تورکیه ده توریزم-۵
سومئلا صومعه‌سی
تورکیه‌نین دوغو قارا دنیز بؤلگه‌سین‌ده، قاراداغین اتکلرین‌ده‌کی سیلدیریم بیر قایا اوزرین‌ده مؤحتشم بیر صومعه یوکسلیر: سومئلا صومعه‌سی
۱۷۰۰ ایللیک تاریخه صاحب بو صومعه، دونیانین ان قدیم و ان اؤنملی تاریخی صومعه‌لردن بیری‌دیر.
روایته گؤره، سومئلا صومعه‌سی، ۳.جو عصرده، یعنی بیزانس دؤورون‌ده آتندن گلن ایکی کشیش طرفین‌دن قورولموش.
ایللر عرضین‌ده اؤنمی آرتمیش، یارانان یئنی گلیرلر ایله زنگینلشدیریلمیش و خصوصاً ۱۳.جو یوزایل‌ده گئنیشله‌ندیریله‌رک یئنی بؤلمه‌لر علاوه اولونموش.
دوغو قارا دنیز ساحللرینین تورک اگمنلیگینه داخیل اولماسین‌دان سونرا، عثمانلی پادشاهلاری بیر چوخ صومعه ده اولدوغو کیمی سومئلانین دا حاقلارینی قورودولار؛ بعضی ایمتیازلار وئردیلر.
۱۸.جی عصرده بیر چوخ بؤلومو یئنی‌لنمیش، بعضی دووارلار فرسکولارلا بزدیلمیش. ۱۹.جو عصرده بؤیوک بینالارین علاوه ائدیلمه‌سی ایله صومعه مؤحتشم بیر گؤرونوش الده ائتمیش؛ ان زنگین و پارلاق دؤورونو یاشامیش. ۱۹۱۶.جی ایلده باشلایان و ایکی ایل سوره‌ن روس ایشغالی زامانی صومعه‌یه ال قویولموش. ۱۹۲۳دن سونرا تامامیله بوشالدیلمیش.
سومئلا صومعه‌سی عصرلرله اؤنملی دینی مرکز اولموش؛ عینی زامان‌دا کشیش یئتیشدیره‌ن بیر ائییتیم یئری اولاراق وارلیغینی داوام ائتدیرمیش.
سومئلا صومعه‌سینین اساس بؤلوم‌لری؛ باش قایا کلیسه‌سی، بیر نئچه شاپل، مطبخ، اؤیرنجی اوتاقلاری، قوناق ائوی، کیتابخانا ایله قوتسال آیازما(سو، قایناق)دیر. کلیسه‌نین و اونا بیتیشیک شاپلین دووارلاری فرسکولارلا دونادیلمیش؛ فرسکولاردا ایشله‌نه‌ن اساس قونولار، اینجیل‌دن آلینمیش صحنه‌لر، حضرت عیسی و مریم آنانین حیاتی ایله باغلی تصویرلردیر.
خالق آراسین‌دا مریم آنا آدی ایله آنیلان سومئلا صومعه‌سی، ترابزونون ماچکا ائلچه‌سینین سرحدلری ایچین‌ده، دره‌دن تخمیناً ۳۰۰ متر یوکسک‌لیک‌ده یئرلشیر.
صومعه‌ده ۲۰۱۰.جو ایلده فنر روم پاتریارکینین ایداره ائتدیگی بیر آیین تشکیل اولوندو.
خریستیانلار طرفین‌دن مقدس ساییلان سومئلا صومعه‌سی هر ایل مینلرجه انسان طرفین‌دن گزیلیر.
ایلگیلی‌لی خبرلر
تۆرک جمهوریتلرینین گوندمیندهکی گلیشمه‌لر
حاضردا دونیانین ۱۵ اؤلکه‌سینده ۲۹ آذربایجان ائوی خیدمت ائتمکده‌دیر
