قالین: غربلیلر تورکیهنین سوریه قاچقینلاری بارهده دونیایا بیر گوزگو توتماسیندان ناراحات
ایبراهیم قالین، عثمانلی دولتینین ایلک علم تاریخچیسی و ایلک انسیکلوپدیا یازیچیسی تاشکؤپرولوزاده احمد افندینین کلیاتینین اله آلیندیغی، " اولوسلار آراسی تاشکؤپرولوزاده سمپوزیومو"نون باغلانیش ایجلاسینا قاتیلدی
تورکیه پرزیدنتی باش کاتیبینین معاوینی و سؤزچوسو ایبراهیم قالین، تورکیهنین سوریه قاچقینلاری بارهده دونیایا بیر گوزگو توتدوغونو ایفاده ائدهرک، غربلیلرین ده بوندان ناراحاتلیق دویدوغونو سؤیلهدی.
ایبراهیم قالین، عثمانلی دولتینین ایلک علم تاریخچیسی و ایلک انسیکلوپدیا یازیچیسی تاشکؤپرولوزاده احمد افندینین کلیاتینین اله آلیندیغی، " اولوسلار آراسی تاشکؤپرولوزاده سمپوزیومو"نون باغلانیش ایجلاسینا قاتیلدی.
قالین، بورادا ائتدیگی دانیشمادا، بو گون قارشیلاشیلان قلوبال پروبلملرین باشیندا بو گون ایله صاباح آراسینداکی تارازلیغی قورما مسئلهسینین یاتدیغینی دیله گتیرهرک، قلوباللاشما تزلرینین اهمیتلی ادعالاریندان بیرینین "قلوباللاشما بوتون شخصیتلری، عایدیت دویغولارینی فونکسیونسیز حالا گتیرهجک، بیر ائورنسل سونا دوغرو اونسوز دا ایرلیلییریک" تزی اولدوغونو سؤیلهدی.
آنجاق سون 20، 30 ایلده یاشانانلارین، بونون بیر ده بئله اولمادیغینی گؤستردیگینی وورغولایان قالین، قلوباللاشمانین بیر بؤیوک دالغا کیمی جمعیتلرین اوزرینه گلدیکجه، او جمعیتلرین بیر مقاومت نقطهسی اولاراق اؤز تاریخلرینه دؤندوگونو، اؤز عنعنهلرینه دؤنمه احتیاجی حیس ائتدیگینی قید ائتدی.
قالین، بونون کیمی یئرلرده میکرو میلیتچیلیکلر اولاراق، کیمی یئرده آوروپادا گؤرولدوگو کیمی آشیری ساغچی، عیرقچی، گؤچمن علیهداری آخینلارین گوجلنمهسی اولاراق، کیمی یئرلرده ده تاریخین یئنیدن کشفی و اؤیردیلمهسی اولاراق اورتایا چیخدیغینی ایفاده ائتدی.
بو سببدن چوخ دینامیک بیر مدتدن کئچنده وورغولایان قالین، تورکیهنین ایسلام مدنیتی میراثی، خصوصیده ده عثمانلی دوشونجه تاریخینه دایر تجروبهسی موضوعسوندا فرقیندهلیک یارادیلماسینین گریینه ایشاره ائتدی.
بو معنادا بئله بیر سمپوزیومون ائدیلمیش اولماسینین چوخ اهمیت کسب ائتدیگینی وورغولایان قالین، بو گونون ایسلام دونیاسی اقتصادی چتینلیکلر، ساواشلار، مذهب چاتیشمالاری، خاریجی مداخیلهلر کیمی بیر چوخ پروبلمله اوغراشدیغینا دقت چکدی. قالین، بو عاجیل سیاسی و اقتصادی مسئلهلرین حل ائدیله بیلمهسی اوچون ده فیکیر دونیاسینین معین بیر برراقلیغا و درینلیگه قوووشماسینین اهمیتلی اولدوغونو سؤیلهدی.
