تورکیه پنجره‌سیندن اورتادوغو (25)

قطر؛ اها‌لی و ساحه باخیمین‌دان کیچیک آنجاق تأثیر، ایفاده و حرکت باخیمین‌دان بؤیوک بیر یاخین شرق اؤلکه‌سی. غربله چوخ ایستیقامت‌لی علاقه‌لری و گوجلو مئدیاسییلا قطر؛ اورتا شرقده یاشانان کئچید دؤورونون اهمیت‌لی بیر آکتورو

758788
تورکیه پنجره‌سیندن اورتادوغو (25)

تورکیه پنجره‌سیندن اورتادوغو (25)

کؤرفزده یاشانان سون بحران علاقه‌لری یاخشی اولان تورکیه‌نی و قطرین بیر-بیرلرینه داها دا یاخینلاشدیردی. بیز ده بو هفته پروقرامیمیزدا کؤرفزده یاشانان قطر بحرانی ایشیغیندا تورکیه-قطر علاقه‌لرینی و بؤلگه‌یه عکس اولونما‌لارینی آنالیز ائدجگیک.

آتاتورک اونیورسیته‌سی اولوسلار آراسی ایلیشکیلر بؤلومو آراشدیرما جمیل دوغاچ ایپک‌ین موضوعیلا باغلی قیمتلندیرمه‌سینی تقدیم ائدیریک ...

--------

قطر؛ اها‌لی و ساحه باخیمین‌دان کیچیک آنجاق تأثیر، ایفاده و حرکت باخیمین‌دان بؤیوک بیر یاخین شرق اؤلکه‌سی. غربله چوخ ایستیقامت‌لی علاقه‌لری و گوجلو مئدیاسییلا قطر؛ اورتا شرقده یاشانان کئچید دؤورونون اهمیت‌لی بیر آکتورو. عرب باهاری پروسه‌سی ایله قطر، یاخین شرقده بحران‌لارا طرف اولا‌راق رفتار قویدو. قطر و تورکیه خاریجی سیاستده چوخلو منیمسدیک‌لری واسیطه‌چی‌لیک موقعیتین‌دن آیریلا‌راق بؤلگه‌دکی خالق‌لارین حاق‌لی طلب‌لرینی دستکله‌دی. قطر، دیگر کؤرفز اؤلکه‌لری‌نین عکسینه، نهضه و مسلمان قارداش‌لار کیمی مولاییم سیاسی حرکت‌لری رژیم امنیتی اوچون بیر تهدید اولا‌راق گؤرمه‌دی. بو سیاسی خط ایستیقامتینده مودل آلینان تورکیه ایله ده یاخین علاقه‌لر قوردو.

قطر ایله تورکیه‌نین ایقتیصاد ساحه‌سینده جدی امکداش‌لیق موجود. قطرین تورکیه‌دکی سرمایه‌لری‌نین دگری 20 میلیارد دو‌لار جیواریندا. وارلیق فوندو اوزرین‌دن، سون ایکی آیدا 600 میلیون دو‌لارلیق قطر سرمایه‌سی تورکیه‌یه گیردی اولدو. تورکیه ایقتیصاد ناظیرلیگی‌نین معلومات‌لارینا گؤره تورکیه، کئچن ایل قطره 439 میلیون دو‌لار ایخراج ائتدی، قطردن 271 میلیون دو‌لارلیق ایدخال ائدیلدی. عمومی خاریجی تیجارت حجمی ایسه 710 میلیون دو‌لار اولا‌راق رئال‌لاشدی.

قطر بحرانی باشلادیغیندا تورکیه‌نین قارشی‌سیندا ایکی واریانت وار ایدی: طرف‌سیز قالماق و یا آکتیو اولا‌راق دؤوره‌یه گیرمک. تورکیه ایکینجی واریانتی سئچدی و سئچیمینی قطردن یانا ایستیفاده ائتدی. تورک دیپلوماسیسی قطرین لهینده چوخ تماس‌لارا گیریش ایدی. تورکیه، قطرین قیدا تداروکو چتین‌لیگینی آرا‌دان قال‌دیرماق اوچون محاصیره‌نی یاریب بیرباشا یئمک سؤوق ائتدی. و ان اهمیت‌لی‌سی، داها اوّل قطر ایمضا‌لانان موقاویله‌نی مجلیس‌دن کئچیره‌رک، قطرده تورک نیظامی وارلیغینی اینکیشاف ائتدیرمه‌یه ایستیقامت‌لی آددیمینی آتدی.

