Törkiyäneñ aldınğı turizm üzäklärennän - Nämrut tawı

Bügen sezgä Törkiyäneñ alda baruçı turizm üzäklärennän –Nemrut Tawın tanıtaçaqbız. Törkiyäneñ könyaq-könçığışında Adıyamanda urın alğan bu mavzoley- qaber Ellinistika çornıñ patşalarınnan- Antioxnıñ .

1987nçe yılında UNESCO Dönya mädäniyät Miras isemlegenä kergän bu qaber-xäykäle dönyanıñ här poçmağınnan kilüçelärne cäläp itä.

Böyek İskändärneñ bezneñ erağa qadär 3nçe yöz yılda qorılğan imperiyanıñ ülemennän soñ generallar arasında dürtkä bülende.
Könyaq-könçığışı Anadolu töbägenä häm Süriyäneñ büleme bulğan Selevkos däwläte zäğıflägäç keçkenä monarxiyağa bülende.
Bolardan ber büleme Samsat üzäkle Kommagene däwläte tarafınnan idarä itelä ide. Patşa 1nçe Antiox bezneñ erağa qadär 69nçe yılında täxetqä çıqtı häm däwlätneñ in yaqtı çornı yäşätkän.

İlendä tanılğan törle dinnärne berläşterergä häm idaräne däwam itergä uylıy ide.
Könbatış häm könçığış dinñärenä ışanğan ilneñ keşelärne butalçıq ber ışanuğa yünländerergä tırıştı.
Grek täñrelärne Pers tänreläre belän butaştırırğa teläde.
Bu ışanıçnıñ başında da Antiox – yartı tänre-patşa bularaq urın ala ide.
Bu yaña dini ışanıçnı taratır öçen ilneñ här poçmağında izge binalar tözelä başlandı.
Bolardan berse dä tirä-yaqtağı iň böyek tawlardan berse bulğan Nemrut tawında üze öçen mavzoley häm ğibadätxanä bulırğa tiyeş ide.
Monda diňgezdän böyeklege 2200 metr.
Nemrut tawınıň här yaqtan matur manzarası bar.
İlneň här poçmağınnan sänğätçelärne çaqırıp mavzoleynıň häm ğibadätxanäseneň tözeleşenä başlandı.
Başta çın qaber bülmäse häm ike dana yasalma bülmäse tözelde.
Bolardan tışqa qadär däwamitkän häm kereşne tämin itäçäk tonellär dä yasalğannan soň qaber östenä Tümülüs yağnı keçkenä taşlardan bik biyek öyem qaber qalqulığın oyıştırdı.
Artınnan bu Tümülüsneň könçığış häm könbatış terrassalarınıň äni belän äti simvolı bularaq ike ğibadät itü urınnarı da tözelde.
Monda tözelgän bik zur xäykällär häm kabartmalarda häm Pers tänreläre häm Grek tänreläre urın aldı.
Bu tänre xäykäl häm kabartmalarının arasında täňreläşterelgän Antioxta urın aldı. Bu kabartu eşeneñ bersendä arıslan törkem yoldızı bar. Bu kabartu eşe- iske goroskop- yoldız kartası bularaq belenä.
Antioxnıň ülemennän soň monda kümelgännäne ışanıla.

Ultra tawış tikşerenügä oxşağan kürsätü ısulları beläň urınnarı bulğan qaber bülmäsenä ireşü öçen yasalğan böten qazılma tırışlıqları uňışlı räweştä tamamlanmadı. Keçkenä taşlardan oyışqan qalqulıqqa här qatnaşu terrassalarda urın alğan xäykäl törkemenä zarar birä. Kiläçäktä texnologiyäneň üseşe belän bergä qaber bülmälärenä ireşü mömkin bulaçaq. Şuşı räweştä ber uňdırışlılıq Misir piramidalarında bulğan Tutanxamonnıň qaber bülmäseneň tabılğannan Arxeologiya ölkäsendä yasalaçaq iň zur açış-tabu nämzäte. 2000 yıldan artıq yabıq bulğan qaber bülmäse häm saqlağan belgelär keşe dönyasına yaqtılıq kiteräçäk.

Xäzerge köndä dönyanıň här poçmağınnan keşelär Nemrut tawın kürergä kilälär.Biyeklek arqasınnan ğomumän cäy aylarında bu tawğa çığarğa mömkin. Tawğa ireşkän şaqtıy keşe irtänge qoyaşnıň atqanın kürer öçen kiçne monda uzdıra. Cirneň strukturası arqasınnan taň atu waqıtında törle ber täbiğät yäşänä.
Qoyaş ber noqtada bulğan waqıtta kinät kenä başqa noqtağa sikerep çığu kebek qabul itelä.
İyul ayında da tönnär bik suwıq, yorğan häm qışlıq kiyemnärgä ixtiyac bulğan bu tawda bu säbäp belän ber tönne uzdıru bik käyefle.

Dönya turizm yazuçıları häm jurnalistlar federatsiyäse (FİJET) tarafınnan 2004 nçe yılında Nemrut Tawı Ören urınına Dönyadağı iň zur östenlekle uñış büleklärennän berse bulğan häm Turizm OSCARnı sanalğan altın alma büläge birelde. Turizmnıň sıyfatınıň arttıruı häm üseşe öçen birelgän bu “Altın alma" büläge Adıyaman Muzeyendä tora.