Nogayşa 211: Allah’qa nege inanamız (2)

Allah’qa inangandıñ 

İnsanlarga ne darece

Kerek bolganı baresinde, 

Bîr alimdiñ aytqanınıñ

Davamı solay bolgan: 

“Qaytadan so sarseri, 

Nav sözdi em aytqan: 

Ya üşünley sen maga, 

Nav alamat mamlekettiñ

Tek bîr iyyesi bolganını, 

Yaratuvşıdıñ barlıgını, 

İspat etip körsetirsin; 

Yade maga äş tiyme!

Arqadaşı so ademge, 

Solay bîr yavap bergen:

Madem seniñ inatın,

Divanelikke bargan! 

Sosı inatpan özin,  

Em bizdi, em barı eldi,

Bîr belaga tüsiriyeksin..

Men de saga on eki

Delilmen körsetiyekpen;

Bîr sarayday nav alemdiñ, 

Em qaladay nav eldiñ,

Tek bîr ustası bolgan... 

Em so usta baredi, 

Bîr basına yaratıp

Tagı idare etken...

Barı etken isinde,

Em özinin küşinde, 

Äş bîr yaqtan noqsanlıq, 

Äş bîr vaqıt bolmagan...

Bizge körinmes ol usta, 

Bizdi em är zattı,

Körgeniniñ qasında,

Barı sözdi esitken! 

Kötere isi onuñ,  

Mucize, yarasıq bolgan!

Nav körgenlerimiz barı, 

Tillerini bilmegenimiz,

Kötere so maqluqlar,

Onıñ memurı bolgan... 

Nav ökümlerge barı,

Mine birinşi delil:  

Kel är yaqqa qara! 

Em är zatqa dıqqat et!

Barı nav islerdiñ    

İşlerinde yasırın    

Bîr qol islep turadı...

Nege desen mine qara  

Bîr diremşe quvvatı  

Bolmagan şekirdektey

Bürtekey sosı zat,  

Miñler oqqa yüklerdi, 

Köteredi, tasıydı!

(Tereklerdi baslarında  

Tasıgan şekirdeklerge,   

İşaret etilipyatır.)

Em zerre miqtar bîr esi, 

Bolmagan bazı zatlar,  

Köp esli is etipyatır...

(Özi özine yogarlarga 

Öseberip şıgalmagan;

Em meyvalardıñ avırlıgına 

Dayanalmagan, yüzümdiñ

Şıbıq em tiyeklerindey   

Köp narin ösimliktiñ, 

Baska tereklerge incecik 

Qollar atıp sarganına,  

Yügüni sosınlarga

Bergenine işaret bolgan!)

Demek sosı zatlar barı, 

Öz özlerine islemeydi; 

Sosınlardı isletken

Yasırın bîr küş iyyesi,  

Qudretli bîr Zat bolgan...

Eger öz özine bolsa,   

Bastan basqa yaratılgan 

Nav körgenimiz mamlekette,   

Är is mucize, em är bîr zat,

Mucizeler körsetken   

Alamat zatlarga avgan!

Yani yaratılgan är bîr zat,

Aynı yaratuvşıday bolar!

Nav pikir bolsa bolsa,      

Äş bîr eske sıymagan,

Sapsata degen al bolgan!    

Ekinşi bîr delil: 

Kel barı togaylardı,  

Meydanlardı, menzillerdi 

Bezep turgan zatlarga,  

Sen arüv etip qara! 

Är bîrevinde yasırın  

Sosı Zat’tan qabar bergen

İslerdiñ parqına bar:  

Sankim baresi mühür,

Ya de aqşalarga qazılgan  

Bîrer sikkege usap

Sosı Zat’tan qabar bergen!

Mine köziniñ aldında,  

Bîr direm mamıqtan  

Ne etilgenine qara: 

(Togımlarga işaret bolgan:   

Misal bolsa zarredey 

Bürtekey aşgiş togımı, 

Bîr diremşe zerdali, 

Yade qavun şekirdegi,

Qutnadan taga yahşı   

Toqıngan yapraqlarman, 

Patisqadan taga aq,

Yade sarı şeşekeydi, 

Sekerlerden taga tatli,

Köptelerden taga nazzetli   

Meyvalar bergen qasında;

Qonserve qutuqlarından   

Yuqa qabıqlarıman,

Yegenimiz meyvalardı,  

Rahmettiñ qaznasından 

Akelip özimizdiñ  

Aldına salıpyatır...)

Sosı şekirdeklerden    

Qaş top şuha, em patiska,

Şeşekeyli qumaş şıgadı...   

Qayta qara sosınlardan,

Neşe sekerli tatliler,  

Tögerekşe köpteler,  

Yasalaberip turadı...

Bizlerden mîñler adem,   

Aşasa em kiyseler,  

Baresine yetedi!

Ayriyeten qarasan, 

Nav şöyündi, topraqtı,  

Suvdı em kömürdi,

Baqır em kümüsti,  

Tagı em altındı,   

Körilmegen qolına

Algan soñ sosınlardan   

Bîr et kesegi yasaydı...

(Topraq, su, hava, nurdan  

Ayvanlardıñ müşesin

Yaratqanına işaret bolgan.) 

Mine ey aqılsız adem, 

Bılayına barı isler,  

Bîr zattıñ bolgan kim,

Savlay sosı mamleket,  

Kötere kesegimen  

Onıñ küşiniñ mucizesi

Astında bolup turadı...

Em tilegeni ne bolsa,  

Soga moyın iyedi!

Basqa delillerdi tagı

Nasip bolsa keliyek yuma

Aytuvdı bizge Allah!

Nasip etsin inşallah!

Savlıqpan qalıñız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com