Nogayşa 81/2024: MEN MENMEN SEN SENSİN!
Bu yuma “MEN MENMEN SEN SENSİN!” baresinde habarlasamız! Bu hafta “BEN BENİM SEN SENSİN!” sözü hakkında sohbet edeceğiz...
Nogayşa 81/2024: MEN MENMEN SEN SENSİN!
“Ramazan’da orazadıñ - Ramazan’da orucun
Hikmetlerinden bîrevi, - Hikmetlerinden birisi,
Nepisterbiyasına - Nefsin terbiyesine
Qaragan betindebolgan... - Bakan yüzündedir...
Nav yagına Haq Quday, - Bu tarafına Hak Allah,
Bîr neşe hikmet salgan. - Bir nice hikmet koymuş.
Sosınlardan bîr kesegi, - Onlardan bir kısmı,
Nav aqıyqatlar bolgan: - Şu hakikatlardır:
Nepis är dayim öziniñ - Nefis daima kendisinin
Erkinligin tilegen! - Serbest olmasını ister!
Em özini davamlı - Hem kendisini devamlı
Sosı sıpatta bilgen: - O özellikte bilir:
“Tilegenim ne bolsa - Neyi istersem
Men sosını etermen; - Onu yaparım ben;
Menim etkenlerime, - Benim yaptıklarıma,
Äş bîrev qarısalmas! - Hiç kimse karışamaz!
Men är zattı bilirmen!” - Ben her şeyi bilirim!”
Dep gubarıp bas tikken! - Diye gururlanıp baş diker!
Ziyadası sosı nepis, - Dahası bu nefis,
Bîr yaqtan em özini, - Bir taraftan da kendini,
Üşünlükten köp erek - Gerçekle ilgisi olmamakla birlikte
Küş iyyesi bilip: - Güç sahibi bilip:
“Bari islerimdi men, - “Bütün işlerimi ben
Bîr basıma etermen! - Bir başıma yaparım!
Qaysı isim bolsa bolsun, - Hangi işim olursa olsun,
Öz küşimmen etalarman!” - Kendi gücümle yapabilirim!”
Dep özi özine, - Diye kendi kendine,
Esine qaytip kelse, - Aklına nasıl gelirse,
Är tilegenine uyup - Her isteğinin peşine düşüp
Sosınlardı etkendi, - Onları yapmayı,
İşinden kelip tiler... - İçten gelerek ister...
Ayriyeten sosı nepis, - Ayrıca bu nefis,
Äş bîr zaman öziniñ - Hiç bir zaman kendinin
Soñsız nimetlerminen - Sonsuz nimetlerle
Qaranıp beslengendin - Gözetilip beslendiğini
Oylavını tilemegen... - Düşünmek istemez...
Ziyadası bay bolsa, - Dahası zengin olsa,
Ayriyeten küşi bolsa, - Ayrıca gücü varsa,
Gaplet tagı yardam berse, - Gaflet dahi yardım etse,
Bari onuñ bolmagan, - Hiç biri onun olmayan,
Qolı astına kirgen, - Eli altına girmiş,
Özi malı bilgeni - Kendi malı bildiği,
Haq’tıñ bergen nimetini, - Hakk’ın verdiği nimeti,
Basqasının qolından - Başkasının elinden
Tartaberip zormınan, - Çekerek zorla, gaspla
Qırsızlap alganday, - Çalıp almış gibi,
Yanvarday aşap yutqan... - Hayvan gibi yer yutar...
Mine nav şerepli, - İşte bu şerefli,
Mübarek Ramazan’da, - Mübarek Ramazan’da
Eñ baydan eñ yarlıga - En zenginden en fakire
Är kimdiñ nepsi, savlay - Herkesin nefsi, tamamen
Öziniñ üşünley - Kendinin gerçekten
Mal iyyesi bolmaganın; - Mal sahibi olmadığını;
Em özi erkin bolmay, - Hem kendisi serbest olmayarak,
Aslı küşsiz qul bolganın; - Aslında güçsüz kul olduğunu;
Allah emir etpese, - Allah emir etmese,
En bürtököy ve en yengil - En küçük ve en kolay
Bîr zattı etalmay - Bir şeyi yapamadan
Ortalıqta qalganını; - Ortalıkta kaldığını;
Misal bolsa, qolını - Misal olsa, elini
Suvga sozalmaganın, - Suya uzatamadığını,
Añlayberip özinde - Anlayıp kendinde
Bar bilgeni, ötürük - Var bildiği, gerçek olmayan
Rablıqtan erek turar... - Rablık hissinden uzak durur...
