natoning yéngi yüzlinishi béyjingning endishisini qozghidi

türkiye awazi radiyosi xewiri: xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi jaw lijyen muxbirlarni kütüwélish yighinida, amérika dölet bixeterlik meslihetchisi jéyk sulliwanning «natoning istratégiyelik uqumining xitayni arqa körünüsh qilghan köp tereplimilik tehditni biwasite we ochuq-ashkara otturigha qoyidighanliqi» toghrisidiki sözliri heqqide toxtilip, natoning rayonluq ittipaq ikenlikini, siyasiy jughrapiyelik échiwétish siyasiti, bashqa döletlerge kéngiyish nishanining yoqluqini köp qétim tekitligen bolushigha qarimay, natoning asiya-tinch okyan rayonigha qarita qedemlerni tashlighanliqining hés qilinghanliqini bildürüp: «nato yéngi jaylar we rayonlargha yüzlinish we terepler ara qutuplishish peyda qilishning koyida. dunya choqum hoshyarliqni östürüp, bu urunushlarni ret qilishi kérek» dédi.

natoning idéologiyelik siziqlarni sizish, siyasiy qutuplishishlarni peyda qilish we yéngi soghuq munasiwetler urushi bashlash urunushigha xatime bérishi kéreklikige isharet qilghan bayanatchi jaw lijyen: «nato yawropaning bixeterlikige alliburun ziyan yetküzdi. u asiya we dunyanimu muqimsizlashturushqa urunmasliqi kérek» dédi.

yaponiye, jenubiy koréye, awstraliye we yéngi zélandiye rehberlirining madridtiki bashliqlar yighinigha qatnishishimu xitayning gumanini qozghidi.

u, töt dölet rehbrining bu qétimqi nato bashliqlar yighinigha qatnishishi toghrisidiki bir soalgha: «tinchliq, tereqqiyat we hemkarliq dunyadiki barliq xelqlerning ortaq arzusi we dewrning yüzlinishi. soghuq munasiwetler uurushi rohiy haliti we idéologiyelik bir tereplime qarashlargha tayinip, tereplerni qutuplishishqa ilhamlandurup, tar menpeet halqiliri we guruppilarni shekillendürüshke urunghanlar qollashqa érishelmeydu, utuq qazinalmaydu» dep jawab berdi.

yene bir tereptin, xitay kommunistik partiyesining neshr orgini «yershari waqit géziti», «asiya tinch okyan döletliri xeterlik nato sépilining yénida turmasliqi kérek» mawzuluq maqale élan qilip, barliq ezalarning menpeet we pozitsiyelirining oxshimaydighanliqini, washington hökümitining iradisining natoni esirge éliwalghanliqini bildürüp, «natogha eza bolush arqiliq bixeterlik kapalitige érishishke urunghan döletler hemishe washingitongha qarashliq begler yaki uning pichkisigha aylinip qalidu-de, netijide, bixeterlik muhiti tüptin yaxshilanmayla qalmay, kütülmigen xewplerge duch kélidu. her qandaq ehwalda, natoning herbiy we siyasiy guruh bolush süpiti bilen xaraktérini özgertishi qiyin. uning mewjutluqi dunyaning tinchliqi we muqimliqigha xewp élip kélish mahiyitige ige» dégen qarashni otturigha qoydi.

gézit, shiwétsiye bilen finlandiyening ezaliq iltimasigha munasiwetlik «natoning ittipaqliq qarishi mewjut kirizisni yoshurush tirishchanliqidur» mawzuluq maqaliside bolsa, shiwétsiye bilen finlandiyening ezaliqqa iltimas qilishi bilen ittipaqning kéngiyishining bixeterlikni emes, urush xewpini ashuruwétidighanliqini ilgiri sürdi.

térrorizmni qollashni toxtitish toghrisida bergen kapalitige asasen türkiyening ikki dölet (shiwétsiye bilen finlandiye) ning ezaliqigha yéshil chiragh yéqishigha «türkiyening ghelibisi» dep baha bérilgen maqalide, shiwétsiye bilen finlandiyening ittipaqqa kirish arqiliq téximu bixeter bolalmaydighanliqi qarishi ilgiri sürüldi.