Dön'ya matbuğatına küzätü 19.04.2017

Greśiyanıñ “Newsbeast” gazetı “Xalıq iradäsen saylaw ärcäsendä çağıldırdı häm bäxäslär bette” dip atalğan yazmasında Prem'yer-ministr Binali Yıldırımnıñ yäkşämbe könne ütkärelgän yaña xökümät sistemasın da üz êçenä alğan referendumda gäyepläwlärneñ  näticäne şöbxäle itep kürsätü tırışularınıñ buşqa buluın äytüen citkerä:

“Yıldırım: “Xalıq iradäsen saylaw ärcäsendä çağıldırdı häm bäxäs tögällände. Härkemneñ näticäne xörmät itüe kiräk”, - dip äytte.”

Angliyanıñ “Reuters” xäbär agentlığı “Yuğarı saylaw şurasına qarata tänqitläwlär säyäsi maqsatlı” isemle yazmasında Törkiyäneñ Awrupa Berlegennän cawaplı ministrı Ömär Çälikneñ, referendumda Yuğarı saylaw şurasınıñ möhirsez tawış byulletennären yöreşle itep qabul itü qararı belän bäyle añlatmalarnıñ säyäsi maqsatlı buluın äytep, kisken räweştä tänqitläwen belderä:

“Çälik Törkiyäneñ köçle qanun qısası bulğan saylawlarda ütä kürenmäle barış buluın äytte. Çälik: "Yuğarı saylaw şurasınıñ möhirsez tawış byulleten’nären qabul itü qararına qarata yasalğan häm säyäsi maqsatlarğa xezmät itüçe açıqlawlar yalğış”, - dip äytte. Çälik: “Awrupanıñ qayber säyäsi dairäläre referendumnı Awrupa-Törkiyä mönäsäbätläreneñ axırı bularaq kürä. Mondıy açıqlawlar da demokratiya kül’turasınnan mäxrüm buluların kürsätä”, - dip belderde.

Germaniyanıñ “DPA” matbuğat agentlığı “Awrupa küzätüçeläre “PKK” simpatizannarı” isemle yazmasında Törkiyädäneñ töp qanun üzgäreşläre öçen ütkärelgän referendumnı küzätü öçen cibärelgän wäkillektä bulğan “Germaniya sul” partiya äğzase Andrej Hunkonıñ xain häm separatist terror oyışması “PKK”ğa simpatiya belän qarawın bilgele itüen yaza häm bu räweşle Awrupalı küzätüçelärneñ tarafsızlıqnı yuğaltqan buluın assızıqlıy:

“Tışqı êşlär ministrı Mäwlüt Çavuşoğlu “Twitter” xisabı aşa Hunkonıñ “PKK” bayrağı belän töşkän fotosüräten urtaqlaştı. Çavuşoğlu monıñ belän bäyle bularaq: "Terror oyışması “PKK”nıñ simvolı belän räsemgä töşkän Hunko Awrupa şurasınıñ saylaw küzätüçese. Annanmı tarafsızlıq kötäbez”, - dip yazdı. Telgä alınğan şäxes yäkşämbe könne ütkärelgän referendumda Awrupa şurasınıñ parlamentariylär assambleyası isemennän küzätüçe bularaq qatnaşqan ide.

İtaliyanıñ “Il Messaggero” gazetı “Könbatış dönyası Törkiyä mäs’äläsendä asılına turı kilmäwçe küreneşkä iyä” dip atalğan yazmasında Könbatış dönyasınıñ Törkiyäne döres itep añlıy aluı öçen ob’ektiv bulu ixtıyacı buluına basım yasıy:

“Awrupa illäre üz säyäsi şöbxäçelektän häm mäğlümatsezlektän arına alsa, Törkiyä belän tağın da räxät mönäsäbätlär urnaştıra alu ölkäsendä ömetkä iyä bula alır. Könbatış Törkiyäneñ sośiologik qorılışına häm geografik wazğiyätenä qağılışlı yalğış fikerlärdän üzen qotqaruı kiräk. Könbatış dönyası bigräk tä terrorçılıq belän köräş mäs’äläsendä Törkiyä alıp barğan samimi köräşne añlarğa tiyeş, çönki terror oyışmaları oya salğan Süriyä häm Ğiraq kebek illär belän kiñ çik buyına iyä. Bu awır êtapta Törkiyä belän tağın da yaxşıraq mönäsäbätlär urnaştırsa Törkiyäne qazanu ixtimalı tağın da kübräk bulaçaq.”