Törkiyä İlbaşı: “Ukrainanıñ suverenlığın sanğa suqmawçı legal’ bulmağan adımnarnı aqlıy almıybız”

Ärdoğan Antaliya diplomatiya forumında çığış yasadı.

Törkiyäneñ häm Urta diñgez häm dä Qara diñgez ile buluın äytüçe Däwlät başlığı: "Ukraina häm Rusiyä bezneñ Qara diñgezdäge kürşebez häm dustıbız. Kürşelärebez arasındağı krizisnıñ qaynar bäreleşlärgä äylänüenä bik qayğırabız. Kiyerenkelek artıp şuşı êtapqa citüe iñ küp bezne tınıçsız itte, iñ küp bezne borçıdı. Kürşebez bulğan ilneñ suverenlığına qarşı agressiv ğamällärne hiç aqlıy almıybız”, - dip äytte.

"Telägebez – tınıçlıqnıñ häm aqıllı fikerneñ östenlek itüe, qorallarnıñ xäzer ük tınıp qaluı”, - dip äytüçe Ärdoğan: "Töbägebezdä tınıçlıqnıñ urnaşuı öçen (1936nçı yılğı) Montrö (Buğazlar) kileşüeneñ ilebezgä birgän wäqalätlärneñ qullanıluı belän ber rättän härtörle köçebezne quyaçaqbız”, - dip bilgeläp uzdı. 

Qırımnıñ qanunsız anneksiyası belän bergä Ukrainanıñ cir bötenlegen sanğa suqmawçı legal’ bulmağan adımnarnı Törkiyäneñ kire qağuına da basım yasawçı Ärdoğan: "Qırım belän bäyle anıq totışıbıznı (qanunsız räweştä annekśiyälängän) 2014nçe yıldan birle här forsatta belderdem, belderdek, här nigezdä monı açıq räweştä açıqladıq”, - dip belderde.

İlbaşı bolay dip äytte:

"Rusiyä Federaśiyase belän bulmasın, Ukrainalı duslarıbız belän bulmasın, bez ütkärgän böten söyläşülärdä bu mäs’äläne gel kön tärtibendä tottıq. Ägär 2014nçe yılda Qırımnıñ basıp alınuına böten Könbatış, böten dönya tawışın çığarğan bulsa ide bügenge küreneş belän oçraşır idek mikän?

Ämma Qırımnıñ basıp alınuına tawışsız qaluçılar xäzer närsäder äytälär. Xäyır, ğadellek bu cir şarınıñ bilgele ber öleşendä genä ğamäldäme, başqa öleşendä yaraşsızmı? Bu nindi ber dönya?

Qızğanıç, şuşı ğadelsezlekneñ beterelüe mäs’äläsendä xalıqara cämäğätçelek kiräkle sizgerlekne kürsätmäde, kiräkle yaqlawnı beldermäde. Ukraina xaqlı däğwasında yalğız qaldırıldı. Näq’ menä bügen waqıtında köçle irada kürsätelep diplomatiya belän xäl itelä alınğan problemalarnıñ cimerüçe häm ayanıçlı näticäläre belän oçraşabız. Öylären taşlap kitkän tınıç xalıqnı, qurqu häm borçılu êçendäge balalarnı, cimerelgän şähärlärne, ülgän gäyepsezlärne kürgän sayın bezneñ qayğı-xäsrätebez tağın da kübäyä”.

"Açlıq virusı här yıl dönyada yaña tör koronavirustan tağın da kübräk keşeneñ canın ala. Bügen cir şarında här 10 sekundada ber bala barı tik ikmäk, su taba almıyça ülä. Totrıqsızlıq häm bäreleşlär arqasında millionlağan keşe öylären, tuğan cirlären taşlap kitärgä mäcbür bula”, - dip äytte.