türkiyening chégradin halqighan térrorizimgha qarshi herbiy heriketliri

tetqiqatchi jan ajunning témigha munasiwetlik analizi

930674
türkiyening chégradin halqighan térrorizimgha qarshi herbiy heriketliri

zeytun shéxi herbiy herikiti dairiside afrinning türkiyege tutushidighan jinderes, rajo, sheyx hadid we sheran yéziliri térrorluq teshkilati y p g ning changgilidin azad qilindi. türkiye eskerlirining chégra rayonlirini térrorchilardin tazilishigha qarita, térrorluq teshkilati y p g unsurliri türkiyening chégra rayonlirigha top oqi étishqa urundi, lékin térrorchilarning bu qilmishi tosup qélinip türkiyening dölet xewpsizlik nuqtisidin muhim qedemler tashlandi, shundaqla süriyening afrin rayonidiki térrorchilarning türkiyening reyhanli we kilis wilayitige hujum qilidighan yolimu étildi.

türkiye eskerlirining chégra rayonlirini térrorchilarning changgilidin qayturup élishi bilen y p g – p k k térrorchiliri amanos taghliridin halqip türkiye zéminlirigha soqunup kirelmes boldi. melumki, ilgiri y p g – p k k teshkilati afrindin hatay wilayitige amanos taghliri arqiliq qoral-yaragh we térrorchi unsur yötkeytti. nöwette zeytun shéxi herbiy herikiti dairiside türkiye armiyesi amérikining térrorchilargha bergen qoral-yaraghlarni qolgha chüshürdi, lékin rayonning bixeterliki üchün bu kupaye qilmaytti, türkiyening dölet xewpsizlikini qoghdashta chégra bixeterlikila emes p k k ning rayondiki nopuzi, iqtisadiy we adem küchimu yoq qilinishi lazim. türkiye jumhuriyiti chégra liniyelirige térrorluq belwighi berpa qilinishigha qetiy yol qoymaydighanliqini zeytun shéxiy we firat qalqini herbiy heriketlirini élip bérish arqiliq dunyagha uqturup qoydi.

zeytun shéxi herbiy herikiti dairiside afrin rayoni qorshaw astigha élinip boldi, biraq türkiye armiyesi bilen erkin süriye armiyesi qisimliri afrin sheher merkizige resmiy kirmidi. chünki térrorluq teshkilati y p g yerlik xelqini qalqan qilip ishlitish bilen birge, ularning sheherdin chiqip kétishige tosalghu bolmaqta. türkiye armiyesi bilen erkin süriye armiyesi qisimlirining afrin xelqining bixeterlikini közde tutushi sewebidin, belkim afrin sheher merkizige qilinidighan herbiy heriket kéchip élip bérilishi mumkin.

zeytun shéxi herbiy herikiti dawamlishiwatqan bir peytte, türkiye jenubiy chégra liniyelirini térrorchi unsurlardin tazilash üchün yéngi qedemler tashlashqa teyyarlanmaqta, bir tereptin amérika dairiliri bilen firatning gherbidiki munbich toghruluq muzakire ötküzüwatqan bolsa, yene bir tereptin iraq hökümiti bilen iraqtiki térrorchilarni bir terep qilish mesilisi üstidimu muzakire ötküzmekte.

amérika hökümiti türkiyege  munbichni térrorluq teshkilati y p g ning hakimiyiti astidiki süriye démokratchilar küchliri bilen birliship qolgha kirgüzgende we sheher daésh térrorchiliridin tamamen tazilinip bolghandin kéyin y p g qoralliq unsurlirining firatning sherqige chékinidighanliqlirini we munbich rayonining ereblerning bashqurushigha bérilidighanliqi toghrisida wede bergenidi. türkiyemu amérikining bu teklipini rayonning daéshtin tazilishini üchün bolsimu qobul qilghanidi, derweqe munbichke qilinghan herbiy heriket netijiside aliy derijilik amérikiliq emeldarlar y p g  qoralliq unsurlirining rayonni tashlap ketkenlikini bildürüshti. biraq türkiye delil-ispatlargha tayinip turup buning yalghan ikenlikini dunyagha jakarlidi. firat qalqini herbiy herikiti esnasida y p g liq térrorchilarning türkiye armiyesi we erkin süriye armiyesi qisimlirigha hujum qilishi amérikining y p g térrorchiliri toghrisida bergen bayanatining yalghan ikenlikini ashkarilap qoydi. türkiye zeytun shéxi herbiy herikiti dairiside munbich rayoninimu y p g térrorchiliridin tazilaydighanliqini qetiy halda bildürüp keldi.

