Dnestr buyı töbägendäge kiyırenkelekneñ säbäbe

Rusiyä-Ukraina suğışı ikençe yılına barğan çaqta Moldovanıñ Dnestr buyı töbägendä kiyırenkelek arta başladı.

Moldova 1991nçe yılnıñ avgust ayında Sovetlar Berlegennän bäysezlegen iğ’lan itte.

Qısqa waqıttan soñ isä Dnestr yılğasınıñ könçığış yar buyında urnaşqan Dnestr buyı Kreml’neñ dä yaqlawı belän ber yaqlı bularaq bäysezlegen iğ’lan itte.

Läkin xäzergä qadär hiçber BMO äğ’zase däwlät bu töbäkne räsmi bularaq tanımadı.

Dnestr buyınıñ bäysezlek iğ’lanı Rusiyä yaqlı separatistlar häm moldovalılar arasında qorallı bäreleşlärne qabızıp cibärde.

Bu bäreleşlär 1992nçe yılnıñ 22nçe iyül’ könne utnı tuqtatu kileşüe belän bette.

Moldovanıñ êçendä buluına häm qorı cir belän çolğap alınuına qaramastan Dnestr buyınıñ üz säyäsi qorılışı, Parlamentı, armiyası, poliśiya köçläre häm poçta sisteması bar.

Rusiyä yaqlı separatistlar töbäkne ozaq waqıt buyı tirä-yaqtağı iñ zur şähär bulğan Tiraspoldan citäkli.

Tiraspol İkençe Bötendönya suğışınnan birle Mäskäwneñ iñ zur qoral saqlağıçına iyä.

Bu tuñıp qalğan problema Mäskäwneñ uzğan könnärdä Ukrainanıñ Rusiyä yaqlı şuşı töbäkkä qorallı provokaśiya öçen äzerlek yasawın raslawı belän kön tärtibenä kilde.

Kreml’ ayıruça çiktän tış millätçe “Azov” suğışçı törkemeneñ bu töbäkkä yasalaçaq höcümgä quşılaçağın da alğa sörde.

Fäqät Dnestr buyı xakimiyäte töbäktä citdi qurqınıç bulmawın belderä.

Moña qaramastan Rusiyägä bäyle tınıçlıq saqlaw köçeneñ Dnestr buyında öç ay buyı xärbi xäräkät ütkäräçäge iğ’lan itelde.

Mäskäw ayıruça Ukrainanıñ Dnestr buyına turıdan-turı yanaw täşkil itüe raslawın kire qaqtı.