دونیادا ایز بوراخان تورک بؤیوک‌لری (24)
سون گون‌لرده آدی یئنی‌دن سسلنمه‌یه باشلایان، بیر چوخ اؤدول‌لری صاحبی قابیلیت‌لی یؤنتمن نوری بیلگه جئیلان حاقیندا دانیشماق ایستدیک
سئوگی‌لی اوخوجولار،
شوبهه‌سیز اؤلکه‌لرین تانیدیلماسی، مدنیت‌لرین یاییلماسی، سیاسی و اجتماعی تأثیرلرین مرزلری آشا‌راق دونیانین ان اوزاق نقطه‌لرینه بئله چاتیلماسیندا ان اهمیت‌لی فاکتورلاردان بیری ده سینما سکتورودور. سینما سکتورو، استخدام یارادا‌راق اؤلکه اقتیصادینا قاتقی تامین بیرلیکده، اولوسلار آراسی میقیاسدا رقابت ائده بیله‌جک بیر سویه‌یه گلمکله ده، اؤلکه‌نین ان اهمیت‌لی مالی قایناقلاریندان بیرینی میدانا گتیره بیلر. بونا گؤره، اینکیشاف ائتمیش اؤلکه‌لرده، ایستر اقتصادی قاتقی، ایسترسه ده مدنی و سیاسی نفوذ باخیمین‌دان سینما سکتورونا بؤیوک اهمیت وئریلمکده‌دیر.
عموماَ تورک سینماسی‌نین بوگونکو وضعیتینه باخدیغیمیزدا، تورکیه‌نین سون ایللرده تلویزیون سریال‌لاری و سینما فیلملریله بؤیوک بیر سالدیریا کئچدیگینی، بیر-بیرین‌دن باشاریلی‌لی اثرلر اورتایا قویا‌راق، دونیادا خصوصیله ده بؤلگه اؤلکه‌لری آراسیندا درین بیر ایز بوراخدیغینی و تورک (تورکیه) سریال و سینما فیلم‌لری‌نین چوخ سئویلن و تعقیب ائدیلن فیلم‌لر آراسیندا یئر آلدیغینی گؤرمکدییق. تورک یؤنتمنلری، پرودوسرلری و اویونچولاری‌نین اولوسلار آراسی فیلم فستیوال‌لاریندا الده ائتدیک‌لری نایلیت‌لر، بو ساحه‌ده بؤیوک قابیلیت‌لرین وار اولدوغونون، تورک سینماس‌نین سرعتله گئلیشدیغی‌نین گؤستریجی‌سی‌دیر.
موضوع سینمادان آچیلمیشکن، بیز ده بو پروقرامدا، سون گون‌لرده آدی یئنی‌دن سسلنمه‌یه باشلایان، بیر چوخ اؤدول‌لری صاحبی قابیلیت‌لی یؤنتمن نوری بیلگه جئیلان حاقیندا دانیشماق ایستدیک.
------------
هر بیر فیلمیله میللی و اولوسلار آراسی ساحه‌ده متخصص‌لرین و تاماشاچی‌لارین رغبتینی قازانان باشاریلی‌لی یؤنتمن نوری بیلگه جئیلان 26 ژانویه 1959-جو ایلده ایستانبولدا دوغولدو. ایکی یاشیندایکن، کند آراشدیرما انستیتوسوندا مهندیس اولا‌راق چالیشان آتاسی محمت امین جئیلانین چاناققالا یئنی‌جه"یه تعیین ائدیلمسیله، نوری بیلگه ده اوشاق‌لیغینی اورادا کئچیرر. 1969-جو ایلده باجیسی‌نین دبیرستان تحصیلینه باشلاماسی اوچون تکرار آناسی و باجیسی بیرلیکده ایستانبولا دؤنن نوری بیلگه، بیر مدت آتاسین‌دان اوزاق قالار. دؤردونجو کلاسا قدر یئنی‌جه‌ده تحصیل آلان نوری بیلگه، دبیرستان سون کلاسا قدر ایستانبول باکیرکؤی ده اگیتیم آلیر.
نوری بیلگه، تورکیه‌نین ان حادثه‌لی ایللرین‌دن بیری اولان 1976-جی ایلده، ایستانبول تکنیک اونیورسیته‌سی شیمی مهندیس‌لیگی حیسه‌سینی قازانار. لاکین اونیورسیته‌لری ده احاطه ائدن بو حادثه‌لر سببیله درس‌لر داوام‌لی کسیلمه‌یه اوغرایار. بورادا ایکی ایل اوخودوق‌دان سونرا بوغازیچی اونیورسیته‌سی الکتریک حیسه‌سینه کئچن نوری بیلگه، اونیورسیته‌سی‌نین فوتوشکیل کلوبونا قاتیلا‌راق، عینی زاماندا روحونون هنری قیسمینی ده اینکیشاف ائتدیرمه‌یه چالیشدی. سئچمه‌لی درس اولا‌راق سینمانی سئچدی. داغچیلیق و شطرنچ کلوب‌لارینا قاتیلدی و نهایت 1985-جی ایلده دیپلوم آلدی. اوّل لندن و کاتماندو-یا سیاحت ائتدی. آردین‌دان آنکارادا عسگرلیگینی ائتدی. داها سونرا معمار سینان اونیورسیته‌سی سینما بؤلمونده یوکسک لیسانسینی تاماملادی.
