trampning shillisige miniwalghan yük

türkiye awazi radiyosi: amérikiliq rahib andréw brunsonning türkiyede nezerbed astida tutulushi sewebidin amérika qoshma ishtatliri pirézidénti donald tramp bilen mayk pénsning türkiyege tehdit sélishi, amérika qoshma ishtatliridiki injilzm heqiqitini yene bir qétim küntertipke élip keldi. bu munasiwet bilen, biz bu heptiki pirogrammimizda, amérika qoshma ishtatliri hökümiti ichidiki injilgha egeshküchi lobisi we bu lobining türkiye – amérika munasiwetlirige körsetken eks sadaliri heqqide toxtilip ötimiz.

amérikiliq rahib andréw brunson fethullahchi térrorluq teshkilati we p k k qatarliq térrorluq teshkilatliri namidin jinayet sadir qilish we jasusluq qilish bilen eyiblinip 2016 – yildin buyan tutqun halette sotliniwatatti. yéqinda andréw brunsonning tutqunluq haliti uning salametlik ehwalining yaxshi bolmasliqi sewebidin nezerbend jazasigha özgertildi.

shuning bilen, amérika qoshma ishtatliri dairiliri türkiyege émbargo yürgüzüsh bilen tehdit sélishqa bashlidi. aldi bilen, amérika qoshma ishtatliri muawin pirézidénti mayk péns, kéyinche pirézidént donald tramp andréw brunson qoyup bérilmigen teqdirde, türkiyege qarita keng kölemlik émbargo yürgüzidighanliqliri toghruluq bayanat élan  qildi.

eslide andréw brunson injilge inshengüchi bir missiyonérdur. jümlidin, andréw brunsonning weqesi siyasiy bolush bilen bir waqitta, téologiyelik arqa körünüshke ige. shuni tekitlesh hajetki, amérika qoshma ishtatliri hökümiti siyasetlirini  saylamda qollishigha érishken injilizim terepdarlirining teleplirige asasen belgileydu.

injilistler (jamaetchilik arisida adette xiristiyan siyonistlar dep atilidu) mayk péns we aqsaraydiki bashqa ezalirining wasitisi arqiliq amérika qoshma ishtatliri hökümiti ichide küchlük nopuzgha ige.

 sani amérika qoshma ishtatlirida 20 milyongha yetken we 100 milyondek kishige tesir körsitish küchige ige bolghan injilistler aldinqi yillarda térrotériyesini kéngeytken bir israiliyening meydangha kélishini körüsh üchün milyonlarche dollar serp qildi.

rusiye, épiyopiye we bashqa köpligen döletlerdiki milyonlarche yehudiyning israiliyege köchüshige yardem berdi.

ishghal astidiki pelestin térrotériyeside yéngi yehudiylar olturaq rayonliri berpa qilish we köchmenlerni yerleshtürüsh üchün milyonlarche dollar iane qildi.

aldinqi yili dan hummélning «‹ Washington Post› géziti» de bu heqte otturigha qoyghanliri tolimu meniliktur. hummélning qarishiche, «péns ishletken til aqsarayning amérika qoshma ishtatliri – israiliye munasiwetlirini otturigha qoyghanda ishletken tarixiy izchilliqni namayen qilidighan tildin alahide perqlinidu.»

péns injilistler «tewratta bayan qilinghan bir  bésharet» dep qaraydighan ishlargha trampni qayil qilishqa tirishiwatqan birla kishi emes. chünki, tramp hökümiti ichide tesir küchi zor injilistler bar.

israiliyediki radikal siyonistlar bilen injilistlerge nisbeten halqiliq mesile 1 – we 2 – yehudiy ibadetxanilirigha ait xarabiliklerning islamning eng muqeddes üchinchi jayi bolghan mesjidi eqsaning astida qalghanliqi dewasidur.

injilistler «yéngi ibadetxanining bu qedimki xarabiliklerning üstige qurulidighanliqi» gha ishinidu. shunga, ular buning tewrattiki bésharetning ishqa éshishida türtkilik rol oynaydighanliqini ilgiri süridu.

ularning qarishiche, ibadetxanining qurulushi tamamlanghan haman isa eleyhissalam dunyagha qaytidu.

injilistler amérika qoshma ishtatlirining quddusni israiliyening paytexti süpitide étirap qilishidin intayin xushal boldi. ular bu arqiliq «mesih (isa eleyhissalam) ni chaqirip, armagéddondiki urushqa teyyarliq qiliwatimiz» dep oylaydu.  shunga ular amérika qoshma ishtatliri hökümitidinmu hemishe shundaq teleplerde bolidu.

