هفته‌نین آنالیزی :28
بالکان کؤچ‌لری
آنکارا ییلدیریم بایزید اونیورسیته سینین سیاسی معلومات‌لار فاکولته‌سی‌نین دئکانی پروفسور دوکتور قودرت بولبولون " بالکان کؤچ‌لری" آدلی آنالیتیک یازیسی.
کئچن هفته تورکیه بؤیوک میللت مجلیسی‌نین صدری مصطفی شنتوپون فخری صدرلیگی ایله اولوسلار آراسی بالکان اونیورسیته‌سی‌‌نین ائو صاحیبلیگینده ایسکوپیه-ده 5-جی اولوسلار آراسی سوسیال علم‌لر سیمپوزیومو کئچیریلدی. 13 اؤلکه‌دن 617 علم آدامی‌نین ایشتیراک ائتدیگی سیمپوزیومدا من ده دعوت‌لی مروزچی اولا‌راق گنج‌لر موضوع سوندا چیخیش ائتدیم.
سیمپوزیومدا هاروارد کیمی امریکانین قاباقجیل انیورسیته لریندن تورک تدقیقاتچی‌لاری ایله تانیش‌لیق و اونلارلا YÖK و اونیورسیته سیستمیمیز حاقیندا ثمره‌لی اوزون مصلحتلشمه‌لر کئچیرمک ایمکانیم دا اولدو.
بو بؤلومده بالکان کوچ لری اوزرینده دایانماق ایستییرم. چونکی بالکان اؤلکه‌لرینه هر گئدیشیمده بو مسئله کدرلی بیر شکیلده گوندمه گلیر. عثمانلی‌نین سون دؤوروندن گونوموزه قدر اوزانان بو حزین حکایه بالکان‌لارا گئدن هر بیر اینسانین مطلق یادینا دوشر.
بالکان کؤچ‌لری‌نین قیسا تاریخی، و یا سوی قیریمین اصل آدی.
منبع‌لر 18-جی عصردن باشلایا‌راق میلیون‌لارلا مسلمانین و تورکون بالکان‌لاردا سوی قیریما معروض قالدیغینی، اؤلدورولدوگونو، یئرلرین‌دن دیدرگین سالیندیغینی اورتایا قویور. عثمانلی دؤولتی گئری چکیلدیگینده و داها سونرا دا داغیلدیغیندا بالکان جوغرافیاسینداکی مسلمان‌لار و تورک‌لر چوخ آجی بیر عاقبت ایله اوز-اوزه قالدی‌لار.
سوی قیریم ایفاده‌سی ایلک دفعه ایکینجی دونیا محاربه‌سی عرفه سینده آلمانیانین یهودی‌لره قارشی تطبیق ائتدیگی ظلم‌لر، کوتلوی قتل‌لر و ایشگنجه‌لر اوچون ایستیفاده ائدیلیب. بالکان‌لاردا اینسانیمیزین اوزلشدیگی دهشت‌لی ظلم هم سایجا، هم ده آغری اولا‌راق آلمانیا‌داکی ظلم‌لرله موقاییسه اولونمایا‌جاق درجه‌ده بؤیوک‌دور. اما دونیا بیر یانا قالسین، بو ظلمون، سوی قیریمین میقیاسیندان تورکیه‌ده بئله چوخ آز اینسانین خبری وار.
بالکان جوغرافیاسیندا 17-جی عصردن اعتباراً باش وئرن‌لری، 19-جی و 20-جی عصرلردکی عذابی، اذیتی، کؤچ‌لری یاشایان‌لارین اوشاق‌لارینا، گله‌جک نسیل‌لره و دونیایا چات‌دیرا‌جاق "اسکار" موکافاتی سویه‌سینده بیر فیلم بئله چکیلمه‌ییب. معلوم‌دور کی، میللتیمیزین مقصدی یاشادیق‌لاری آجی‌لارلا باغلی دونیانی اینلتمکله دایم بو آغری-آجی‌دان بسلنمک معناسینا گلمز.