نوری بیلگه جئیلان، پراکتیک معنادا سینما فعالیتینه، محمت ارییلمازین قیسا بیر فیلمینده آکتورلوق ائده‌رک باشلادی. لاکین آکتورلوقلا بیرلیکده فیلمین یاپیمینداکی تکنیکی پروسئپه‌سی ده یاخین‌دان تعقیب ائده‌رک معلومات‌لارینی اینکیشاف ائتدیردی. نوری بیلگه جئیلان، اوّل اؤز محدود ایمکانلارییلا بیر دوربین ساتین آلدی. داها سونرا روسیا‌دان گتیردیگی وسایل‌لر و ت.ر.ت-ین وئردیگی فیلم‌لرله "کوزا" قیسا فیلمینی چکمه‌یه باشلادی. بو فیلم نوری بیلگه جئیلانین ایلک فیلمی اولماسینا باخمایا‌راق، 1995-جی ایلده کن‌ده گؤستریلیر و کن فیلم فستیوالیندا یاریشماغا سئچیلن ایلک تورک قیسا فیلمی اولور.
نوری بیلگه ایکی ایل سونرا 1997-جی ایلده "قصبه" آدلی اوزون متراژلی فیلمینی ائتدی. آردین‌دان 1999-جو ایلده "می سیخینتی‌سی" و 2002-جی ایلده ده "اوزاق" فیلمینی تاماملادی. محدود اولاناق‌لارلا فیلم‌لرینی ائتمه‌یه چالیشان نوری بیلگه، بو فیلم‌لرده یاخین یولداش‌لارینی، قوهوم‌لارینی و عائله‌سینی اویونچو اولا‌راق ایستیفاده ائتدی و گؤرونوش رهبرلیگی، سس دیزاینی، پرودوسئرلیک، فانتاستیک، سناریو و یونتمنلیق کیمی درحال هر ایشی اؤزو بوینونا گؤتوردو. اوزاق فیلمی 2003-جو ایل کن فیلم فستیوالیندا بؤیوک ژوری اؤدول‌لرینی آلدی و بیر آندا جئیلانین اولوسلار آراسی ساحه‌ده تانینان بیر آد حالینا گتیردی. بو فیلمین باشاریسی بونونلا محدود قالمادی. 23-و اولوسلار آراسی اولماقلا جمعی 47 اؤدول‌لری آلا‌راق تورک سینماسی‌نین ان چوخ اؤدولو قازانان فیلمی اولدو.
----------
نوری بیلگه جئیلان 2003-جو ایلده ' ایقلیم فیلمی‌نین اوره تیمینه باشلاییر. بو فیلم 2006-جی ایلده کن فیلم فستیوالیندا FIPRESCI ( اولوسلار اراسی سینما منتقدلری) اؤدولونو آلیر. فیلمده حیات یولداشی ابرو جئیلان ایله بیرلیکده باش رولو پایلاشار. یئنه 2008-جی ایلده "اوچ میمون" آدلی فیلمیله 61. کن فیلم فستیوالیندا ان یاخشی یؤنتمن اؤدولونه لاییق گؤرولور. بو فیلم اوسکار مسابقه‌سینه ایلک دوققوزا قالماغی باشارسا دا، اوسکار اؤدولونو قازانا‌بیلمز.
نوری بیلگه جئیلان 2009-جی ایلده کن‌ده مسابیقه منصیفی اولا‌راق وظیفه آلار. 2011-جی ایلده ائتدیگی "بیر زامان‌لار آنادولودا" فیلمی، 64. کن فیلم فستیوالیندا بیر دفعه داها بؤیوک ژوری اؤدولونو قازانار.
جئیلان ان سون 2014-جی ایلده "قیش یوخوسو" فیلمیله کن فیلم فستیوا‌لی‌نین ان پرستیژلی اؤدولو اولان "قیزیل پالما" اؤدولونه لاییق گؤروله‌رک، تورک سینماسی‌نین پارلایان اولدوزو اولار.
ایلگیلی‌لی خبرلر
تۆرک جمهوریتلرینین گوندمیندهکی گلیشمه‌لر
حاضردا دونیانین ۱۵ اؤلکه‌سینده ۲۹ آذربایجان ائوی خیدمت ائتمکده‌دیر
