erdoghan: türkiye chégralirida térrorluq teshkilatlirigha orun yoq
jumhur reis rejep tayyip erdoghan türkiye chégralida térrorluq teshkilatlirining uwa séliwélishigha qetiy yol qoymaydighanliqlirini éytti.
türkiye awazi radiyosi xewiri: istanbulda chaqirilghan «süriye» témiliq «töt terep bashliqlar yighini» din kéyin, rusiye pirézidénti wiladimir putin, gérmaniye bash ministiri angéla mérkél, firansiye pirézidénti émmanuél makron bilen birlikte ortaq bayanat élan qilghan jumhur reis rejep tayyip erdoghan, mundaq dep körsetti: «nishanimiz sahede urush toxtitishni toluq ishqa ashurush, tinchliq ornitish we éqiwatqan qanni toxtitishtur.»
süriye kirizising yer shari xaraktérlik mesilige aylinip kétish sewebining, xelqara jemiyetning bu heqte süküt qilishi ikenlikini tekitligen erdoghan, mundaq dédi: «yighinda, süriye xelqining qanunluq teleplirige asasen kirizisning siyasiy yollar arqiliq hel qilinishi toghruluq qandaq qedemlerni tashlash heqqide muzakire élip barduq. nahayiti uzun muddet dawamlashqan süriye kirizisi keltürüp chiqarghan derd - elemni, süriye xelqi bilen birlikte qoshna döletler tartishqa mejbur boldi. bügün firansiye we gérmaniyeningmu ishtirak qilishida chaqirilghan yighinda, astanada qolgha keltürülgen muweppeqiyetning dairisini yenimu kéngeyteleydighanliqimizni tonup yettuq.»
köpligen döletlerning, süriye kirizisining xewpini, bu kirizisning tesiri peqet chégralirigha yétip barghandila andin hés qilghanliqini eskertken erdoghan, bundaq bixestelikke xatime bérilishining zörürlükini tekitlep mundaq dédi: «yighinda, hem 4 döletning hem xelqara jemiyetning özara hemkarliq yenimu kücheytishi nuqtisida ortaq tonush hasil qilduq. süriyede asasiy qanun komitéti qurush basquchining eng qisqa waqit ichide tamamlinishi toghruluq chaqiriqta bolduq.»
yighinda, süriye kirizisi seweb boluwatqan térrorizm tehditi toghriliqmu muzakire élip barghanliqlirini eskertken erdoghan, yighinda yene, hemkarliqni kücheytish mesiliside birdeklik hasil qilghanliqlirini tekitlep mundaq dédi: «türkiye térrorluq teshkilatliri teripidin eng köp ziyangha uchrighan döletlerdin biri. süriyede <firat qalqini> we <zeytun shéxi> herbiy heriketlirini muweppeqiyetlik halda élip barduq. chégralirimizda térrorluq teshkilatlirining uwa sélishigha qetiy qoymaymiz.»
yighinda, süriye xelqige insanperwerlik yardem bérish mesiliside ortaq tonush hasil qilghanliqlirini qeyt qilghan erdoghan, türkiyening 3.5 myn süriyelikni baghrigha bésiwatqanliqini tekitlep mundaq dédi: «yighin ishtirakchiliri bolush süpitimiz bilen tirishchanliqlirimizni yenimu yüksek sewiyege yütküzeleydighanliqimizgha ishinimen. yighinda ötküzülgen muzakirilerdin irannimu xewerdar qilimiz. kirizisni hel qilish yolidiki qetiy irade süriye xelqi bilen bolghan hemkarliqning teqezzasidur.»
ortaq axbarat élan qilish yighinida, erdoghandin kéyin söz alghan rusiye pirézidénti wiladimir putin, süriye kirizisini peqet diplomatik yollar arqiliqla hel qilghili bolidighanliqini, bu heqte xelqara jemiyetning ortaq tirishchanliq körsitishing zörürlükini tekitlidi.
putindin kéyin söz qilghan firansiye pirézidénti émmanuél makron, meyli rayonda bolsun, meyli dunyaning bashqa jaylirida bolsun, kim bolushidin qetiynezer ximiyelik qorallarni ishlitishke esla qobul qilghili bolmaydighanliqini qeyt qildi.
gérmaniye bash ministiri angéla mérkél bolsa, yighinda musapirlarning öz yurtigha qaytishi mesilisi toghruluq muzakire élip barghanliqlirini tekitlep mundaq dédi: «bu heqte birleshken döletler teshkilati bilen zich hemkarlishish shert, yurtigha qaytqanlarning tutqun qilinmasliqi, insanperwerlik xizmetlirining yaxshi ishlinishi kérek, bu jeryanda siyasiy basquchning ishqa kirishtürülüshi nahayiti zor ehmiyetke ige, idlib kirizisining tinch we insaniy tiragédiye yüz bermestin hel qilinishi lazim.»
