Türkiye Energiýada Ýüzüni Güne Tarap Öwürýär

Bizi gyzdyrýar, ýüzümizi güldürýär we ekin meýdanlarymyzyň ýetişmegini üpjün edýär.

Dünýä diňe onuň töwereginden aýlanýar ...

Eziz Ildeşler, Energetikanyň gün tertibi atly gepleşigimiziň bu hepdeki sany Gün.

Gün häzirki wagtda ýeke-täk tükeniksiz we durnukly energiýa çeşmesidir…

Mundan başga-da, gün energiýasy gurnamagyň we ulanmagyň aňsatlygy bilen birlikde, daşky gurşawy hapalamazlyk we zyýanly galyndylar döretmezlik ýaly aýratynlyklar sebäpli iň ýaşyl gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmesi hökmünde häsýetlendirilýär.

Gün energiýasy, günüň ýadrosynda ýerleşýän birleşmek prosesi bilen çykýan şöhle energiýasy hökmünde kesgitlenilýär.

Global ýylylyk bilen birlikde halkara jemgyýetçiligi we Türkiye, gazylyp alynýan baýlyklaryň daşky gurşawa ýetirýän zyýanynyň öňüni almak üçin gaýtadan dikeldilýän energiýa geçişini tizleşdirdi.

Bu nukdaýnazardan gün energiýasynyň ulanylyşy günsaýyn has hem artýar.

Gün energiýasyndan elektrik öndürmegiň birnäçe usuly bar bolsa-da, umumy tendensiýa günüň şöhlesiniň göni elektrik toguna öwrülýän fotoelektrik ulgamlaryna gönükdirilendir.

Gün energiýasyny peýdalanmak boýunça geçirilýän derňewler esasan hem 1970-nji ýyllardan soň çaltlaşmak bilen birlikde, gün energiýasy ulgamlarynyň tehnologiki ösüşiniň we çykdajylaryň hem ep-esli azalandygy hasaba alyndy.

Halkara Energetika Agentliginiň habaryna görä, gün energiýasyna goýulýan maýa goýumlar 2030-njy ýyla çenli nebitiň we tebigy gazyň jemi maýa goýumlaryndan geçer.

Halkara Energetika Agentliginiň çaklamalaryna görä, 2023-nji ýylda global energetika pudagynda 1,7 trillion dollar arassa energiýa tehnologiýalaryna, 1,1 trillion dollar gazylyp alynýan pudak bolmak bilen jemi 2,8 trillion dollar maýa goýuldy.

Gün energiýasynyň bu maýa goýumlarynyň arasynda 380 milliard dollar paýy bar diýlip çaklanylýar.

Türkiyede ýagdaý nähili? Döwlet we hususy pudaklaryň energiýa maýa goýumlarynyň ýagdaýy nähili?

Türkiye, geografiki ýerleşişi sebäpli möhüm gün energiýasy potensialyna eýedir.

Türkiyäniň Energetika ministrligi tarapyndan taýýarlanan "Gün energiýasy potensial atlasy" atly habarnama laýyklykda, Türkiyäniň ortaça ýyllyk güneş dowamlylygy 2 müň 741 sagat ... Ortaça ýyllyk şöhle görekzijisi 1527,46 kWt / m2 ...

Türkiyäniň 2035-nji ýyla çenli gün energiýasy kuwwatynyň takmynan 500 göterim ýokarlanyp, 52,9 gigawata çenli ýokarlanmagyna we iň ýokary gurnalan kuwwatly gün energiýasynyň çeşmesine öwrülmegine gönükdirilendir.

Türkiyäniň 2000-2020-nji ýyllar aralygynda her ýylda ortaça 4,4 göterim ýokarlanan sarp ediş mukdary, 2035-nji ýyla çenli her ýylda ortaça 3,5 göterim ýokarlanyp, 510,5 terawat sagada ýeter diýip çaklanylýar. 2020-nji ýylda 21,8 göterim bolan soňky energiýa sarp edilişinde elektrik energiýasynyň paýynyň 2035-nji ýylda 24,9 göterime ýetjekdigi hasaplanýar.

Türkiyäniň 2020-nji ýylyň ahyrynda 95,9 gigawat bolan elektrik energiýasy bilen gurlan kuwwatynyň 2035-nji ýylda 189,7 gigawata çenli ýokarlanjakdygy we 2020-nji ýylda 52 göterim bolan gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň umumy gurlan energiýadaky paýynyň 2035-nji ýylda 64,7 göterime çenli ýokarlanjakdygy çaklanylýar.

Şu wagta çenli işe girizilmegi meýilleşdirilen 96,9 gigawatlyk täze elektrik kuwwatynyň 74,3 göterimi gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri emele getirýär.

Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň arasynda iň uly kuwwatlylygy ýokarlandyrmak gün energiýasynda bolmagy meýilleşdirilýär.

Türkiyäniň 2020-nji ýylyň ahyrynda 6,7 ​​gigawat bolan gün energiýasy bilen enjamlaşdyrylan kuwwatynyň 2035-nji ýylda 52,9 gigawata çenli ýokarlanmagyna garaşylýar.

Bu artyş, 2022-nji ýylyň ahyrynda 9,32 gigawat bolan Türkiýäniň gün energiýasy bilen gurlan kuwwatynyň 2035-nji ýyla çenli takmynan 500 göterim ýokarlanjakdygyny aňladýar.

Gün energiýasy boýunça 2035-nji ýylda 52,9 gigawat kuwwatlylyga ýetilse, gün energiýasy Türkiyäniň umumy elektrik energiýasynda iň köp paý alýan çeşme bolar.