tarixtiki bügün: 27 – féwral

feray uz teripidin teyyarlanghan «tarixtiki bügün» namliq pirogrammimizning bügünki bölümi huzurunglarda...

1153220
tarixtiki bügün: 27 – féwral
  • 1863 – yili 27 – féwral küni türkiyede hemme teripidin bilinidighan tunji qétimliq foto süret körgezmisi istanbuldiki at beygisi meydanida échildi. körgezmining échilishini sultan abduleziz qollidi. 19 – esirning otturiliri pütkül dunyada körgezmiler we yermenkilerning ötküzülüshi bir  xil «éqim mesilisi» ge aylanghanidi. gherbte pat - pat nemuniliri közge chéliqidighan körgezmilerge, osmanli impériyesidimu nahayiti zor ehmiyet bériletti. osmanli impériyesi sultani abdulmejit london we parizhda ötküzülgen körgezmilerge qatnashqanidi. sultan abdulmejitning wapatidin kéyin textke chiqqan sultan abduleziz, medeniyet paaliyetlirige bolghan qiziqishi seweblik osmanli impériyesidimu shundaq bir körgezme échilishini telep qildi. «ammiwi körgezme» nami astida ötküzülgen körgezmide, foto süretlerdin sirt yene, osmanli impériyeside royapqa chiqirilghan eserler we gherb elliridin keltürülgen yéngi ijadiyetlermu körgezme qilindi.
  • 1879 – yili 27 – féwral küni amérikiliq ximiyeshunas alim konstantin fahlbérg «saqarin» namliq süniy maddining barliqini bayqidi. künimizde shéker siyish késelliklirige dora süpitide ishlitilidighan we yémek - ichmek qatarliq köpligen sanaet mehsulatlirida qollinilidighan «saqarin» eslide tasadipiy bayqalghanidi. konstantin fahlbérg jon hopkins uniwérsitétining ikkinchi mudiri ira rémsén bilen birlikte, tash kömür yéghi üstide tetqiqat élip bériwatqanda, tasadipiy «saqarin» ni bayqap qalghanidi. «saqarin» toghruluq maqalilerni élan qilghan fahlbérg, 1884 – yili «saqarin» paténtini aldi.
  • 1914 – yili 27 – féwral küni türkiyening awiyatsiye seheside tunji qétim shéhit bolush hadisisi yüz berdi. uchquchi fethi ependi bilen sadiq ependi heydep  mangghan «muaweneti milliye» namliq ayropilan, istanbul – qahire otturisida qatnawatatti. konya, uluqishla, adana, humus we demeshq arqiliq qahirege sozulidighan hawa qatnishi demeshqqiche bixeter halda dawamlashti. biraq, demeshqning teberiyye nahiyesi etrpida hawa sharaitining nacharliqi sewebidin, ayropilan qiyaliqlargha soqulup, chüshüp ketti. qazada fethi we sadiq ependiler shéhit boldi. eslide bu hawa qatnishi, «balqan urushi» din meghlubiyet bilen chiqqan osmanli impériyeside teselli bolushi üchün pilanlanghanidi.
  • 1947 – yili 27 – féwral küni «amjabeg», «efruz beg», «xushametchi» we «eqli qara» qatarliq türk hejwy resimlirini royapqa chiqarghan  hejwy resim ustiliridin jemal nadir güler wapat boldi. jemal nadir hejwy resimliri arqiliq  jemiyettiki nachar xahishlarni, nadanliqni, shexsiyetchilikni, menpeetpereslerni, ikki yüzlimichilerni we xushametchilerni tenqid qilatti.       


مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر