Hawası iñ pıçraq şähär

Nepalnıñ başqalası Katmandu soñğı çordağı urman yanğınnarı arqasında dön’yada hawası iñ pıçraq şähärlär isemlegendä berençe urınğa çıqtı. Bu xaqta “Asian News International” 101 däwlätneñ hawa sıyfatın canlı räweştä küzätep baruçı IQ Air oyışması kürsätkeçlärenä tayanuçı xäbärendä citkerä.

Katmandudağı Amerika Quşma Ştatları ilçelegenä bäyle hawa sıyfatın ülçäw üzäge şähärneñ hawasın “sulaw öçen yaraqsız häm zararlı” dip belderde.

Nepal êkologiyä häm urman xucalığı ministrlığı ildäge 140 ayırım töbäktä urmanlı mäydan häm basularda yanğınnarnıñ däwam itüen citkerä.  Şul säbäple Katmandu häm yänäşädäge şähärlärneñ hawa pıçraqlığında ähämiyätle üseş küzätelde.

Nepal sälamätlek saqlaw ministrlığı hawanıñ naçar täêsirennän saqlanu öçen xalıqqa bitlek kiyärgä kiñäş itte. Ä balalar, ölkännär häm awırularğa uramğa çıqqanda kiñ külämle çaralar kürergä kiräklege assızıqlandı.

Nepaldağı räsmi çığanaqlarğa qarağanda, soñğı yıllarda hawanıñ pıçraqlığı artu säbäple sulış yulları problemaları, üpkä yaman şeşe, yöräk êşläwe bozılu, yuğarı qan basımı häm baş miyenä qan sawu şikelle awırularda zur üseş buldı. 2019nçı yılda hawa pıçranu belän bäyle 42 meñ tiräse ülem oçrağınıñ 19%ı 5 yäş’tän keçe balalar, 27%ı isä 70 yäş’tän ölkän törkemdä kürende.