gérmaniyede kowid-19 waksinisi ishlepchiqarghan türk alim xitay waksinisi üstide toxtaldi

türkiye awazi radiyosi xewiri: ughur shahin kélishimge munasiwetlik tepsilatlar üstide toxtilip, bu yilning axirighiche (mushu hepte ichide) deslepki qedemde türkiyege 550 ming waksina yollaydighanliqini bildürdi

ughur shahin: «türkiyege 2021 - yilining axirigha qeder 30 milyon waksinini tapsurushni pilanliduq. mart éyighiche  4 milyon 500 ming waksina yollash pilanimiz bar. dunyaning her qaysi jaylirigha waksina lazim. biz adil usulda waksinini yétishtürüshni xalaymiz. allahning izni bilen 2021 - yilining axirighiche pilanimizni emelge ashuralisaq, türkiyege 30 milyon waksinini yétishtüreleymiz» dédi.  

bu 30 milyondin sirt qollirida imkaniyet bolghan we sehiye ministirliqi telep qilghan teqdirde türkiyege téximu köp waksina ewetishni xalaydighanliqini tilgha alghan ughur shahin: «kéler yili «Pfizer» shirkiti bilen birlikte bir milyardtin artuq waksina ishlepchiqirishni xalaymiz. 80 din artuq döletke bu waksinini tarqitishimiz lazim. qolimizdila bolidiken türkiye qachan xalisa,  shu chaghda bérishni xalaymiz» dédi.

türkiye bilen tüzülgen waksina kélishimi sewebdin sehiye ministiri faxrettin kojagha alahide rexmet éytidighanliqini tekitligen ughur shahin, ishlepchiqarghan waksinining hazirgha qeder 1 milyon 500 ming kishige emlengenlikini, bu waksinaning eksi tesiri süpitide bash aghriqi, qol aghrish, azraq harghunluq we bezide qizitish körülgenlikini, lékin bu tesirlerning ikki kün ichide ötüp ketkenlikini chüshendürdi.

ughur shahin xitaydin kélidighan waksinalar üstidimu  toxtilip, «hazir xitaydin kéliwatqan waksinimu  ünümlük ikenlikini körsetmekte. xitay waqsinasining ünümi texminen %85 yaki %86 etrapida bolmaqta. bunimu yaxshi we ünümlük déyishke bolidu. <xitay waksinisi> yaki <BioNTech waksinisi> weyaki <bashqa dölet waksinisi> deydighan mesile  bolmasliqi kérek. xitaylarmu bu waksinini uzun muddetlik sinaqlardin we  klinikiliq tekshürüshlerdin ötküzdi. muhim bolghini türkiyede yéterlik sanda waksinaning bolishi lazimliqidur. men hazirghiche körgen barliq waksinilar yaxshi ünüm bériwatidu we yardemchi bolalaydu» dédi.

ughur shahin türkiyege meblegh sélishni xalaydighanliqini tekitlep, «biz türkiyege tunji qétim mehsulatlirimizni élip kéliwatimiz. türkiyede tetqiqat élip bérishni xalaymiz. türkiye pen – téxnika tetqiqat orgini (TUBITAK) bilen muzakirilirimiz dawamlashmaqta. bir qanche uniwérsitétning proféssorliri bilenmu hemkarliship xizmetlerni bashliduq. biz türkiyede «BioNTech» shirkitining tarmiqini échishni xalaymiz. türkiyede bu yuqumdin sirt rak késellikliri tetqiqati bilenmu shughullinishni xalaymiz. allah xalisa, kéler yili yazda türkiyede rak késellikliri klinikiliq xizmetlirini bashlaymiz, türkiyening oxshimighan jaylirida «BioNTech» shirkitining ishxanilirini échip, tetqiqat we tereqqiyat xizmetliri bilen shughullinishni xalaymiz » dédi.

kéler yili yaz aylirighiche xizmetlirining tolimu zich boldighanliqini tekitligen ughur shahin: «insanlargha yéterlik miqdarda waksina yétishtürüsh wezipimiz bar.  yazghiche rahet bolalmaymiz. eger yazda dunya nepeslinishke bashlisa, bizmu nepes élishni bashlaymiz, shu chaghqiche japaliq xizmet qilimiz» dédi.