xitay yene bir ottura amérika döliti bilen diplomatik munasiwet ornatti

türkiye awazi radiyosi xewiri: xitay ottura amérika döletliridin salwador bilen diplomatik munasiwet ornatti.

xitay tashqi ishlar ministirliqi teripidin bu heqte élan qilinghan bayanatta, xitay tashqi ishlar ministiri wang yi bilen salwador tashqi ishlar ministiri karlos kastanédaning béyjingdiki dölet méhmansariyida körüshkende ikki döletning diplomatik munasiwet ornitishni birdek qarar qilip ortaq xitabname élan qilghanliqi bildürüldi.

xitabnamide xtiay bilen salwadorning bir-birini étirap qilip ikki döletning menpeetige muwapiq halda elchilik sewiyeside diplomatik munasiwet ornitishni qarar qilghanliqliri qeyt qilindi.

ikki döletning zémin pütünliki we igilik heq-hoquqlirigha hörmet qilish, bir-birige hujum qilmasliq we ichki ishlirigha arilashmasliq pirinsipigha asasen munasiwetni tereqqiy qildurush mesiliside pikir birliki hasil  qilghanliqi eskertildi.

« salwador dunyada peqet birla xitay döliti barliqini qobul qilidu, teywen xitayning ayrilmas bir qismidur»dégen ibarige orun ajritilghan xitabnamide, xitayning salwador hökümitining teywen bilen diplomatik munasiwitini üzüp tashlighanliqi üchün minnetdarliq bildürgenliki alahide tilgha élindi.

buningdin sirt, teywen merkez xewer agéntliqining bu heqtiki xewirige asaslanghanda,  teywen tashqi ishlar ministirliqi salwador bilen diplomatik munasiwitini üzüp diplomatik orunlirini qayturup kelgenlikini jakarlighan.

salwador hökümitining teywen dairliridin iqtisadiy jehettin yardem telep qilghanliqi, biraq teywen hökümitining bu telepni ret qilghanliqi ilgiri sürüldi. teywen hökümiti maliye yardimi diplomatiyesi élip barmaydighanliqini we béyjing hökümiti bilen pul riqabitige kirmeydighanliqini bildürgen.  

ottura amérika döliti hésablinidighan  salwador teywen pirézidénti sey yingwén hakimiyet béshigha kelgendin buyan teywen bilen diplomatik munasiwitini üzüp tashlighan 5-dölet boldi. netijide teywenni étirap qilghan döletning sani 17 ge chüshüp qaldi. teywen bilen hazirghiche birkina faso, dominika jumhuriyiti, saw tom we pirinsipé we panama qatarliq döletler diplomatik munasiwetlirini üzüp boldi.

béyjing hökümiti «bir xitay»pirinsipini qobul  qilghachqa xitaygha xelqarada peqet öziningla wekillik qilalaydighanliqini yaqlap kelmekte we teywen musteqilliqini jakarlighan teqdirde teywenge küch ishlitidighanliqini bildürmekte.

xtiayda 1949-yili maw zédungning hakmiyetke kélishi bilen bezi hökümet ezaliri teywenge qéchip aralda musteqilliq jakarlap teywenni qurup chiqqan bolsimu, xitay hökümiti teywenning musteqilliqini qetiy étirap qilmidi.