Paqıstandağı waqıyğalar: xäzer närsä bulaçaq?
Êlekkege xökümät başlığı AQŞnıñ üzenä qarşı pärdä artında êş alıp baruın alğa sörä
Paqıstannıñ êlekkege xökümät räise İmran Xannıñ distälägän meñ teläktäşe, liderlarınıñ xakimiyättän töşüenä rizasızlıq belderep, küp kenä zur şähärdä uramnarğa çıqtı. Çittä yäşäwçe paqıstanlılar isä Angliya, AQŞ, Avstraliya häm Berläşkän Ğaräp Ämirleklärendä protest çaraları uzdırdı.
Bu çaralar nik oyıştırıldı?
İmran Xan parlamentta uzğan ışanıç votumı tawış birüe näticäsendä xakimiyättän çitläşterelde. Ul oyıştırğan koaliśiyä xökümätendäge partiyälär, tışqı säyäsättäge sälätsezlek häm iq'tisadnıñ naçar idarä itelüe säbäple, Xannı wazıyfasınnan alu öçen oppoziśiyä xäräkätenä quşıldı. Xan, xakimiyättän töşkänçe, ışanıç votumın kiçekterergä häm parlamentnı tarqatırğa tırıştı. Tik bu omtılışnı Konstituśiyä mäxkämäse Töp qanunğa qarşı kilä dip taptı.
Xan äytüençä, Qıtay häm Rusiyä belän yaqın mönäsäbättä bulğan öçen AQŞ anı xakimiyättän töşerü maqsatınnan pärdä artınnan êş alıp bara. Ul teläktäşlärennän rejimnı üzgärtüne maqsat itep quyğan "çit il çığanaqlı süz quyışu"nı protest itülären soradı. İmran Xan: "Paqıstan 1947nçe yılda bäysez däwlät buldı, tik bäysezlek köräşe rejim üzgärtüne maqsat itep quyğan ber süz quyışuğa qarşı bügen qabat başlana. İlneñ bäysezlegen häm demokratiyäsen saqlawçılar härwaqıt şul ilneñ keşeläre".
"Xat skandalı"
Xäzerge säyäsi krizis üzägendä İmran Xannıñ çit ildän tıqşınuğa dälilen täşkil itkän häm oppoziśiyäneñ xökümätne töşerü öçen çit il köçe belän xezmättäşlek itüen añlatuçı xat urın ala. Anı AQŞ däwlät särqatibeneñ Kön'yaq häm Urta Aziya êşläre öçen cawaplı urınbasarı Donal'd Lunıñ cibärüe äytelä. Bu xat İslamabadnıñ Vaşingtondağı wazıyfa waqıtı betkän ilçese Asad Mäcitne Xannıñ ışanıç votumın aluınıñ Paqıstan-AQŞ mönäsäbätlärenä bulaçaq yoğıntısı xaqında kisätä.
Xan AQŞnıñ üzeneñ bäysez tışqı säyäsät alıp baruınnan, bigräk tä, Rusiyä däwlät başlığı Vladimir Putin belän küptän tügel oçraşuınnan qanäğat'sez buluın söyli. Ul, bigräk tä, AQŞnıñ terrorçılıqqa qarşı suğışların häm dron höcümnären ozaq waqıttan birle tänqıyt' itä ide. AQŞ waqıyğalarğa tıqşınuı turındağı süzlärne kire qaqtı häm oppoziśiyä partiyäläre xatnıñ yalğan buluın belderde.
Xäzer närsä bulaçaq?
Protest çaralarınıñ qayçanğa qadär däwam itäçäge häm xäzerge xökümätneñ niqadär xakimiyättä qala aluı xaqında bäxäslär quyıra. Çirattağı ğomumi saylawlar 2023nçe yılnıñ urtasında ütärgä tiyeş bulsa da, oppoziśiyä partiyäläre aldan uq irtä saylawlar teläwlären belderde. Tik saylaw komissiyäse ğomumi saylawğa äzerlänü öçen kimendä 7 ay kiräk buluın citkerde.
