ÝB ýangyçlaryň gazylyp alynýan görnüşlerinden "yzyna gaýtaryp bolmajak" ýagdaýda uzaklaşýar

Hünärmenleriň pikiriçe:  Ýewropa Bileleşigi ýangyçlaryň gazylyp alynýan görnüşlerinden "yzyna gaýtaryp bolmajak" ýagdaýda uzaklaşýar.

Ýewropa Daşky gurşaw ylalaşygyndaky kanunlaryň durmuşa geçirilmegi bilen baglanşykly Ýewropa Bileleşiginiň 2030-njy ýyla çenli ýangyçlaryň gazylyp alynýan görnüşlerinden uzaklaşjakdygy, ýel we gün energiýasynyň elektrik tok sarp edilşiniň 55 göterimini öz içine alyp esasy elektrik tok çeşmeleriniň boljakdygy çak edilýär.

TRT TSR-da ýaýlyma berilýän Bilesigelijiniň Bellikleri atly gepleşigimiziň nobatdaky sanynda hünärmenleriň  ýel we gün energiýasynyň elektrik tok sarp edilşiniň 55 göterimini öz içine alyp esasy elektrik tok çeşmeleriniň boljakdygy bilen bagly garaýyşlarynyň üstünde durup geçeris.

“Strategiki Perspektiwa” atly energiýa seljeriş guramasynyň Ýewropanyň Daşky gurşaw ylalaşygynyň blogyň energetika howpsuzlygyna, elektrik toklaryň bahalaryna, iş üpjünçiliklerine we maýa goýum zerurlyklaryna nähili täsir ýetirjekdigi bilen baglanşykly analizine görä, arassa energiýa geçmek bilen Ýewropa Bileleşiginiň ykdysadyýetinde uly öwrülişigiň bolmagyna garaşylýar.

Ýewropanyň Daşky gurşaw ylalaşygyndaky kanunlaryň durmuşa geçirilmegi bilen baglanşykly Ýewropa Bileleşiginiň 2030-njy ýyla çenli ýangyçlaryň gazylyp alynýan görnüşlerinden uzaklaşjakdygy, ýel we gün energiýasynyň elektrik tok sarp edilşiniň 55 göterimini öz içine alyp, esasy elektrik tok çeşmeleriniň boljakdygy çak edilýär.

Ýewropa Bileleşiginiň ýangyjyň gazylyp alynýan görnüşlerinden yzyna gaýtaryp bolmajak ýagdaýda uzaklaşjakdygy we ÝB-de tebigy gaz sarp edilşiniň azyndan 31 göterim azaljakdygy çaklanylýar. Şol azalma Germaniýanyň Ukraina söweşinden ozalky ýyllaryndaky gaz sarp edişi bilen takmynan deň derejede boljakdygy hasaplanýar.

Daşky gurşaw ylalaşygyndan soň Ýewropa Bileleşigine agza ýurtlarda azyndan 58 million ýylylyk nasosynyň gurulmagy we elektrik tokda işleýän takmynan 29 million ulagyň ýollarda bolmagy göz öňünde tutulýar.

Ýewropada arassa energiýa çözgütleriniň kabul edilmegi bilen, geçen ýyl 8,6 göterim bolan öý hojalygynyň elektrik tok bilen bagly ortaça çykdajylarynyň 2030-njy ýyla çenli 6,1 göterime çenli azaljakdygy çak edilýär. Bu döwürde elektrik energiýasynyň ortaça bahasy 7 göterim peseler diýip çak edilýär.

Arassa energiýa geçmek bilen Ýewropa Bileleşigine agza ýurtlarda azyndan 447 müň täze iş orunlarynyň emele gelmek mümkinçiligi bar.

“Strategiki perspektiwa” guramasynyň Ýerine ýetiriji direktory Lina Klaçer, analiz bilen bagly kesgitlemesinde, Daşky gurşaw ylalaşygynyň durmuşa geçirilmegi bilen has köp energetika howpsuzlygyny we ykdysady durnuklylygy getirjekdigini belläp: “Gün we ýel energiýasy soňky 20 ýyla garanyňda 3 esse has tiz ýagdaýda ulanylmaga başlanar. Ol bolsa senagat üçin elektrik toklaryň bahalaryny peselder we bäsdeşlik güýjüni artdyrar. Ýewropa Bileleşigine gaz, kömür we nebit eksport etmek isleýän ýurtlar üçin özlerini aldatmasynlar, sarp ediliş yzyna gaýtaryp bolmajak görnüşde azalýar” diýip belledi.

“Strategiki perspektiwa” guramasynyň direktory Neil Makaroff bolsa ylalaşygyň ýaşaýyş durmuşyň gymmatlygyna garşy bir galkan bolup hyzmat etjekdigini aýtdy.

Nebitiň, gazyň we kömüriň ýokary inflýasiýanyň esasy sebäplerdendigini bellän Makaroff: “Çäkli gaz we nebit çeşmelerine eýe bolan materik hökmünde Ýewropa Bileleşigi, geosyýasy howplara garşy energiýa howpsuzlygy guraly hökmünde sap nol geçişini ulanyp, dogry strategiki ýoly kabul edýär. Ylalaşyk Germaniýanyň ýyllyk gaz sarp edişine deň bolan mukdary eýýäm 7 ýylyň içinde azaldar” diýip habar berdi.

TRT TSR-nyň Hormatly diňleýjileri gepleşigimiziň şu günki sanynda hünärmenleriň  ýel we gün energiýasynyň elektrik tok sarp edilşiniň 55 göterimini öz içine alyp esasy elektrik tok çeşmeleriniň boljakdygy bilen bagly garaýyşlarynyň üstünde durup geçdik.