آغری نه قدر بؤیوک اولورسا-اولسون، اونو اوریینه باس‌دیرا‌راق، یولا داوام ائتمک لازیم‌دیر. لاکین خالقیمیز احاته‌لی بیر فیلم، و یا سندلی فیلم چکیلمه‌سه ده، بو بوش‌لوغو هر زامان اولدوغو کیمی درین حافیظه‌سی، گئنیش اوریی ایله دولدورور، آغی‌لارلا، بستلدیگی آنونیم نغمه‌لر و مارش‌لارلا ان تأثیرلی "اسکار" فیلمیندن داها تأثیرلی بیر شکیلده، آغرینی-آجینی نیفرت یاراتما‌دان گله‌جک نسیل‌لره اؤتورور.
هانسی فیلم اورک‌لریمیزین ساری سیمینه توخونا‌راق هر بیر اینسانیمیزی تیتره‌دن چاناققالا، یمن تورکوسو، پلونه مارشی قدر تأثیرلی اولا بیلردی کی.
سیاسی مقصدلرله یئرین‌دن زورلا کؤچورولمه تاریخده قالمیش بیر فاکت دئییل، تأسف کی. بو گون ده تورک‌لری و مسلمان‌لاری ماراقلان‌دیران بیر چوخ جوغرافیادا بونا بنزر وضعیت‌لری یاشاییریق. دونن بولقار تورک‌لری‌نین، بو گون قیریم، قاراباغ و اویغور تورک‌لری‌نین قارشیلاشدیغی پروبلئم‌لر، میانمار، سوریه و طبیعی کی، فیلیسطین مسلمان‌لاری‌نین اوزلشدیک‌لری بالکان تورک‌لری‌نین پروبلئم‌لرین‌دن چوخ فرق‌لی دئییل.
بوشالان بالکان‌لار...
بالکان‌لارا هر گئدیشده صحبت‌لرده اوزه چیخان اهمیت‌لی بیر موضوع لاردان بیری ده تورکیه-یه اولان کوچ دور. عثمانلی دؤورونده باشلایان کوچ لر یالنیز او دؤورده قالماییب، جمهوریت دؤورونده ده داوام ائدیب. حتی بو گون ده موختلیف فورما‌لاردا داوام ائدیر. بالکان‌لاردا تورک وارلیغی هر کئچن گون آزالیر.
تورکیه بالکان تورک‌لری‌نین ده، مسلمان‌لاری‌نین دا اومیدی، خیا‌لی و گلجیی‌دیر. چونکی بیر یئرده آزلیقدا اولماق بیر چوخ پروبلئمله موشاییت اولونور. آزلیقدا اولا‌راق یاشاماغا داوام ائدرکن خاریج‌دن گوج‌لو بیر دستکه احتیاج حیس اولونور. بو دستکین چوخ واخت مادی اولماسی اهمیت‌لی دئییل. ت.ر.ت "تورکیه-نین سسی" رادیوسوندا "چشمی جهان" پروقرامیندا قوناغیم اولان قوزیی مقدونیه آنایاسا محکمه‌سی‌نین عضوو صالح مرادین سؤیله‌دیک‌لری بو وضعیتی چوخ گؤزل عکس ائتدیریر: "بیز تورکیه-دن بیر شئی ایستمیریک. تورکیه گوج‌لو بیر شکیلده یولونا داوام ائتدیگی حالدا کؤلگه‌سی بیزه کیفایت ائدیر".