تورکیه و قطر نیظامی ساحه‌ده ده جیدی بیر امکداش‌لیق ایچری‌سینده. تورکیه ایله قطر آراسین‌داکی نیظامی امکداش‌لیق آندلاشماسی چرچیوه‌سینده 17-29 اوکتوبر 2015-جی ایلده ایکی اؤلکه قطرده نصر-2015 آدلی بیر اراضی مانوری رئاللاشدیردی. تورکیه قطرده موجود 88 عسگرین وظیفه ائتدیگی نیظامی بازاسی توتومونو بؤیودور. تورکیه ایله قطر آراسیندا 2015-جی ایلده ایمضا‌لانان نیظامی تحصیل آندلاشماسی‌نین کئچدیگیمیز گون‌لرده تصدیق ائدیلمه‌سی و 600 ایله 5000 آراسیندا عسگرین قطره گؤندریله‌جگی‌نین اعلان ائدیلمه‌سی بحرانین گئدیشاتینی دا دییشدیردی.

تورکیه‌نین موتتفیقی قطره دستک وئررکن بالانس‌لی و اوزلاشان بیر دیپلوماسی آپارماسی مقصده اویغون بیر سیاست سئچیمی. پرزیدنت اردوغانین قطردکی تورک پایگاهی‌نین "کؤرفزده بوتونونون امنیتینه و ثابت‌لیگینه" ایستیقامت‌لی اولدوغونو وورغولاماسی اهمیت‌لی. حتی عینی تاریخ‌لرده کرال سلمانا بنزر بیر پایگاهی سعودی عربیستانیدا قرارگاهی تکلیف ائتدیگینی آچیقلاماسی دا تورکیه‌نین مثبت یاناشماسینا باشقا بیر نومونه. ایلک مرحله‌ده قطرین دستکلرکن باریش مساژی وئرمک‌دن ده ایمتیناع ائتمه‌ین تورکیه، بؤلگه‌نین عقل‌لی گوجو / smart power اولدوغونو اثبات ائتدی.

قطر اولوسلار آراسی فینانس ساحه‌سینده ده اهمیت‌لی بیر آکتور. اولوسلار آراسی سرمایه‌لری ایله سون ایللرده کویت و بیرلشمیش عرب امیرلیک‌لری کیمی یاتیریمجی کؤرفز اؤلکه‌لری‌نین اؤنونه کئچدی. دونیانین اوچونجو بؤیوک طبیعی گاز، اون اوچونجو بؤیوک نفت رزرولرینه صاحب اولان قطر بؤیوک بیر ایقتیصادی اینکیشاف گؤستریر. بو اینکیشافی اؤلکه ایچی مودرنلشمه فعالیت‌لری ایله دستکله‌ین قطر؛ قوردوغو قطر فوندو ایله معاصیرلشمه و قلوباللاشمانین گتیردیگی فورملاری ایسلام و قطر مدنیتی ایله سنتزلییه‌رک دؤنوشدورور. بو چئوریلمه قطرین دیگر کؤرفز اؤلکه‌لرین‌دن فرق‌لی بیر یئره قونوملاندیریر. اؤلکه، اینانج اولا‌راق سلفیلیغین ان مولاییم خط‌لرین‌دن بیرینه منسوب. قطر، سلفی آچیقلاما‌لارین چوخوندا گؤرولن حدین‌دن آرتیق قاتی و دیشلاییجی یاناشما‌لارا اوزاق دایانیر. بو وضعیت ده قطرین ایسلام عنعنه‌سی‌نین وارثی اولان تورکیه ایله یاخین‌لاش‌دیران بیر باشقا عنصور.

1913-جی ایلده تورک ایمپراتورلوغو اینگیلیس‌لرله ائتدیگی راضیلاشما ایله قطردن چکیلمیی قبول ائتمیشدی. آنجاق قطردن چیخیشی 1915 ایلینی تاپدی. ایندی تورک‌لر 102 ایل سونرا قطره بیر چوخ ساحه‌ده امکداش‌لیق ایله گئری دؤنور. بو گون قطر و تورکیه؛ یاخین شرقده ثابت‌لیک اوچون باشاریلی بیر تعادل سیاستی ایزلییر. ایکی اؤلکه ده امکداش‌لیق ایچینده مستقیل و آکتیو بیر خاریجی سیاست تطبیق ساحه‌سی تاپیر. اورتا شرقین بو ایکی اهمیت‌لی گوجو جومرد، کؤمک‌سئور، واسیطه‌چی، تشببوسکار، سرمایه‌چی کیمی خصوصیت‌لری ایله بؤلگه‌ده و قلوبال سویه‌ده تأثیر ساحه‌لرینی تشکیل ائدیر. بو گون، قطر و تورکیه، اورتا شرقین اهمیت‌لی ایکی گوجو. بو سببله اورتا شرق جوغرافیاسیندا یئنی بیر نیظام یارادیلماسی پروسه‌سی‌نین خاریجینده قالما واریانتینا صاحب دئییل‌دیرلر. بو نقطه‌ده تورکیه و قطرین اورتاق دگرلر و اورتاق پرینسیپ‌لر بیر یئره گتیریر.

--------

آتاتورک اونیورسیته‌سی اولوسلار آراسی ایلیشکیلر بؤلومو آراشدیرما جمیل دوغاچ ایپک‌ین موضوعیلا باغلی قیمتلندیرمه‌سینی تقدیم ائتدیک ...



ایلگیلی‌لی خبرلر