Bu könne närsälär bulğan?

Tarixta bügen 21.02.2019

1150462
Bu könne närsälär bulğan?

1819nçı yılnıñ 22nçe fevral’ könne İspaniya Floridanı Amerika Quşma Ştatlarına 5 million dollarğa sata.

1848nçe yılda Parijda êşçelär baş kütärä. İke yıl buyı Awrupanı teträntergän êşçe inqilapları (inqıylapları) başlıy. Franśiyadan başlap qısqa waqıtta böten Awrupağa täêsir itkän “1848nçe yılğı” inqilap cir reformasınıñ soñaruı, igençelekneñ artta qala başlawı häm burjuaziyanıñ tağın da kübräk bayuı arqasında Awrupadağı êşçelärneñ reakśiyası bularaq barlıqqa kilä. Şaqtıy ildä citäkçeleklärneñ almaşuına säbäp bulğan inqilap Franśiyada “İkençe Cömhüriyät”neñ tözelüenä yul aça.

 

1933nçe yılnıñ 22nçe fevral’ könne “Vagon-Li” waqiğası (waqıyğası) bula. “Vagon-Li” waqiğası (waqıyğası) 1933nçe yılda “Vagon-Li” şirkäte mödireneñ, törekçä söyläşüçe xezmätkäre Naci Bäygä şirkätneñ räsmi teleneñ franśuzça buluın belderep, aqçalata ştrafqa tartuı häm êştän çitläşterüe belän başlanğan waqiğalar (waqıyğalar).

Bu wazğiyät (wazğıyät’) ul çor gazet bitlärendä çağılğannan soñ aralarında Päyami Safa, Cahit Arf kebek tanılğan isemnär dä bulğan uquçı yäş’lär cıyılışıp, şirkätneñ Bäyoğlunda urnaşqan şirkät byurosı aldında protest cıyınnarın ütkärä, waqiğalar (waqıyğalar) zuraya. Yäşängän waqiğalar (waqıyğalar) arqasında şirkät Naci Bäyne êşkä başlata, azçılıqlar häm gäyremöslimnär, möselman bulmawçılar küp itep yäşägän Pera tirä-yağında şaqtıy çit il şirkäte törekçä isem qullana başlıy häm yañadan “Watandaş törekçä söyläş” kampaniyası başlatıla. “Vagon-Li” şirkäte soñınnan Ğosmanlı däwläte çorınnan qalğan şaqtıy çit il şirkäte kebek däwlätläşterelä.

 

1944nçe yılnıñ 22nçe fevral’ könne Amerika Quşma Ştatları xärbi oçqıçları Niderlandnıñ Nijmegen, Arnhem, Enschede häm Deventer şähärlären yalğış bombalıy, barı tik Nijmegenta ğına 800 keşe ülä.

 

1962nçe yılnıñ 22nçe fevral’ könne 22nçe fevral’ baş kütärüe bula. Änkarada xärbi uqu yortı komandirı polkovnik Talat Aydämir häm iptäşläre xökümät tüntäreleş yasarğa teli, fäqät fetnä bastırıla, baş kütärüdä qatnaşqan ofiśerlar layıqlı yalğa cibärelä. Qayber yuğarı däräcäle ofiśerlarnıñ isä wazıyfa urınnarı üzgärtelä. Xökümät birgän süz qısasında tüntäreleşçelärne ğafu itä.



Bäyläneşle xäbärlär