ularning qarishiche, isa eleyhissalam kélip hemme ishni ongshaydu, dejjalni we ruslarmu bir parchisi bolghan wehshiy bediwilerni öltüridu, andin dunyaning padishahi süpitide ming yil boyiche molchiliq we bext – saadet ichide höküm süridu.

injilistlerning étiqadigha asaslanghanda, bu hadisilerdin burun tewrattiki bésharetlerning ishqa éshishigha toghra kélidu. bashqiche éytqanda, isa eleyhissalamning yer yüzige qaytidin qedem teshrip qilishi üchün, aldi bilen, qedimki israiliyening yéngidin birlishishige, hemde yer yüzini bashqa dinlargha étiqad qilidighan kapirlardin tazilishigha toghra kélidu.

halbuki, bularning hemmisi tolimu bimene we sarangliqtin bashqa nerse emes, elwette. shuni tekitlesh kérekki, injilistlerning küchi, mayk péns we bashqa ezalirining nopuzidin paydilinip, amérika qoshma ishtatlirigha zor derijide  tesir körsiteleydighan derijige bérip yetti.

xulase qilip éytqanda, tramp sépi özidin injilist bolmisimu, «qollighuchilrim» dep qarighanliqtin, injilistlerni razi qilishqa tirishiwatidu. biraq, yardemchisi mayk péns sépi özidin injilisttur, rahib andréw brunsonmu sépi özidin injilist bolghanliqi üchün, uninggha intayin köngül bölmekte. tramp bolsa bolupmu siyasiy sewebler tüpeyli andréw brunsonning qoyup bérilishi üchün  küresh qilmaqta.

bu özgirishlerning 24 – iyundin kéyin biryusséldiki shimaliy atlantik ehdi teshkilati bashliqlar yighinida türkiye jumhuriyiti jumhur reisi rejep tayyip erdoghan bilen amérika qoshma ishtatliri pirézidénti donald tramp otturisidiki semimiy uchrishishqa mas kelmeydighanliqi hemmige ayan.

melumatlargha qarighanda, pirézidént tramp jumhur reis rejep tayyip erdoghan bilen biwasite munasiwet ornitip, türkiye – amérika qoshma ishtatliri munasiwetliride saqliniwatqan mesililerni hel qilishni xalaydiken. biraq trampning etrapida nopuzi nahayiti küchlük injilist – néokon (yéngi muhapizikarlar) din ibaret chember bar. ular purset tapsila trampning erdoghan bilen biwasite munasiwet ornitishigha tosalghu bolushqa tirishmaqta.

yene bir tereptin, andréw brunson weqesi sewebidin amérika qoshma ishtatliri bilen türkiye otturisida yéqinqi yillarda köpligen sahelerde perde arqisida otturigha chiqqan kirizisler hemmige ayan. türkiye bilen amérika qoshma ishtatliri otturisidiki ishenchisizlik we diplomatik kirizis téximu murekkepliship kétishi mumkin.

bu nuqtida diqqet qozghaydighan bashqa bir tepsilat bolsa, trampning bayanatining, jumhur reis erdoghanning biraziliye – rusiye – hindistan – xitay – jenubiy afriqa (kések altun) döletliri bashliqlar yighinigha qatnishsh üchün jenubiy afriqida ziyarette boluwatqan mezgilde, rusiye pirézidénti wiladimir putin we xitay dölet reisi shi jinping bilen uchrishishi harpisida élan qilinishidur. shuning bilen bir waqitta, trampning shundaq bayanatni élan qilishida türtkilik rol oynighan amilning, xezine we maliye ministiri berat albayraqning xitay pul – muamile organlirining türkiyege 3.6 milyard dollarliq kirédit bérishini ishqa ashurushi ikenlikini nezerdin saqit qiliwetkili bolmaydu.

hazirqi weziyet astida, türkiye bilen amérika qoshma ishtatlirining saqliniwatqan mesililerni hel qilish üchün yéngi basquchlarni ishqa kirishtürüshi qiyin emes. chünki bu yol qazasimu emes.

 lékin, amérika qoshma ishtatliri pirézidénti donald trampning dawamliq tehdit tilini ishlitishi, türkiyede 2003 – yili 4 – iyul küni yüz bergen sulaymaniye weqesidin buyan barghanséri ewj élip kétiwatqan amérikini öch körüsh ehwali téximu éghirliship kétidu.

amérika qoshma ishtatlirida noyabir éyida ötküzülidighan saylamlarghiche tramp hökümitining üstige miniwalghan injilzm yüki we bésimni kontirol astida tutushigha toghra kélidu. eksiche bolghanda, amérika qoshma ishtatliri rayondiki eng küchlük ittipaqdishidin ayrilip qélish xewpige duch kélishi mumkin.