Nogayşa 186: Maneli bȋr sorav (1)

►Nogayşa 186: Maneli bȋr sorav (1)

Bîr üyken alimdiñ

Süygü degen nimettiñ 

Aqıyqatı baresinde,

Maneli bîr soravga  

Bergen yavabına endi  

Barabarşa qaraymız:

“Siz öziniz soraysınız:

‘Süygü qolumuzda tuvıl,

Qalbimizge salıngan

İşimizde bolgan üşün,  

Misal bolsa nazzetli   

Barı aslardı süyemen!

Em meyvalardı süyemen!

Aka, ana, avletti, 

Em bikemdi süyemen!

Tagı doslar, teñlerdi, 

Enbiyadı, evliyadı,

Yaşavımdı süyemen!

Bahar, gözel ne bolsa      

Em dünyadı süyemen!

Endi menim sosınlarga,   

Süygüm eger yañlış bolsa,

So süygülerdi işime    

Quday’dıñ özi salgan!

Qaytip mine sosınlardı,    

Men endi süymeyekpen?

Men qalay baresinden    

Süygümdi tartıp alıp

Cenab-ı Haq’tıñ zatına,   

Sıpat em atlarına   

Yani esmai hüsnasına, 

So süygümdi beralarman?

Nav mane qaydey bolgan? 

Em ne manege kelgen?’

Mine men tagı saga,  

Nav sözlerdi aytarman:

So barede sen endi    

Tört nüktedi em tıñla!

Sosı ince manelerden 

Birinşi bir nükte, 

Nav aqıyqat boladı:

Gerşi insandaqı süygü,  

Özi qolında tuvıl, 

Tilese em tilemese

Neşe zattı süyedi...

Tek, tilese insan,  

Süygüsiniñ betini, 

Bîr süygeni zattan,

Basqa zatqa buraladı...

Misal bolsa bîr insan,       

Burungıdan süygeniniñ 

Üşünley gözel bolmay,       

Tagı yamanlıgın bilse;

Yade esas süygülige,

Yani Yaratuvşı Allah’qa

Perde ekenin körse,    

So süyümden suvıydı...

Süygüsini so zattan 

Tartaberip ol vaqıt 

Äş qusurı bolmagan

Gözeller gözeli   

Yaratuvşı Hak, Rab’qa 

Süygüsini avdaradı!

Nege dese aslında  

Süygi bile sanılmagan, 

Bîr kün qoldan şıgıyaq,

Özi malı bolmagan;   

Allah süygüsi qasında,  

Bîr darecesi bolmagan,

Maqluqlarga şaşqanı  

So süygüdiñ betini,  

Aqıyqı, üşün süygüli

Allah betke qaratadı!   

Em basqa misal bolsa, 

Düniyadıñ süyülmege  

Äş tiyisi bolmagan

Yaman, fani yagını,    

Köralsa bîr insan,    

So dünyadı taslayberip

Asıl süyüliyek zattıñ    

Allah bolganın añlap 

Sosı vaqıt süygüsini     

Quday betke yiberedi...

Ekinşi bîr nükte:    

Yogardaqı sanganıñ     

Süygenlerindi saga

Äş süyme demeymiz...

Belki sosınlardı sen  

Cenab-ı Haq hesabına,

Em sonıñ süygüsi      

Atına süy diymiz...

Misal bolsa nazzetli   

Aslardı em meyvalardı,

Cenab-ı Haq’tıñ iqramı;

Em sosı Rahman’dıñ  

Maramatlı Hak Rab’tıñ 

Nimetleri dep bilip

Sosı kebimen süysen,

Rahman, Rezzaq namına; 

‘So rızıqtı, nimetti,

Bergen yalgız Allah bolgan.’    

Dep onlardan yesen,

Sosı süygü bîr yaqtan   

Haq süygüsi boladı.

Tagı sosı alin seniñ  

Manevi şükür boladı...

Endi sosı süygidiñ     

Rahman namına bolganın

Körsetken bîr ölşem,   

Halal tögereginde  

Qanaatpan qazanıp

Tagı sosı zatlardıñ,   

Nimet bolganın bilip,  

Yani Rab’tan keldi dep

Şükürminen yesen,  

Senin süygün ol zaman 

Allah betke boladı...

Nav manelerdiñ davamını,    

Aldımızdaqı yuma 

Nasip qılsın Quday dep        

Yalbarsaq tuvra boladı!

Savlıqpan qalıñız!

Dr. Yusuf  ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com