Gazagystanda guralan sammitler we edilen saparlar
Gazagystanyň paýtagty Astana üstümizdäki aýyň 12-15-i aralygynda onlarça ýurtdan wekiliýetleri kabul etdi.
13-14-nji oktýabrda Astanada möhüm halkara maslahatlary geçirildi. 13-nji oktýabrynda Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşiniň 6-njy maslahy geçirildi. Sammite Azerbaýjanyň, Belarusyň, Hytaý Halk Respubilasynyň, Wiýetnamyň, Palestinanyň, Yragyň, Eýranyň, Kataryň, Gyrgyzstanyň, Gazagystanyň, Özbegistanyň, Täjigistanyň we Türkiýäniň Prezidentleri ýa-da Prezidentiň orunbasarlary, Ermenistanyň we Pakistanyň premýer-ministrleri, ministrler, ilçiler derejesinde jemi 50 ýurduň wekilleri we 5 halkara guramasynyň baş sekretarlary gatnaşdylar. Sammidiň ahyrynda 7 maddadan ybarat Astana Jarnamasy kabul edildi. Jarnamadaky möhüm kararyň Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşiniň doly üpjünçilikli halkara gurama öwrülme tapgyrynyň başladylmagy hakyndaky karardyny nygtasymyz gelýär. Aýratynam Sammitde Kuweýt gurama 28-nji agza hökmünde kabul edildi we Türkmenistan synçy agzalyga saýlandy.
14-nji oktýabrda Astanada GDA-nyň ýurtlarynyň döwlet Ýolbaşçylarynyň Sammiti geçirildi. Sammite GDA-nyň düzümine girýän Moldowadan we Ukrainadan daşgary ähli ýurtlaryň liderleri gatnaşdylar. Azerbaýjanyň Prezidenti GDA-nyň ýurtlarnyň sammitinde sözlän sözünde 28 ýylyň dowamynda Minsk toparynyň hiç hili netije bermändigini nygtady. GDA-nyň nobatdaky sammitiniň Gyrgyzstanda geçiriljekdigi beýan edildi.
Şol gün Merkezi Aziýa Döwletleri bilen Russiýa Fedarasiýasynyň sammiti hem geçirildi. Merkezi Aziýanyň bäş döwleti öz aralarynda bitewileşme tapgyrynyň depginini ýokarlandyrmak we halkara arenada bilelikde hereket etmek üçin 5+1 formatyndaky maslahatlaryny dünýäniň belli ýurtlary bilen yzgiderli häsýetde geçirýär.
Astana şäherinde köp sanly ikiçäk we üçtaraplaýyn gepleşikler geçirildi. Serhet meselelerini çözmek boýunça geçirilen Gyrgyzstanyň, Russiýanyň we Täjigistanyň prezidentleriniň maslahatyndan netije alynyp bilinmedi.
Astanada geçirilen esasy halkara maslahatlaryň çäginde üç sany döwlet sapary hem guraldy. Kataryň, Türkiýäniň we Türkmenistanyň liderleri Gazagystana döwlet saparyny guradylar. Gazagystanyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew Türkiýäniň we Kataryň prezidentlerini howa menzilinde garşy aldy. Liderleriň arasynda geçirilen duşuşyklardan soň Gazagystan bilen Kataryň arasynda 12 ylalaşygy, Türkiýe bilen Gazagystanyň arasynda 6 ylalaşyga, Gazagystan bilen Türkmenistanyň arasynda 14 ylalaşyga gol çekişildi.
İki günde 3 döwlet sapary, 3 halkara maslahatyna ýer eýeçiligini eden Gazagystan üçin bu çäreleriň ähmiýeti iňňän ýokary. Üstünlikli guramaçylygy ýola goýan Gazagystan halkara arenada möhüm pozisiýa eýeleýändigini ýene-de bir gezek görkezdi.
Dünýä syýasatynda Astananyň ähmiýeti günsaýyn artýar. İlkinji gezek 1992-nji ýylda guralan Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşiniň maslahatynyň ähmiýeti mundan beýläk hasam artar. Sebäbi Aziýanyň 90 göteriminiň başyny birikdirýän bu gurama Astanadaky sammitden soň esasy halkara platforma öwrüldi.
