S-400lär qaya urnaştırılaçaq?

Törkiyä S-400 raketa sistemasın aktiv xälgä kitersä, närsä bulır?

İlbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan Rusiyä yasağan hawa raketa saqlanu sistemasınıñ test itelüe turındağı xäbärlärne rasladı. Bu ber genä närsäne añlata: Törkiyä bu sistemanı mömkin qadär tiz arada qullanılaçaq xälgä kiterergä teli. S-400 dön'yadağı iñ aldınğı raketa sistemalarınıñ berse: 400 çaqrım yıraqlıqqa ata. 80 ob'yektnı ber'yulı yuq itä. Bolarğa astan oçuçı dronnar, törle biyeklektä oçuçı oçqıçlar häm yıraq ara raketaları kerä. Törkiyä-Süriyä çigenä urnaştırılğan ber batareya Dimäşqtağı ob'yektqa ata ala. S-400, monnan tış, Törkiyägä Êgeynı tulayım häm Könçığış Urta diñgezne saqlaw mömkinlege birä. Tik başınnan birle bu saqlanu sistemasın aluğa bik nıq qarşı çığuçı däwlät bar.

Xizer Nauêrt, AQŞ däwlät departamentınıñ êlekkege süzçese: "Dön'yanıñ törle urınnarındağı qayber xezmättäşlär häm berlektäşlärebezneñ S-400 satıp alu plannarına bez qarşı".

 Robert Palladio, AQŞ däwlät departamentı süzçese:

"Bu möğayen yaña sankśiyälärgä kiterer".

Mayk Pens, AQŞ ilbaşı kiñäşçese:

"Törkiyä berlektäşlegebezne qurqınıç astına quyarğa telime?"

İlbaşı Ärdoğan monıñ ikele standart buluın söyläde häm qararnı tänqıyt'läde. Çönki kürşese häm, şulay uq, NATO äğ'zası Greśiyä Rusiya saqlanu sistemasınıñ monnan aldağı versiyäse S-300ne qullana. Tik Vaşington moña qarşı tawış çığarmıy.

Räcäp Tayyip Ärdoğan, Törkiyä ilbaşı:

"Greśiyäneñ qulında S-300lär bar, test itüne äytmim dä, qullana. Amerika alarğa da soraw biräme, mondıy süzlär söylime? Alğan sistemanıñ mömkinleklären niçek test itmik inde? Amerikadan röxsät almayaçaqbız".

Törkiyä NATOnıñ töp äğ'zalarınnan häm AQŞnıñ iñ üzgärüçän regionnardan bersendäge iñ ähämiyätle berlektäşe. Açıq söyläşik - saqlanu monda säyäsät tügel, zarurlıq.

Törkiyä saqlanu öçen aqça kertergä mäcbür bulğaç, başta NATOdağı berlektäşlärenä möräcäğat' itte.

Donal'd Tramp, AQŞ ilbaşı:

"Patriot raketaların alırğa telädelär, bez satmadıq. Satıp alırğa bik telägän idelär. Soñınnan başqa ber däwlät - Rusiya belän alarnıñ sisteması öçen kileşü tözedelär. Ul sistemanı alırğa teläkläre yuq ide başta".

İlbaşı Barak Obamanıñ idaräse AQŞnıñ Patriot raketa saqlanu sistemasın Törkiyägä satudan baş tarttı, çönki texnologiyälären öyränüdän qurqa ide. Obama 2015nçe yılda, Änkaranıñ qarşı kilüenä qaramastan, Törkiyäneñ kön'yağına quyılğan Patriot raketaların ixtiyac qalmadı digän sıltaw belän annan aldı.

Soñınnan Änkara Mäskäw belän kileşü imzalap, alarnıñ S-400 raketa saqlanu batareyaların yaqınça 2,5 milliard dollarğa satıp aldı. Kileşüdän soñ AQŞta Törkiyägä sankśiyä kertergä çaqırdılar, häm Törkiyäneñ NATOdağı role turında sorawlar tudı.

Yens Stoltenberg, NATO ğomum särqatibe:

"NATOnıñ bik ähämiyätle berlektäş bulğan Törkiyä belän xezmättäşlege ruslarnıñ S-400 sisteması belän bäyle mäs'älädän tağın da tirän häm kiñ külämle".

Törkiyä bu sistemanıñ ittifaq'qa yanaw bulmayaçağın belderep, üze saylağan qorallarnı alunıñ ilneñ suverenlıq xoquqı buluın äytä. Tramp idaräse bu xälgä cılı qararğa tırıştı, häm Rusiya raketaların alğan öçen Änkarağa cäza birergä teläwçe organnarğa kirtä buldı.

Xäzer NATOnıñ ikençe iñ zur armiyäse S-400lärne terrorçılıq, küpsanlı suğış häm diñgezçelek añlaşılmawçanlıqları artqan regionğa urnaştırığa uylıy.