تفسیر سیاسی هفته- هدف اصلی آمریکا از اعمال تحریم علیه ایران...

تحریمات اعمالی از سوی ایالات متحده آمریکا به علت برنامه هسته ای ایران در دوران احمدی نژاد، ضرر بزرگی به اقتصاد این کشور وارد کرده بود. حسن روحانی که با موضعی معتدل و اصلاح طلب در سال 2013 به ریاست جمهوری ایران انتخاب شد، در این زمینه وعده های امیدوارکننده بزرگی داده بود. در نتیجه مذاکرات انجام شده  با کشورهای 1+5 ، در مقابل محدود شدن فعالیت های هسته ای ایران و باز کردن دربهای ایران به روی ناظرین بین المللی، تصمیم به کاهش تحریمات اعمالی علیه این کشور گرفته شده بود. قراردادی که در نزد سازمان ملل به امضا رسید، به منبع امیدی برای ملت ایران و اقتصاد این کشو تبدیل شده بود. هر چند که این وضعیت سبب جهش کوتاه مدت در اقتصاد ایران شده بود، به دنبال انتخاب شدن دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، ایران با مباحثات سختی روبرو شد. ایالات متحده آمریکا در 8 می 2018، به طور یک طرفه از قرارداد هسته ای با ایران کنار کشید.

جان آجون محقق بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به ارزیابی این موضوع می پردازد.

در پی اعلام کنار کشیدن آمریکا از قرارداد با ایران، اقتصاد ایران به طور منفی تحت تاثیر قرار گرفت. هر چقدر هم دولت ایران قیمت دلار را در 42 هزار ریال ثابت کرده باشد؛ در بازار آزاد قیمت دلار آمریکا به شدت افزایش یافت. کاهش ارزش ریال ایران از ماه ژانویه تاکنون به 150 درصد رسیده است. قیمت یک دلار آمریکا که در ژانویه 2018 به میزان 44 هزار ریال بود، در روزهای اخیر به سطح 110 هزار ریال رسیده است.

بروز چنین نوساناتی در اقتصاد ایران قبل از اجرای تحریمات اعمالی از سوی آمریکا علیه این کشور، نشانگر روندی است که ایران پس از اجرای تحریمات با آن روبرو خواهد شد. می توان گفت که هدف دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا، از اعمال تحریمات علیه ایران، چیزی بالاتر از تغییر رژیم این کشور، یعنی توقف سیاست توسعه طلبانه ایران در خاورمیانه و محدود کردن ایران در منطقه می باشد. همانطور که کشورهای حوزه خلیج و اسرائیل نیز ناراحتی خود از سیاست های توسعه طلبانه ایران در منطقه و خواست خود مبنی بر محدود کردن این کشور را بر زبان می آورند. محدود کردن منابع مالی ایران از طریق تحریمات وارده مورد هدف قرار داده شده است.

با تحریماتی که از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شده، جلوگیری از تجارت ایران با دلار و طلا مورد هدف قرار داده شده است. علاوه بر در چارچوب این تحریمات، فروش هواپیما و قطعات هواپیما به ایران ممنوع شده است. این تحریمات بخش اتوموتیو ایران را نیز تضعیف خواهد کرد.

شرکت Daimler نیز در بین شرکت هایی قرار دارد که به دنبال تهدید تحریم آمریکا، سرمایه گذاری های خود در ایران را متوقف کرد. در حالیکه  این شرکت برای توسعه سرمایه گذاری ها و تولید کامیون در ایران برنامه ریزی می کرد، برنامه های تحریم دونالد ترامپ، سبب توقف فعالیت های این شرکت در ایران شد. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از حساب تویتر خود اعلام کرده بود شرکت هایی  که علیرغم تحریمات اعمالی با ایران فعالیت کنند از بازارهای آمریکا محروم خواهند شد.

علرغم تهدیدات شدید آمریکا، کشورهای اتحادیه اروپا با اعمال تحریم علیه ایران مخالفت می کنند. به عنوان مثال، هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان طی سخنانی قول حمایت از شرکت های اروپایی در حال فعالیت در ایران را داد. ماس با بیان اینکه برای ترانسفر پول در تجارت با ایرات فعالیت می کند؛ از تحریمات اعمالی از سوی آمریکا علیه ایران ابراز تاسف کرد. هایکو ماس همچنین گفت، روابط تجاری با ایران بر شاخص سود استوار نیست. به فکر انسانهایی که در ایران زندگی می کنند هستیم. همانطور که می دانیم اتحادیه اروپا در صدد کسب سودی بزرگ از تجارت با ایران و کاهش وابستگی خود به روسیه با خرید نفت و گاز طبیعی از ایران است. کنار کشیدن آمریکا از قرارداد هسته ای با ایران بدون در نظر گرفتن کشورهای اروپایی، سبب جدایی مهمی بین اتحادیه اروپا و آمریکا شد.

افزایش تحریمات از سوی آمریکا در دوره های اخیر نشانگر تغییری  اساسی در سیاست خارجی این کشور می باشد. ایالات متحده آمریکا که ترکیه را از در زمینه دعوی کشیش برونسون تهدید به اعمال تحریم می کند، در عین حال علیه روسیه نیز اعمال تحریم می کند. علاوه بر این مجازات مالیاتی که برای چین اعمال می شود نیز بر همین منوال است. هر چند که تحریمات اعمالی از سوی آمریکا در مدت نتایج مثبتی برای این کشور دارد، ولی به نظر می رسد که در بلند مدت موقعیت آمریکا در جهان را به خطر انداخته و این کشور را به انزوا خواهد کشید.

عزیزان ارزیابی های جان آجون محقق بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را تقدیم حضورتان کردیم.