بالکان تورک‌لری تورکیه ایله علاقه‌لری‌نین اولماسینی ایستییرلر. اوشاق‌لاری‌نین بیر حیسه‌سی گله‌جک‌لرینی تورکیه‌ده آراییرلار. اما مسئله‌یه ایستراتژی پریزما‌دان باخان بالکان تورک‌لری بالکان‌لارین گئتدیکجه بوشالماسیندان، بوشالدیلماسیندان حدین‌دن آرتیق ناراحات‌دیرلار. چونکی بالکان‌لاردان تورکیه-یه، و یا باشقا بیر اؤلکه‌یه هر کؤچ اونلاری و گله‌جک‌لرینی داها چوخ تنهالیغا و غیری-معین‌لیگه سوروکلییر. کئچمیشده تئز-تئز گؤروندوگو کیمی 2 میلیونلوق بیر بالکان اؤلکه‌سیندن بئش یوز مین اینسانین تورکیه-یه کؤچ ائتمه‌سی تورکیه اوچون اها‌لی‌نین سایی باخیمیندان بیر معنا ایفاده ائتمیر. اما بو نیسبت گلینن اؤلکه اها‌لی‌سی‌نین 25 فایزینی تشکیل ائتدیگیندن اورادا قالان اینسانیمیزی تک-تنها قویور. بونو چوخ آیدین گؤردوک‌لری اوچون چوخ چتین اولسا دا، کئچمیشده بالکان تورک‌لری یئرلرینده توتولسایدی، بو گون بالکان‌لارین سیماسی‌نین تامامیله فرق‌لی اولاجاغینی تئز-تئز وورغولاییرلار.
دوزگون سیاست: یئرینده گوجلندیرمک
کئچمیشی گئری قایتارا بیلمریک. کئچمیشده ده قالا بیلمریک. اما کئچمیش‌دن بو گون اوچون درس‌لر چیخارا بیلریک.
بو گون بالکان موهاجیرلری‌نین گلدیک‌لری تورپاق‌لارداکی آتا‌لارینا عایید خاطره‌لرینی، اثرلرینی داها دیری توتما‌لارینا بؤیوک احتیاج وار.
بالکان‌لارداکی ارثیمیزی جان‌لی ساخلاماق وظیفه‌سی یالنیز تیکا و خاریجده یاشایان تورک‌لر و اقربا توپلولوق‌لاری ایداره‌سی (YTB) کیمی دؤولت اورقان‌لاری‌نین، و یا یونوس امره و معاریف وفقی کیمی دؤولت منبع‌لی فوندلاریمیزا عایید دئییل. بالکان‌لاردا یاشایان تورک و مسلمان‌لار آتا‌لاری‌نین واریسی اولان بالکان موهاجیرلری‌نین گئری قاییدا‌راق اونلارا داها چوخ سلام وئرمه‌لرینی، داها چوخ دردلری ایله ماراقلانما‌لارینی گؤزلییرلر. بالکان موهاجیرلری عینی زاماندا، اوولکی غیری- مسلمان قونشولاری ایله ده کئچمیشین آغری-آجی‌سینی بیر طرفه قویا‌راق، چوخ طرف‌لی علاقه‌لر یارادا بیلرلر.
روسیا و آوروپا بیرلیگی اؤلکه‌لری‌نین بالکان‌لارا چوخ شاخه‌لی ماراق گؤستردیگی بیر شرایطده تورکیه-ده یاشایان بالکان موهاجیرلری‌نین قوراجاغی موناسیبت قدیم قونشولاری اوچون یئنی بیر آلترناتیو ده اولا‌جاق. تورکیه-ده کی بالکان منشأ‌لی‌لر تکجه تورکیه ایله بالکان اؤلکه‌لری آراسیندا دئییل، بالکان اؤلکه‌لری‌نین دونیا ایله علاقه‌لرینده ده بیر کؤرپو رولونو اوینایا بیلرلر.
طبیعی کوچ دن بحث ائدرکن، بیر چوخ موضوع نظرده توتولور. باشدا آوروپا اولماقلا، مادی مقصدلرله غربه کؤچن‌لر، اونلارین گئری قاییتماسی، قیریم، قافقاز، آخیسکا تورک‌لری، اویغورلار باشدا اولماقلا، تورک منشأ‌لی آزلیق‌لارین قارشیلاشدیق‌لاری چتین‌لیک‌لر سببیندن تورکیه‌یه کؤچمه سعی‌لری... بون‌لارین هامسی آیری و بیر-بیریندن آسیلی اولمایان مسئله‌لردیر.
باشقا بیر بؤلومده خاریج‌دکی تورک منشأ‌لی توپلولوق‌لارلا باغلی تعقیب ائدجییمیز کوچ استراتژیسی باره‌سینده دانیشاجاغیق.
