xam badamning shipaliq roli

(doktor mehmet uchar)

xam badamning salametlikke bolghan paydiliri töwendikiche:

• nachar xoléstéringha qarshi küresh qilghuchidur

qandiki nachar xoléstérin (LDL)  ning sewiyesining yuqiri bolushi yürek - qan tomur késellikliri xewipi bilen munasiwetliktur. her küni 20 etrapida xam badam nachar xoléstérinni közge körünerlik derijide töwenlitidu. bu bolsa yürek késilige giriptar bolush xewpini azaytidu.

• witamin iskilati

100 giram xam badamning terkibide 20 giram etrapida aqsil bar bolup, kaliy, kaltsiy we tömür terkibi bilen kündilik éhtiyajingizning muhim miqdarini qanduridu. buningdin bashqa yene, witamin A we C qimmitimu intayin yuqiri.

xam badamning witamin E terkibidiki oksidlinishqa qarshi turghuchi maddilar bilen erkin radikallargha qarshi turush arqiliq térini qoghdaydu.

terkibidiki yuqiri fosforning yardimide, söngekni shekillendürüsh we saqaytish rolini oynaydu. bu alahidiliki tüpeyli, hamildar we yétiliwatqan kishilerning xam badam istémal qilishi tewsiye qilinidu.

• zéhinni merkezleshtüridu

her küni sistémiliq halda bir az xam badam istémal qilip bérish chong méngining saghlamliqigha intayin paydiliqtur. xam badamni daim istémal qilish alzimér késellikining aldini alidu. shuning bilen bir waqitta, badam bedenni énérgiye bilen teminleydighanliqi üchün harghinliqqa paydiliqtur.

xam badam nérwa sistémisining saghlam iqtidarini qollaydighan bolghachqa, chong méngini téximu merkezleshtürüp, rolini ünümlük jari qildurushini ishqa ashuridu. buningdin bashqa yene, este tutush qabiliyitini kücheytidighan bolghachqa, untughaqliqning aldini alidu.

• térige paydiliq

badam yéghining nemlik saqlash roli intayin küchlüktur.

• öt xaltisi saghlamliqida ünümi yuqiri

bediningizde ötte tash peyda bolush éhtimalliqini töwenlitidu. buningdin bashqa yene, terkibidiki talalar hezim qilish sistémisining téximu yaxshi ishlishini ishqa ashurush arqiliq öt xaltisidiki yükni azaytidu.

• chach saghlamliqini qollaydu

xam badamning witamin E we oméga – 3 yagh kislatasining terkibimu chach saghlamliqi üchün intayin muhimdur. chachning yoqitip qoyghan nemlikini eslige keltürüshige yardem bérish bilen bille, chach yiltizlirini ozuqlanduridu we chachning téximu saghlam ösüshige yardem béridu. xam badam chachni téximu parqiraq körsitishkimu paydiliqtur.

• börek saghlamliqini kücheytidu

börek saghlamliqigha intayin paydiliq bolghan xam badam börekte qum we tash peyda bolushning aldini alidu.

• tala molliqi bilen ücheyni quwwetleydu

terkibide karbon su birikmiliri intayin az, may we chökündi mol bolghanliqtin, badam toq tutush alahidilikige ige. buningdin bashqa yene, badamning terkibidiki karbon su birikmilirining muhim bir qismining menbesi taladur. talaning hezim qilish jeryanining uzun bolushi sizning uzun muddet toq turushingizgha yardem béridu.

u yene, hezim qilish sistémisining saghlam bolushigha yardem bérip, qewziyet xewpini azaytidu. xam badam terkibide chökündi mol bolghan yémekliklerdin biri bolup, ücheyge su tartip, üchey heriketlirini köpeytidu. terkibidiki may we chökündi sayisida qewziyetke paydiliqtur.

• toq tutup, qan qentini tengsheydu

toq tutush alahidilikidin bashqa, méwe qatarliq karbon su birikmiliri bar yémeklikler bilen bille badam istémal qilghanda, qan qentining tuyuqsiz dawalghushining aldini alidu.

gerche karbon su birikmisining qimmiti töwen bolsimu, emma shipaliq may, chökündi we aqsil mol bolghan badam qan qentini tengshesh roligha ige bolghachqa, diyabét bimarliri teripidin istémal qilinsa bolidu.

terkibidiki magniy métabolizim hadisilirige biwasite tesir körsitidu. bu hadisilerdin biri bolsa qandiki qentni tengshesh hadisisidur. buningdin bashqa yene, tetqiqatlar netijiside, diyabét késilige giriptar bolghanlarning% 40 ide magniy kemlik barliqi ispatlandi. diyabét késilige giriptar bolmighan teqdirdimu, künde 1 tal badam istémal qilip bersingiz, insulin qarshiliqi késilingizde töwenlesh körülidu.

• qan bésimni tengpunglashturidu

tetqiqatlarda körsitilishche, magniy kemlikte qan bésim örleydiken. terkibidiki magniy bolsa magniy kemlikni tügitishke yardem bérish bilen bille, bu xeterlerdin saqlayalaydiken.

• kaltsiy we magniy arqiliq söngekni quwwetleydu

kaltsiy we magniyni yéterlik istémal qilish söngek saghlamliqi üchün intayin muhim.

badam kollagénning birikishini tézlitidighan yémekliklerdin biri. bolupmu 30 yashqa yéqinlashqan waqtingizda yémek-ichmekliringizge badam qoshsingiz, téximu saghlam söngekke ige bolushingizgha yardem béridu.

• artériye qétishishning aldini alidu

badam witamin E terkibi bilen artériye qétishishning aldini alidu.

• rakqa qarshi turush roli bar

badamning, beden éghirliqini kontrol qilghuchi, oksidlinishqa qarshi turghuchi we tala maddisining yardimide rakqa qarshi turush roli bar.

téximu köp paydisidin behrimen bolush üchün, künde 25 tal badam istémal qilishingiz kérek.