10 yılda milliardlağan tonna boz êregän

Dön’yaküläm klimat üzgärü 10 yılda 2 milliard 720 million tonna boznıñ êrüenä säbäpçe buldı.

Awrupa ğaläm agentlığınıñ êkspluataśiyädän çığarılğan iyärçene Kriosat 2010nçı yıldan 2020gä qadär 200 meñ yäisä tağın da kübräk bozlıqnı küzätte. Annan alınğan sürätlärne centekläp analizlağannan soñ bozlıqlarnıñ xaläte turında global’ tikşerenü uzdırıldı.

Belgeçlär klimat üzgärüneñ 10 yılda 2 milliard 720 million tonna boznın êrüenä säbäpçe buluı näticäse çığardı. Bu dön’yadağı boz qatlamnarınıñ 2%ı.

Tikşerenüdä êregän bozlıqlarnıñ 89%ınıñ - yuğarı atmosfera cılılığı, 11%ınıñ cılımsa okean yäisä kül suları täêsirendä yuq buluı açıqlandı.

İñ küp bozlıq yuğaltuçı – Alyaska. Anda 80 meñ tonnadan artıq boz êrägän. Moña hawanıñ cılınuı säbäpçe buluı belderelde.

Belgeçlär bozlıqlardağı üzgäreşneñ niqadär tizlektä buluın küzätüneñ ähämiyätenä iğ’tibar cälep itä. Bozlarnıñ aqqa yaqın açıq töseneñ qoyaş nurların kire çağıldırıp cirneñ suınuına yärdäm itüe belderelä. Bozlıqlarnıñ êrüe näticädä atmosferanıñ tağın da cılınuına kiterä.

Kriosat iyärçene üzgärüçe boz biyeklege häm massası turında mäğ’lümat cıyuçı radar belän cihazlandırılğan ide. Ul global’ cılınunıñ däräcäsen häm qotıplardağı bozlıqlarnı ülçäw öçen qullanıldı.