قالین، "معین بیر تفککور اولمادان سیز دولتی ده سیاستی ده ایدمانی دا ایداره ائده بیلمزسیز. عینی شکیلده ایقتیصادی ده ایداره ائدهبیلمزسیز، مدنیتی ده ایداره ائده بیلمزسینیز." دئیهرک، ذهینی بیر آیدینلیغی اولماسی لازیم اولدوغونا، هر شئیین اینسانین ذهنیندکی او درینلیگی، تفککور اوفوقونو توتماسییلا باغلی اولدوغونا وورغو ائتدی.
بو معنادا بیر ذهنیت اینقیلابینا هر زامانکیندان داها چوخ احتیاج اولدوغونو ایفاده ائدن قالین، خصوصیله تورک تفککور تاریخینه باخیلدیغیندا سیاسی بحرانلارین ان چوخ اولدوغو دؤورلرین، اصلینده دوشونجه ایارادمانین دا ان چوخ اولدوغو دؤورلر اولدوغونو قید ائتدی.
ایسلام دونیاسیندا 11، 12، 13. عصرلرین سیاسی چالخانتیلارین چوخ چوخ یاشاندیغی عصرلر اولدوغونو وورغولایان قالین، بیر طرفده بیر دولتلشمه یاشانارکن، بیر طرفدن خاچلی سفرلری دیگر طرفدن مونقول ایستیلاسییا بوغوشولدوغونو قید ائتدی.
دجله و فرات چایلارینین گونلرله قیرمیزی و قارا آخدیغینی یعنی بیر طرفده اینسان قانی، او بیری طرفده کیتاب مورکبی آخدیغینی وورغولایان قالین، او دؤورده تام بیر داغیتمانین، واندالیزیمین، یوخ ائتمهنین یاشاندیغینی آنجاق دوشونجه و روح دونیاسینین ساغلاملیغی ایله سیاسی و ایقیتصادی ثابیتلیگین تامین ائدیلدیگینی قید ائتدی.
قالین، بو دؤورده بیر چوخ دوشونر، فیلوسوف، علم آدامی، جوغرافیاچی، سیّاحین دا یئتیشیب بیر چوخ قیمتلی اثر وئردیگینی قید ائتدی.
بو گون ده سیاسی، ایقیتصادی پروبلملری، اجتماعی مسئلهلری آشماق اوچون موطلق آغیرلیقلی، درینلیکلی بیر مدنی ایشه احتیاج اولدوغونو ایضاح ائدن قالین، عثمانلی دوشونجه تاریخینین انوانترینین یئنیدن نظردن کئچیریلمهسی لازیم اولدوغونا دقت چکدی.
هم ایسلام هم عثمانلی دوشونجه تاریخلرینه یئنی بیر پرسپکتیوله باخمانین گریینه ایشاره ائدن قالین، تاشکؤپرولوزاده و داها اونون کیمی اونلارلا عثمانلی اولماسینین ایشلرینین یئنیدن نظردن کئچیریلهجگینی قید ائتدی.
پرزیدنت باش کاتیبینین معاوینی و سؤزچوسو قالین، چیخیشیندا سوریه موضوعسونا دا دقت چکدی.
"تورکیه بو آندا دونیایا بیر گوزگو توتدویور" دئین پرزیدنت باش کاتیبینین معاوینی و سؤزچوسو قالین سؤزلرینی بئله داوام ائتدیردی:
"سوریه قاچقینلاری بارهده دونیایا بیر گوزگو توتور، دونیانین مظلوملارینا صاحب چیخما موضوعسوندا دونیایا بیر آینا توتور. طبیعی غربلیلر او آینادا گؤردوکلری شئیدن چوخ ناراحات اولورلار. اؤزلرینی دوزلدمک یئرینه آینانی گؤسترنه سالدیری ائدیرلر. چونکی آینادان ناراحاتدیرلار، آینادا گؤرونن شکیل، یاخشی بیر فوتوشکیل یا دا گؤرونتو دئییل "