Umumbashariy nuqtai nazar 52-qism

Anqara Yildirim Beyazit universiteri dekani Prof. Dk. Kurdet Bulbul.

AQSh prezidenti Donald Trump, yana bir bor Amerikalik harbiy xizmatchilarning Suriyadan chiqishini ma’lum qildi. Trump Amerikaning mavjud tizimiga taslim bo’limasligini umid qilamiz. Aytgani kabi, Suriyadagi Amerikan askarlari sog’ sog'lim uylariga qaytadi.

AQShning nima uchun bu qarorni bergani, chiqib chimasligi, chiqgan tadqirda hududda boshqa unsurlar bo’lib bo’lmasligi kabi mavzular muhokama qilinmoqda. Isroil AQSh chiqgan tadqirda qanday bir siyosat izlaydi, imperializmga to’ymagan Fransiya chiqgan taqdirda, AQShning o’rnini olishga qurbi yetadimi, chiqishning Eron, Rossiya, Suriya rejimi, Saudiya bilan boshqa Arap davlatlarining siyosatiga qanday ta’sir qilishi kabi mavzular qat'iyan ko’zdan kechirilishi kerak. Men bugungi turkumda xalqaro medianing ko’proq kurtlar bilan aloqali uslubiga to’xtalmoqchiman.

G’arblik ayrim media tashkilotlari AQShning chiqishini, AQShning dunyoning bekchisi bo’lib bo’lmasligi va Suriyadagi kurtlarning yolg’iz qoldirilganiga keng o’rin bermoqda. Fransiya prezdenti Macronning, ittifoqdoshlarning birga harakat qilgan tomonlarni ishontirishi kerakligini bildirishi ham bunga o’xshash bir tushuncha bo’lganini ko’rsatmoqda.

AQSh dunyoning bekchisimi?

AQSh dunyoning bekchisimi bo’lishi kerakmi? Bekchi deb ifoda etish balki noto’g’ri. Lekin aslida AQSh ham bo’lib, barcha davlatlar global adolatni qo’llab-quvvatlashi kerak. Inson haqlarini poymol etish, o’z xalqini ommaviy qirish, o’lkaning ichki masalasi sifatida ko’rilmaydi. Bu, etnik qirg’ingacha borgan inson haqlari poymollarini o’lkalarning ichki masalasi sifatida tushunish haqiqatni o’zgartirmaydi.

Kurtlar yana bir marta xiyonatgami uchradi?

Ayrim g’arb media organlari o’z jamiyatlarini PKK va PYDning kurtlarga vakillik qilganiga ishontirgan bo’lishi mumkin. Lekin faqat kurtlarni ishontira olmaydılar. Chunki kurlar, PKK va YPG terror tashkilotlaridan eng ko’p zarar ko’rganini har kun tilga olib kelmoqda. Turk asilli go’daklar, ayollar, Aybike kabi o’qituvchilar, begunoh insonlar, politsiyachilar, harbiy xizmatchilar ham shahid etilgandir. Lekin PKK qatl etgan 40 mingdan oshin insonning aksariyati kurtlar bo’lgan. PKK Marksist, Leninist totalitar mafkuraga qarshi chiqgan, terror yo’lini izlamagan kurtlarga o’limdan boshqa chiqish yo’li ko’rsatmayapti.

PKKning Suriyadagi qanodi PYD ham bunga o’xshaydi. O’ziga qo’shilmagan kurt va araplarni etnik yo’q qilishiga yana kurtlar guvoh bo’lgandir. PKK va YPG terroridan qochgan kurtlar esa, bu tashkilotlarning mubolag’a etishiga  qaramay yana Turkiyadan bosh pana so’ramoqda. Afsuski G’arb mediasi Turkiyadan bosh pana so’ragan kurt ayollar, bolalar va muxolif tomonlar bilan aloqali xabarlarga deyarli hech o’rin beymaydi. Ayrim g’arb media organlari, o’zlarini qirgan, partizan, ozodlik qahramoni kabi ko’rsatsa ham, mazlum kurt xalqi haqiqatlarni biladi.

Turkiyadagi 4 million emigrant kimlardan tashkil topmoqda?

Bir necha yuz ming Suriyalik emigrantning g’arb davlatlariga borishi bilan g’arb demokratiyasining neot-natsizm va neo-fashizm tahdidi ostida qolgani va buning avjlanib borgani bilinmoqda. Turkiya 4 million emigrantga quchoq ochib g’arb demokratiyasi uchun maxsus rol o’ynamoqda. Ayrim g’arb organlari PYD bilan kurtlarni o’zlashtirar ekan bu 4 million qaysi ellat? Oralarida xristian va turkmanlar ham bo’lib, albatta aksariyati Suriyalik araplar va kurtlardan tashkil topmoqda. Bu haqiqat o’rtada ekan PYD shiddatidan qochganlar emas, PYD kurtlarining vakili kabi ko’rsatilmoqda.

G’arbda adolat qolganmi?

Ayrimlaringiz, “haqiqat nima bo’lsa ham, g’arb razvetkasi va axborot kanallarida, g’arb aholisi, PYDning kurtlaning vakili bo’lganiga ishontirilgan vaziyatda. Bekorga aytasiz” deb aytishingiz ham mumkin. Yana bunga qaramasdan g’arb ham bo’lib barcha davlatlarda, imperializm emas, adolatni razvetka tashkilotlarining manfaatiga topshirmagan insonlar ham bor. Yaqinda bo’lmasa ham uzoq muddatda mana shu indeologiyaning adolati dunyoni o’zgartiradi. Shuning uchun unlarning haqiqatlarni bilishi kerak. Qandayki Deash araplar, Gitler nemislarning vakili bo’lmasa, PYD ham kurtlarning vakili emas. Hech qaysi bir xalq bu terror tashkiloti bilan o’zlashtirilmasligi kerak. Buni yarashtirish u xalqga haqorat bo’ladi. Natijada o’rtada bir xiynat yohud yârim yo’lga tashlab qo’yish bahs mavzusi esa, bu kurtlar emas. PKK, PYD, Deash va Suriya rejimining bosimlari ostida qolgan kurt xalqi, AQShning chiqishidan nima uchun bezovda bo’ladi? Hududda terror tashkilotining kuchini boy berishidan eng ko’p unlar huzur topadi. Shuning uchun kurtlar o’rtada qolmagan, zamonaviy mafkuralarini zo’rg’a kurtlarga qabullantirish va bo’yin sindirishini istagan terror tashkilotlari hamma narsaga tayyor.