar Kasım Jomart Tokayev, Sadir Japarov va Charlz Mishel Qirg‘izistonning Qozog‘istondagi madaniyat kunlari dasturida ishtirok etdi.

2022-yilning 27-oktabr kuni Yevropa kengashi prezidenti Sharl Mishel O‘zbekistonga tashrif buyurdi. O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 28-oktabr kuni Yevropa Ittifoqi kengashi raisi bilan uchrashdi. Uchrashuvda ikki tomonlama munosabatlar va mintaqaviy hamkorlik masalalari muhokama qilindi. Yig‘ilish yakunida qo‘shma bayonot e’lon qilindi. O‘zbekistonning Yevropa Ittifoqi bilan kengaytirilgan sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitimi kuchga kirdi.

Yevropa kengashi prezidenti Sharl Mishel tashrifi doirasida Yevropa Ittifoqining O‘zbekistondagi vakolatxonasining ochilish marosimiga  ishtirok etdi. Yevropa kengashi prezidentining O‘zbekistonga tashrifi  va Samarqandga tashrifi bilan yakunlandi. Eslatib o‘tamiz, 2022-yilning 17-18-noyabr kunlarida  Samarqand shahrida “Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi” vazirlar yig‘ilishi, “Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi” Barqaror rivojlanish uchun global eshik” xalqaro konferensiyasi va “Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi” yoshlar forumi bo‘lib o‘tadi.

Hurmatli tinglovchilar, avvallari tashqi ishlar vazirlari darajasida bo‘lib o‘tgan “Markaziy Osiyo-Yevropa Ittifoqi” uchrashuvlari yetakchilar sammiti darajasiga ko‘tarilgani muhim. Markaziy Osiyo davlatlaridan biri boʻlgan Qozogʻiston Yevropa Ittifoqi davlatlari bilan yaxshi iqtisodiy aloqalar oʻrnatgan. Liderlar sammiti sharofati bilan mintaqadagi boshqa davlatlar Yevropa Ittifoqi bilan yaxshi aloqalar oʻrnatish imkoniyatiga ega boʻldi. So‘nggi yillarda O‘zbekiston Yevropa Ittifoqi bilan munosabatlarni yaxshilash borasida jiddiy qadamlar tashladi. Turk Davlatlari Tashkilotining Budapeshtdagi idorasi Vengriya Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun umuman Yevropaga kirish eshigi hisoblanadi.

Transport va tashqi savdo sohasida Yevropa Ittifoqi ham, Markaziy Osiyo ham bir-biriga muhtoj. Rus-G'arb  urushdan keyin bu holat yanada yaqqol namoyon bo'ldi. Ostonadagi sammitda Sharq-G‘arb transportida Kaspiy dengizidan faolroq foydalanish masalasi ko‘tarildi. Hududlar o'rtasidagi qo'shma savdo hajmi oshishi kutilishi mumkin.

Xulosa qilib aytganda, Yevropa kengashi prezidenti Sharl Mishelning Qozog‘iston va O‘zbekistonga tashrifi samarali bo‘ldi.