Törkiyä ilbaşınıñ Ukrainağa säfäre

Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan 3 fevral’ könne Ukrainağa berkönlek säfär oyıştırdı. Ärdoğan Kiyevda räsmi tantana belän qarşı alındı. İke il liderları üzara küreşep söyläşkännän soñ VIII Törkiyä-Ukraina Yuğarı däräcäle strategik şura cıyılışı oyıştırıldı. Taraflar arasında 7 kileşü imzalandı. Ayıruça Törkiyä ilbaşı qatnaşında Ukraina-Törkiyä êş forumı uzdı.

İke il mönäsäbätläre strategik bularaq bäyälänä. Çınnan da soñğı waqıtta ike yaqlı mönäsäbätlärneñ törle ölkälärdä üsüen äytep bula. İminlek ölkäsendäge xezmättäşlek Törkiyä-Ukraina mönäsäbätlären yaña däräcägä citkerä. Bu bäyläneştä Ukrainanıñ Änkaradağı ilçese Andrey Sibiga Törkiyäneñ Ukraina armiyaseneñ ixtıyacları ayıruça qoral satıp alu öçen 200 million törek lirası külämendä finans yärdäm kürsätäçägen belderde. Törkiyä Ukrainanıñ Antonov-178 oçqıçı belän yaqınnan qızıqsına. Törkiyä saqlanu ministrı terrorçılıqqa qarşı köräş belän bergä iminlek ölkäsendäge ike yaqlı xezmättäşlekne söyläşü öçen Ukrainağa mart ayında räsmi säfär yasayaçaq. İminlek ölkäsendä xezmättäşlekneñ üsterelüe här ike ilga dä küp närsä biräçäk.

İke il tarafınnan ğamälgä kertelgän şäxes tanıqlığı belän säyäxät tä üz cimeşen bira başladı. Uzğan yılnı Ukraşnadan Törkiyägä million yarım turist kilde. Äle 5 yıl êlek bu san 700 meñ tiräse ide.

Sälamätlek turizmı ölkäsendä dä Törkiyä ukrainalılar yış saylağan ilga äylände. Säfär waqıtında imzalanğan ike yaqlı maşina yörtü tanıqlığın tanuğa qarağan kileşü dä üze yäisä ğailäse belän säyäxät oyıştırırğa teläwçelär öçen ciñellek tudıraçaq yägni turizmnıñ üsüenä öleş kertäçäk. Moña östäp turizm ölkäsendä ike yaqlı xezmättäşlek potenŝialınıñ tağın da zur buluın äytä alabız.

Kiyevdağı êş forumında irekle säwdä kileşüeneñ bıyıl imzalana alınaçağı açıqlandı. İrekle säwdä kileşüe çınğa aşsa, ike il mönäsäbätläre yaña êtapka küçä ala häm maqsat itelgän 10 milliard dolarlık säwdä külämenä ireşep bulaçaq. Xäzerge waqıtta ike ilneñ säwdä küläme 4 milliard dollar tiräse. Yaz aylarında ütkärelüe planlanğan Törkiyä-Ukraina säwdä häm iqtisadi xezmättäşlek komissiyase cıyılışında bu mäs’älädä alğarış täêmin itelä alına.

Kiyevdağı söyläşüdä Ukrainanıñ TANAP aşa Xäzär tabiği gazın aluı mäs’äläse dä kön tärtibenä kilde. Bu mäs’älä härkemgä fayda kiteräçäk üzençälektä. Êlektän Törkiyä Rusiyä tabiği gazın Ukraina aşa ala ide, xäzer Ukraina Xäzär tabiği gazın Törkiyä aşa alaçaq.

Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan Ukrainada Qırım tatarları, Gagauzlar häm axıskalılar belän söyläşülär ütkärde. Ukrainadağı törki xalıqlar wäkilläre Törkiyäneñ Ukraina belän mönäsäbätläreneñ üsüen teli. Törki xezmättäşlek häm koordinaŝiya agentlığı räislegeneñ alarğa qarağan êşçänlekläre ike il mönäsäbätläreneñ nığıtıluına öleş kertäçäk.

Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğannıñ Kiyevda Ukrainanıñ cir bötenlegenä qarata Törkiyäneñ totışın yañartuı häm räsmi qarşı alu waqıtında äytkän “Slava Ukraine” süze Rusiyäne tigezläw cähatennän bik möhim. Törkiyäneñ Ukraina belän urtaq räweştä Qırım tatarları öçen toraq töziyäçägen açıqlawı häm Ukrainadağı Pravoslav çirkäweneñ Mäskäwdän bäysez buluında uynağan rol’ Änkaranıñ tigezlek säyäsäte alıp baruın kürsätä. Törkiyä Rusiyädä totqın bulğan Ukraina watandaşlarınıñ irekkä cibärelüe öçen êşkä kereşä ala.

Qısqası, Törkiyä ilbaşınıñ Ukrainağa säfäre näticäle buldı. Ukraina belän xezmättäşlekneñ üsterelüe Törkiyäneñ Qara diñgezdä häm ğomümän tön’yağında aktiv bula aluı cähatennän faydalıdır.

Abdrasul İsakov