یرلی سایلاولار ۲۰۱۹: تۆرکیه دیکتاتورلیق می؟

۱۸۴۰-نجی ییلدا باشلان و جمهوریت دؤورۆنده ۱۹-نجیسی گچیریلن تۆرکیأنینگ سۇنگقی یرلی سایلاوی ۲۰۱۹-نجی ییلینگ ۳۱-نجی مارتیندا بۇلوپ گچدی. جمهور آرقالاشیغی ۵۱.۶ گؤتریم، میللت آرقالاشیغی ۳۷.۶ گؤتریم سس آلدی. پارتیالارینگ آلان سس موقدارلاری ۲۰۱۴-نجی ییلداقی یرلی سایلاولار بیلن دِنگِشدیریلنده رسمی دأل نتیجه لر شیله: آق پارتیا ۲۰۱۴-نجی ییلداقی ۴۳.۱ گؤتریمه دنگ بۇلان سس موقدارینی ۴۴.۳ گؤتریمه یتدیردی اِمما ولایات حأکیملری سانی ۴۸-دن ۳۹-آ دۆشدی. جمهوریت حالق پارتیاسی ۲۶.۶ گؤتریم بۇلان سس موقدارینی ۳۰.۱ گؤتریمه یتدیردی. ولایات حأکیملیگی سانینی ۱۴-دن ۲۱-ِه یتیدی. میللتچی حرکت پارتیاسی نینگ سس موقداری ۱۷.۸ گؤتریمدن ۷.۳ گؤتریمه آشاقلادی اِمما ولایات حأکیملیکلری نینگ سانینی ۸-دن ۱۱-ِه یتیردی. حالقلارینگ دموکراتیک پارتیاسی موندان اۇزالقی سایلاودا ۶.۲ گؤتریم سس آلیپدی. بو سایلاودا بۇلسا ۴.۲ گؤتریم سس آلدی و ولایات حأکیملری نینگ سانی آزالدی.

ایسه‌م بو نتیجه لر نأمه دیجِک بۇلیار؟ گپله شیگیمیزینگ بو سانیندا تۆرکیه دأکی یرلی سایلاوینگ گلوبال و میللی درجه دأکی معنیسی بارادا دوروپ پچمه ک ایسله یأرین.

آنکارا ییلدیریم بیازیت بیلیم یوردونینگ سیاسی عیلیملار فاکولته‌تی نینگ باشلیغی پروفسور قدرت بلبل ینگ یازغیسینی اۇقایارسینگیز

سایلاودا اینگ کؤپ اوتدوران "تۆرکیه دیکتاتوردیر" دیه نلر

یرلی سایلاودیغینا قارامازدان حالقارا مدیانینگ تۆرکیه دأکی سایلاولارا اولی قیزیقلانما گؤرکِزِندیگی گؤرۆلیأر. اۇنونگ اساسی سبأپلریندن بیری شو سطرلری یازیان ماحالی آنکارا، ایستامبول یالی کأبیر اولی شأهِرلرینگ دۇلانشیقلاری نینگ چالیشان یالی گؤرۆنمه گی. کأبیر گلوبال مدیا ارگانلاری و سیاساتچیلار اوتوریترلیک بۇلماقدا، دیکتاتورلیقدا گۆنأکأرله‌یأن تۆرکیه حاقیقاتینا اؤزلرینی شیله بیر ایناندیریپدیرلار ولین سایلاوینگ نتیجه سینه گؤرأ کأبیر شأهِرلرینگ یۇلباشچیلاری نینگ چالیشماغینا گنگ قالیارلار. ۱۸۰ ییلدان بأری یرلی سایلاو گچیریأن تۆرکیه ده بو نتیجه آصلا گِنگ قالیجیلیق عمله گتیرمأن هم بۇلسا، عمله گتیرن فانوسلاری نینگ ایچیندن تۆرکیأنی گؤزله یأن کأبیر گۆن باتار مدیا ارگانلاری و لیدرلری نتیجه لره گؤز یتیرمه کده قینچیلیق چکیأرلر. شۇل قاتلاقلارینگ تۆرکیه باراداقی پروگاپاندایست سؤزلری ینه ده بیر گِزه ک نتیجه سیز قالدی. شۇل تایدان بلکم سایلاودا اینگ اولی ییتگینی چکن رجب طیب أردۇغانی دیکتاتورلیقدا عاییپلایان سۇل قاتلاغلار بۇلسا گره ک.