Qul bolganını anlap - Kul olduğunu anlayıp
Üşünley öz qullıgı - Kendi gerçek görevi olan
Şükür betke yol tabar... - Şükür tarafına yol bulur...
Demek sıylı Ramazan’dıñ - Demek çok değerli Ramazan’ın
Orazası, nepistiñ - Orucu, nefsin
Öktemini sındırıp, - Gururunu kırıp,
Acizligin körsetip - Acizliğini gösterip
Quday’ga yuvıq qılar... - Allah’a yaklaştırır...
Yoksa nepisRabb’isini - Yoksa nefis, Rabb’ini
Tanıgandı äş tilemes. - Tanımayı hiç istemez.
Aynı Pıravun’ga usap - Aynen Firavun’a benzeyip
Rab bolmaga avas eter! - Rab olmala heves eder!
Qaysı azap tarttırılsa, - Hangi azap çektirilse,
Sosı tamar onda qalar... - O damar onda kalır...
Anşa aşlıq azabıman - Ancak açlık azabıyla
Nav tamarı sındırılar! - Bu damarı kırılır!
Mine sosı şerepli - İşte şu şerefli
Ramazan’dıñ orazası, - Ramazan’ın orucu,
Tuvradan tuvraga, - Doğrudan doğruya
Nepistiñ Pıravınlıq - Nefsin Firavunluk
Yagına toqat sogar; - Cephesine tokat vurur;
Ziyadası sındırar... - Dahası onu kırar...
Acizligin, arıqlıgın, - Acizliğini, zayıflığını,
Tagı em yarlılıgın - Ve de fakirliğini
Özine körsetip - Kendisine gösterip
Qul bolganın bildirer... - Kul olduğunu bildirir...
Nav barede Paygambar - Bu konuda Peygamber
Muhammed aleyhisselam, - Muhammed aleyhisselam,
İbretli bîr söz aytqan: - İbretli bir söz söylemiştir:
“Qudaynepiske soragan: - “Allahnefse sormuş:
‘Men kimmen, sen kimsin?’ - ‘Ben kimim, sen kimsin?’
NepisQuday’ga aytqan: - Nefis Allah’a cevap vermiş:
‘Men menmen, sen sensin!’ - ‘Ben benim sen sensin!’
Nepiske azap bergen, - Nefse azap vermiş,
Atta Yahannem’ge atqan; - Hatta Cehennem’e atmış;
Qayta gene soragan: - Tekrar yine sormuş:
So nepistiñ yavabı, - O nefsin cevabı,
Avıspay aynı kalgan: - Değişmeden aynı kalmış:
‘Men menmen, sen sensin!’ - ‘Men benim, sen sensin!’
Qaysı azabtı berse, - Hangi azabı verse,
Yavabı aynı bolgan. - Cevabı aynı olmuş.
Soñında Haq Quday, - Sonunda Hak Allah,
Nepisti aş taslagan! - Nefsi aç bırakmış!
Songı qayta soragan: - Sonra tekrar sormuş:
‘Men kimmen, sen kimsin?’ - ‘Ben kimim, sen kimsin?’
NepisQuday’ga aytqan: - NefisAllah’a demiş:
‘Ente Rabbirrahıym - ‘Ente Rabbirrahıym
Ve ene abdüke’l-aciz!’: - Ve ene abdüke’l-aciz!:’
‘Sen menim Maramatlı Rabb’ım, - ‘Sen benim Merhametli Rabb’im,
Men senin saga muqtaj - Ben senin sana muhtaç
Bek aciz qulınman!” - Pek aciz kulunum!”
Sözümüzdiñ sonunda, - Sözümüzün sonunda,
Nav manelerdi bizlerge - Bu manaları bizlere
Yetkerip akelgen - Ulaştırıp getiren
Paygambarımız Hazret-i - Peygamberimiz Hazret-i
Muhammed Mustapa’ga - Muhammed Mustafa’ya
Allah’tıñ razı bolıyagı, - Allah’ın razı olacağı,
Em öziniñ haqqı bolgan, - Hem kendinin hakkı olan,
Tagı tiyisli keppen, - Ve de kendisine layık şekliyle,
Em orazada oqıngan - Hem oruçta okunan
Qur’an arpi sanavınşa - Kur’an harfi sayısınca
Salat selam aytamız... - Salat selam söylüyoruz...
Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!
Dr. Yusuf ALTINIŞIK
Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)