türkiyening bu mesilige tutqan qetiy pozitsiyesi netijiside amérika dairiliri bilen türkiye arisida yuqiri sewiyelik diplomatik uchrishishlar élip bérildi, hetta  mexsus xizmet guruppisi quruldi. xizmet guruppisi ezaliri amérika bilen türkiye arisida saqiliniwatqan mesililer üstide kéngesh ötküzüp hemkarliqni téximu kücheytish yolida konkrét qedemlerni tashlaydu. xizmet guruppisi yene munbichtin y p g térrorchilirini qoghlap chiqirip, rayonda türkiye we amérika eskerliridin teshkil tapidighan hemkarliq etriti qurushqa kücheydu. bundaq bolghanda, türkiye we amérika eskerliri rayonining bixeterlikini birlikte qoghdaydu. türkiye zeytun shéxiy herbiy herikiti axirlashquche munbichke qarita herbiy heriket qozghashtin ilgiri amérika bilen imkaniyetning bariche mesilini tinch yol bilen hel qilishqa küchimekte. amérika nuqtisidinmu türkiye bilen kéliship munbich mesilisige chare tépip rayonni térrorchi unsurlardin tazilash eng eqilge muwapiq yoldur. shunisi roshenki, türkiye qandaq bolushtin qetiynezer munbichni térrorchi unsurlardin tazilash üchün qetiy niyetke keldi.

iraqtiki térrorchilarni bir terep qilish mesilisidimu türkiye bilen iraq dairiliri arisida hemkarliq ornitish éhtimali yuqiri. iraqtiki saylam tügigendin kéyin iraqtiki térrorchilarni bir terep qilish üchün herbiy heriket élip bérilidighanliqi mölcherlenmekte. türkiye armiyesining hem süriye hemde iraqta herbiy heriket élip bérish qabliyiti bar bolup, zeytun shéxi herbiy herikiti axirlashmighan teqdirdimu, iraqta bimalal herbiy heriket élip bérishqa qabildur. iraqning duhok, zagros we qendil rayonlirida térrorluq teshkilati p k k ning ghol bazisi we «rehberlik heyiti» bar. lékin süriyedikige oxshash, p k k térrorluq teshkilati daéshning peyda bolushidin paydilinip nopuzini kücheytip heriket dairisini kéngeytiwaldi, iraqning sinjar we sinjar taghlirida nopuzini kücheytken p k k, bu rayondin iraq bilen süriye arisidiki alaqini kücheytish üchün paydilanmaqta.

türkiye yéngiche chüshenche bilen heriket qilip térrorizimgha qarshi küreshlerni memliket ichide emes chégra sirtida élip bérip térrorchilarni uwisidila ujuqturushni közlimekte. daéshning firat qalqini herbiy herikiti netijiside süriyening jerablus, dabiq we el-bab rayonliridin tazilinishidin kéyin, daéshning türkiyediki zorawanliq qilmishliri körinerlik derijide azaydi. hetta tügidi désekmu bolidu. oxshashla zeytun shéxi heriby herikitidin kéyin iraq we munbichtiki p k k – y p g térrorchilirining türkiyege qaritidighan hujumlirimu aziyidu, hetta tügeydu. türkiye eslide chégradin halqighan térrorizimgha qarshi küreshliri arqiliq dölet xewpsizlikinila emes, qoshna döletlerning bixeterlikinimu, hetta pütkül dunyani térrorizimning tehditidin qoghdimaqta.



مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر