Rusiya - Ukraina suğışınıñ Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlegenӓ ӓğ’za illӓrgӓ tӓêsire

Rusiyӓneñ Ukrainağa höcüm itüenӓ ber aydan artıq waqıt uzdı. Xӓzerge waqıtta yaqlar arasında suğışnı tuqtatu turındağı söylӓşülӓrdӓ bernindi kileşü tӓêmin itelmӓde. Rusiya - Ukraina suğışı böten dön’yağa tiskӓre yoğıntı yasıy. Lӓkin Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlegenӓ ӓğ’za illӓr ӓlege suğıştan tağın da kübrӓk zıyan kürӓ.

Berlekkӓ kergӓn dӓwlӓtlӓrneñ Rusiya - Ukraina suğışına qaraşı alarnıñ Kreml’ belӓn xӓzerge mönӓsӓbӓtlӓrenӓ kürӓ formalaşa. Rusiya belӓn integraśiya prośessın başlağan Belarus’ Kreml’neñ agressiv sӓyӓsӓten açıqtan - açıq xuplıy.

Avraziya iq’tisadi berlegeneñ başqa dӓwlӓt idarӓlӓrennӓn Rusiyӓneñ Ukrainadağı “xӓrbi operaśiyӓsenӓ” yӓğ’ni höcümenӓ qarşı qatğıy totış kürsӓtülӓren kötep bulmıy. Berlӓşkӓn Millӓtlӓr Oyışması ğomum şurasındağı Ukraina tawışqa quyuında Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlegenӓ ӓğ’za dӓwlӓtlӓrneñ qayberlӓre bitaraf tawış birgӓndӓ , qayberlӓre tawış bürüdӓ qatnaşmadı. Berlek illӓre arasında  Üzbӓkstan ğına  Ukrainanıñ cir bötenlegen yaqlawların hӓm güyӓ Lugansk hӓm Doneśk cömhüriyӓtlӓren tanımawların belderde.

Rusiyӓneñ Ukrainağa höcüme Könbatış illӓreneñ Rusiyӓgӓ sankśiyӓlӓr kertüenӓ kiterde. Bu sankśiyӓlӓr bik küp mӓs’ӓlӓdӓ Rusiya belӓn tığış xezmӓttӓşlek itkӓn Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlege illӓrenӓ turıdan - turı qağıla. Qayber illӓrneñ yuğarı dӓrӓcӓle byurokratları bu krizisnı forsatqa ӓylӓnderӓ aluların hӓm illӓreneñ Rusiyӓgӓ êksportınıñ artaçağın ӓytӓlӓr. Krizisnıñ forsatqa ӓwerelep - ӓwerelmӓyӓçӓgen Rusiya - Ukraina suğışınıñ barışı hӓm global’ aktyerlarnıñ mönӓsӓbӓte bilgelӓyӓçӓk. Suğış nӓticӓsendӓ dön’yada qotıplaşunıñ artuı hӓm Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlege illӓreneñ yaqların saylarğa tiyeşlege ӓlege illӓrdӓ iq’tisadi hӓm başqa şartlarına tiskӓre yoğıntı yasarğa mömkin.

Suğış başlanğannan soñ Rusiya hӓm Ukraina azıq-tölek qurqınıçsızlığın tӓêmin itü öçen küp produktlarnı çit illӓrgӓ cibӓrüne tıydılar. Bu xӓl Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlege illӓrendӓ azıq-tölek bӓyӓlӓreneñ kütӓrelüenӓ kiterde. Azıq-tölek qurqınıçsızlığı berlekkӓ ӓğ’za illӓrneñ kön tӓrtibendӓge töp mӓs’ӓlӓgӓ ӓylӓnde.

Suğışta ülemnӓr qotılğısız. Ukraina da, Rusiya da ber ay dӓwamında barğan suğışta üz xӓrbilӓre yuğaltuların meñnӓn artıq, doşmannarınıñ yuğaltuların 15 meñ tirӓse dip belderdelӓr. Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlegenӓ ӓğ’za illӓrdӓn Rusiyӓgӓ küçengӓn hӓm Rusiya watandaşı bulğan ğaskӓrilӓrneñ üleme turındağı xӓbӓrlӓr massakülӓm mӓğ’lümat çaralarında çağılış taba. Ӓlegӓ qadӓr çığışı belӓn Qazaqstan, Qırğızstan, Tacikstannan bulğan Rusiya xӓrbilӓreneñ Ukrainada ğomerlӓre özelü turında xӓbӓrlӓr dön’ya kürde.

Berlӓşkӓn Millӓtlӓr Oyışması 24 nçe fevral’dӓn birle Ukrainadan kitüçelӓr sanınıň 3 million 800 meňgӓ citüen belderde. İl êçendӓ öylӓren taşlap kitӓrgӓ mӓcbür bulğan ukrainalılar sanı 10 millionnan arttı. Küpçelek Rusiya belgeçlӓre, ayıruça programma tӓêmin itüçelӓre, üz ğailӓlӓre belӓn Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlege illӓrenӓ küçenӓlӓr. Bu illӓrgӓ küçengӓn rusiyӓlelӓr cirle iq’tisad üseşenӓ hӓm başqa ölkӓlӓrgӓ öleş kertӓ alalar. Lӓkin, ğomumӓn alğanda, suğışnıň dӓwam itüe Bӓysez Dӓwlӓtlӓr Berlege illӓrenӓ tiskӓre yoğıntı yasayaçaq.