باشغا یورتلاردا کمونیست پارتیا بار میقا؟ اگر بار بۇلسا سایلاودا اۆستۆن چیقارمیقا؟ بیله موق. بو سایلاودا تونجلی ولایاتیندا تۆرکیه کمونیست پارتیاسی نینگ دالاشگأری اۆستۆن چیقیپدی. اۆسسه سینه ترور قوراماسی پ. ک. ک نینگ آبای سیاساتینا و ح. د. پ نینگ باسیشلارینا قارامازدان. بو نتیجه هم عمله گتیرن حاقیقاتی گؤرمه ک ایسله یأنلر اۆچین تۆرکیأنینگ قادالی دموکراسیلاشماغی نینگ باردیغی نینگ بیله کی بیر دلیلی.

آق پارتیا: اۆستۆنلیک و دویدوریش

آق پارتیا آلان ۴۴.۳ گؤتریم سسی بیلن دؤره‌دیلن گؤنۆدن بأری قاتناشان ۱۵-نجی سایلاویندا دا اۆستۆن چیقدی.۲۰۰۲-نجی ییلدان بأری حأکیمیه ت باشیندا بۇلان پارتیانینگ سۇنگقی ایقدیصادی چؤکگۆنلیگه قارامازدان موندان اۇزالقی یرلی سایلاوا گؤرأ سس موقدارینی ۱ گؤتریمدن قۇوراق یۇقارلاندیرماغی اولی اۆستۆنلیک. ۲۰۱۸-نجی ییلینگ ۲۴-نجی ایون ینداقی جمهورباشلیقلیق سایلاویندا آلان ۵۲.۳ گؤتریملیک سس موقداری بیلن دنگشدیریلنده جمهور آرقالاشیغی نینگ سس موقداری ۰.۷ گؤتریم آشاقلادی. یورت بۇیونچا سس موقداری نینگ یۇقارلاندیغینا قارامازدان آق پارتیا کأبیر اولی شأهِرلری الدن بردی. پرزیدنت أردۇغان ادن بالکن چیقیشیندا اۇنونگ سبأپلرینی سلجرجکدیکلرینی و دگیشلی نتیجأنینگ چیقاریلجاقدیغینی بیان اتدی.

اپوزیسیون داقی جمهوریت حالق پارتیاسی موندان اۇزالقی یرلی سایلاوا گؤرأ سس موقدارینی آرتدیردی. اِمما پرزیدنت سایلاوینداقی دالاشگأری محرم اینجأنینگ آلان ۳۰.۶ گؤتریملیک سس موقداریندان پس سس آلدی. جمهوریت حالق پارتیاسی تایدان اۆستۆنلیکلی گؤرۆنیأن زات کأبیر اولی شأهِرلرده سس موقدارینی آرتدیرماغی و شۇل یرلرده سایلاودا اۆستۆن چیقماغی.

ج. ه. پ نینگ سس موقدارینی آرتدیران آنکارا، ایستامبول، آنتالیا یالی شأهِرلردأکی دالاشگأرلرینه قارالاندا شۇل دالاشگأرلر عاداتی ج. ه. پ لی دأل. ۱۹۹۴-نجی ییلداقی سایلاودا رجب طیب أردۇغان سایلاودان سۇنگ پاتا اۇقاندیغی اۆچین قارشیلیق گؤرکِزِن ج. ه. پ نینگ رآکسیاسی هنیزهم یاتدان چیقمادی. بو سایلاودا یاتدان چیقماجاق واقالاردان بیری ج. ه. پ تاراپیندان ایستامبول ینگ شأهِر حأکیملیگی اۆچین دالاشگأر گؤرکِزیلن اکرم امام اۇغلونینگ یاسین اۇقاماغیدیر. تۆرکیأنینگ جمغینی و قیمماتلیقلاری بیلن بارلیشیقلی بۇلان ج. ه. پ، تۆرکیه اۆچین قازانچدیر. بو شرطلر پرزیدنت دۇلانشیغی و آرقالاشیق اولغامی نینگ طبیغی نتیجه سیدیر. پرزیدنت دۇلانشیغی و آرقالاشیق اولغامی آشاچیلیقلارا، دارتغینلیقلارا دأل، پاراساتلی آداملارا یۇل بریأر.

ح. د. پ قارامازدان "کۆردیستان" دأل، تۆرکیه دیه ن ک

ح. د. پ همیشه کیسی یالی سایلاوینگ اؤنگ یانیندا ینه آلالاییجی، تاپاووتلاندیریجی سؤزلردن پیدالاندی. گۆن دۇغاردا اؤز سایلاوچیلاری نینگ "کۆردیستان" اۆچین سس برجکدیگینی بیان اتدی. سایلاودا ح. د. پ نینگ مرکزی قابول ادیلیأن ۴ شأهِرده اۆستۆنلیک قازانیپ بیلمه دی. شیرناق، آغری، بیتلیس آق پارتیا، تونجلی ت. ک. پ گچدی. گۆن دۇغار و گۆن اۇرتا گۆن دۇغار ولایاتلارداقی کۆرت سایلاوچیلار تۆرکیه بیلن بیله لیکده، حرکت اتمه ک ایسله یأندیگینی، ح. د. پ نینگ اِملأگی یالی گؤرۆنمه ک ایسله مه یأندیگینی ینه ده بیر گِزِک گؤرکِزدی. بو نتیجه لر آق پارتیا- م. ح. پ آرقالاشیغینا کۆرت سایلاوچیسی نینگ قارشی دألدیگینی و بِلله نِن حأکیملرینگ حیذماتلاریندان حۇشالدیغینی گؤرکِزیأر دیسه ک یرلیکسیز بۇلماز.

قاتناشیغینگ آزالماغی سایلاو بولتنینده پارتیالارینگ توغونینگ بۇلمازلیغی می؟

یرلی سایلاوا قاتناشیق موقداری نینگ بیله کی دموکراتیک یورتلار بیلن، اساسان دا گۆن باتار یورتلاری بیلن دنگشدیریلنده حاص یۇقاری. بو سایلاوا بۇلان قاتناشیق ۸۴ گؤتریمه دنگ بۇلدی. قاتناشیغینگ آشاقلاماغیندا بو سایلاوا پارتیالارینگ اؤز توغلاری بیلن دأل، آرقالاشیق بیلن قاتناشماقلاری نینگ تأثیرلی بۇلماغی مۆمکین. سایلاوچیلارینگ بیر بؤله گی اۆچین اۇنلارچا ییلدان بأری سس برن پارتیاسیندان باشغا بیر پارتیا سس برمه ک قین بۇلان بۇلوپ بیلر. شۇل سبأپلی موندان سۇنگقی سایلاولاردا آرقالاشیق بۇلان حالاتیندا سیاسی پارتیالارینگ اؤز طوغرالاری بیلن سس کاغیذلاریندا اۇنونگ ایه له مه گینده شرط دؤره دیأن آرقالاشیق اولغامی نینگ اۆستۆتذه ایشله نمه لی.

سایلاوینگ بیله کی نتیجه سی ۲۰۱۴-نجی ییلدا ۱۷.۸ گؤتریم سس آلان م. ح. پ نینگ سسلری نینگ بؤلۆنمه گی. م. ح. پ بو سایلاودا ۷.۳ گؤتریم سس آلاندیغینا قارامازدان ولایات حأکیملری نینگ سانینی ۸-دن ۱۱-ِه یتیردی. اِمما ۷.۴ گؤتریم سس آلان ایی پارتیا ولایاتلارینگ هیچ هایسیندا اۆستۆنلیک قازانیپ بیلمه دی. باغتیارلیق (سعادت) پارتیاسی نینگ سس موقداری ایکی سایلاودا دا ۲.۷ گؤتریم بۇلدی.

نتیجه ده سایلاولاردان المیداما بۇلشی یالی اۆستۆن چیقان ینه ده دموکراسی بۇلدی. تۆرکیه بۇلدی. نتیجه لر تۆرکیه ده گؤرۆبیلمه‌زچیلیک ادیأنلرینگ گؤزۆنی آچماغینا شرط دؤره دِر دییپ طاما ادیأرین.

آنکارا ییلدیریم بیازیت بیلیم یوردونینگ سیاسی عیلیملار فاکولته‌تی نینگ باشلیغی پروفسور قدرت بلبل ینگ یازغیسینی اۇقادینگیز.