تۆرکیأنینگ و دۆنیأنینگ گۆن ترتیبی ۳۹: تۆرکیه، روسیا و ادلب مسئله سی

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسئله بۇیونچا سینینی اۇقایارسینگیز:

تۆرکیأنینگ جمهورباشلیغی رجب طیب أردۇغان بیلن روسیانینگ دؤولت یۇلباشچیسی ولادیمیر پوتین سوچی دأکی اؤزآرا دوشوشیقدان سۇنگ بیله لیکده مطبوغات ییغناغینی گچیریپدی. یۇلباشچیلار برن بیله لیکدأکی بیاناتیندا ادلب ده یاراغدان صاپلانان زۇلاق دؤره‌تمه‌ک بارادا ایلالاشاندیقلارینی نیغتادیلار. بیله کی تاراپدان مؤهۆم دوشوشیغینگ ایزی یانیندان روسیانینگ قۇرانماق وزیرلیگیندن بریلن یازماچا بیاناتدا ادلب ولایاتینا حاربی حرکت قورالماز دییلدی.

تۆرکیه قازانیلان ایلالاشیق بیلن اولی اۆستۆنلیگه یتدی. تۆرکیأنینگ یۇلباشچیسی رجب طیب اردوغان ینگ ایغرارلی توتومی سۇنگقی دؤوۆرده ادلب مسئله سینه ایه چیقماغی، ادن باشلانغیچلاری و تهران دا هۆجۆملرینگ بس ادیلمه گی بۇیونچا ایه له یأنم اِگیلشیکسیز توتومی اؤز نتیجه سینی بردی. سۇنگقی گۆنلرده تۆرک یاراغلی گۆیچلری ادلب ینگ ایچینده اؤرأن مؤهۆم ایشلری عامالا آشیردی. تۆرکیأنینگ ادلب ده یرله شیأن ۱۲ سانی گؤزه‌گچیلیک مرکزینه کؤپ سانلی سۇوتلی اولاغ (زرهی ماشین)، تانک و حاربی قشون اوغرادیلدی. تۆرکیه نأدرجه‌ده اِگیلشیکسیزدیگینی روسیا، ایران و سوریأنینگ حؤکۆمتینه هم ده شیغا ساواشچیلارا گؤرکِزدی.البتده بیر تاراپدان دۇوام اتدیریلن دیپلماتیک گپله شیکلر و بیله کی تاراپدان یرلرده گؤرۆلن حاربی چأره لر اؤز نتیجه سینی بردی. روسیا سوچی ده اولی اِگیلشیک اتدی. روسیا، ایران و سوریأنینگ حؤکۆمتی ادلب ده گینگ گِریملی حاربی حرکت گچیرمه ک ایسله یأردی. حرکت اۆچین اولی باسیشلار ادیلیأردی. اساسان دا جسرالشغور و دمیرقازیق حما شأهِری نینگ بمبالانماغی، حؤکۆمته تابینلیقداقی گۆیچلر بیلن ایران تاراپیندان قۇلدانیان یاراغلی تۇپارلارینگ جپهه حاطینا گتیرن گۆیچلری باسیشی آغیرلاشدیریاردی.

شیله لیکده حاربی اۇپراسیانینگ اؤنگۆنینگ آلینماغی هم تۆرکیأنینگ میللی حۇوپسوزلیغی هم ده سوریأنینگ گلجگی اۆچین پاراحاتچیلیق تاپغیریندا مؤهۆم أهمیته ایه. اینگ اساسی زات بۇلسا تۆرکیأنینگ تاغاللالاری نتیجه سینده ۳ میلیوندان قۇوراق ایلاتینگ جانی نینگ حالاص ادیلمه گی و اولی بۇسغون تۇلقونی نینگ اؤنگۆنینگ آلینماغیدی. ادلب مسئله سینده قازانیلان اۆستۆنلیک میناسیبتلی پرزیدنت أردۇغانی، تۆرک یاراغلی گۆیچلرینی و میللی حۇوپسوزلیق قوللوغینی قوتلاماق یرلیکلی بۇلار. دۆنیأنینگ آلادا بیلن قاراشیان بؤلگه سینده قومانیتار (انسانی) پاجیغانینگ اؤنگی آلیندی.

روسیا بیلن سوچی ده قازانیلان ایلالاشیغا لاییقلیقدا دؤره‌دیلجک یاراغسیز زۇلاقلاردان ایکی تاراپلی شرطده رادیکال تۇپارلارینگ و یاراغلارینگ چکیلمه‌گی اۆپجۆن ادیلدی. شۇل چأکده هم روسیا هم ده تۆرکیأ اولی جۇغاپکأرچیلیک دۆشیأر. روسیا سوریه دأکی شیغا ساواشچیلارینی راضی اتمه لی بۇلسا، تۆرکیه هیئت تحریرالشام یالی تۇپارلار مسئله سینده چؤزگۆت تاپمالی.

تۆرکیه بیلن روسیا ۱۵-۲۰ کیلومتر ایچرده یاراغسیزلاندیریلان زۇلاق دؤره‌دیلمه‌گی نینگ حمایاتچیسی بۇلماق بیلن بیرلیکده، شۇل بیر واغتد ادا اوتغاشیقلی اؤزباشداق گؤزه‌گچیلیک ایشلرینی گچیرلر. تۆرکیه و روسیا آستانا تاپغیرینا لاییقلیدا دؤره‌دیلن گؤزه‌گچیلیک یرلرینی حاربی تایدان کِسگیتلأر و یاراغسیرلاندیریلان زۇلاق ایکی یوردونگ اوچارمانسیز هۇوا اولاغلاری درونلاری بیلن گؤزه‌گچیلیک آستینا آلینار. یاراغسیزلاندیریلان زۇلاقلارداقی محالیفلارینگ و حؤکۆمته دگیشلی گۆیچلرینگ گؤزه‌گچیلیک گینگیشلیکلری دۇوام ادر هم ده ایکی تاراپلی گؤرنۆشده آغیر یاراغلار جپهه حاطیندان چکیلر.

قازانیلان ایلالاشیغا لاییقلیقدا استراتژیک أهمیتدأکی ام- ۴ و ام- ۵ اولاغ یۇللاری حۇوپسوزلاشدیریلار، یانگاداندان سؤودا قاتناشیغینا آچیلار. لاذقیه و دمشق شأهِرینی حلب شأهِرینه بیریکدیریأن ام ۴ و ام ۵ اولاغ یۇللاری سوریأنینگ ایقدیصادیه‌تی اۆچین اولی أهمیته ایه.

تۆرکیه بیلن روسیانینگ آراسینداقی ایلالاشیق شۇل بیر واغتد ادا تۆرکیأنینگ ترورچیلیغا قارشی آلیپ باریان گؤره‌شینه هم اؤنگین قۇشانت قۇشیار. شیله لیک بیلن پ. ک. ک/ ی. پ. گ ترورچیلاری ادلب اۇپراسیاسیندان پیدالانیپ عفرین شأهِرینه باسیش اتمأگه سینانشیاردی. ایلالاشیغینگ نتیجه سینده شۇل باسیشینگ اؤنگی آلیندی. آیراتین هم ادلب حرکتی نینگ اؤنگۆنینگ آلینماغی بیلن تۆرکیأنینگ یانگاداندان حاص اۆنسلی چمه له شمه سی بیلن پ. ک. ک/ پ. ی. د نینگ عمله گتیریأن حۇوپونا قارشی چأره گؤرمه‌گی أحتیمال.

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسئله بۇیونچا سینینی اۇقادینگیز.