Γιατί η Τουρκία είναι σημαντική για τις πλούσιες σε ενεργειακούς πόρους χώρες;

Η Τουρκία βρίσκεται στο σημείο που σχεδόν όλα τα ενεργειακά αποθέματα της Ευρασίας και της Μέσης Ανατολής ανοίγονται προς την Ευρώπη.

Αυτός είναι ο λόγος που ξεκίνησε το έργο προκειμένου να γίνει η Τουρκία ένα ενεργειακό κέντρο. Στο πλαίσιο αυτό κατασκευάζεται ένας ενεργειακός σταθμός στη Θράκη. Σχεδιάζεται επίσης η ίδρυση ενός ενεργειακού χρηματιστηρίου στο Χρηματοοικονομικό Κέντρο στο Ατάσεχιρ της Ιστάνμπουλ. Με το έργο αυτό, η Τουρκία θα πάψει πλέον να είναι απλώς μια χώρα διέλευσης φυσικού αερίου και πετρελαίου, θα καταστεί μια χώρα που θα διεξαγάγει ενεργειακό εμπόριο.

Όλες οι χώρες γύρω από την Τουρκία θέλουν να συμμετάσχουν στο εν λόγω έργο διότι η αύξηση του αριθμού των αγοραστών είναι εξίσου σημαντική με τους ενεργειακούς πόρους για τις χώρες που τους διαθέτουν.

Ιράκ: Βρίσκεται στην ένατη θέση της λίστας με τις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο, με περίπου 150 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθέματα πετρελαίου. Τα αποθέματα φυσικού αερίου αντιστοιχούν στο 1,9% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Τα έργα Δρόμος της Ανάπτυξης και Λιμάνι του Φάου που τρέχουν από κοινού το Ιράκ και η Τουρκία θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στη διεθνή συγκυρία. Με το έργο αυτό που σχεδιάζεται να αποπερατωθεί το 2028, θα προστεθεί μια νέα διαδρομή στις δύο υπάρχουσες της Διώρυγας του Σουέζ και του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδος. Πέρα από τους υδρογονάνθρακες που έρχονται από το Ιράκ, και οι ενεργειακοί πόροι από την περιοχή του Κόλπου θα μπορούν επίσης να μεταφερθούν στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο μέσω της Τουρκίας. Μετά την ολοκλήρωση του έργου Δρόμος της Ανάπτυξης, στην ατζέντα μπορεί να βρεθεί επίσης η κατασκευή νέων αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας.

Ιράν: Η διοίκηση της Τεχεράνης διαθέτει περίπου 156 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθέματα αργού πετρελαίου και 34 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθέματα φυσικού αερίου. Επί του παρόντος, υπάρχει ένας αγωγός φυσικού αερίου μεταξύ Τουρκίας και Ιράν, μέσω του οποίου μεταφέρονται κατά μέσο όρο 6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Ωστόσο, η ιρανική διοίκηση είναι αρκετά πρόθυμη για τη μεταφορά του φυσικού της αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Μετά τη δημιουργία του ενεργειακού κέντρου θεωρείται βέβαιο ότι η χώρα θα απευθυνθεί στην Τουρκία για την πώληση πετρελαίου στην Ευρώπη.

Αζερμπαϊτζάν: Η χώρα διαθέτει 1,5 δισεκατομμύρια τόνους πετρελαίου και 2,2 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθέματα φυσικού αερίου που έχει αποδειχθεί με τη σημερινή τεχνολογία. Η ετήσια ποσότητα φυσικού αερίου που αποστέλλεται στην Τουρκία μέσω του υπάρχοντος αγωγού φυσικού αερίου κυμαίνεται γύρω στα 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. 6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αυτού του φυσικού αερίου μεταφέρονται στις ευρωπαϊκές χώρες μέσω του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (ΤΑΡ). Η δυναμικότητα του εν λόγω αγωγού σχεδιάζεται να διπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια. Αργότερα την ατζέντα μπορεί να απασχολήσει η κατασκευή νέων αγωγών.

Ρωσία: Η Ρωσία, με αποθέματα περίπου 38,9 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, είναι η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο σε φυσικό αέριο. Η Ρωσία κατέχει επίσης την έκτη θέση στον κόσμο στα αποθέματα πετρελαίου με 107 δισεκατομμύρια 804 εκατομμύρια βαρέλια. Η Ρωσία θέλει να είναι ο κύριος πάροχος του ενεργειακού κέντρου στην Τουρκία. Η Ρωσία στράφηκε πλήρως στην Τουρκία όταν κατά τη διάρκεια του πολέμου ο αγωγός Nord Stream έπαψε να είναι λειτουργικός όσο παλαιότερα. Η Ρωσία, η οποία θα παρακάμψει πλήρως την Ουκρανία με αυτή τη διαδρομή, θέλει να αυξήσει τις πωλήσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας. Η Ρωσία σχεδιάζει να υλοποιήσει και το TurkStream 2 μαζί με τη μεταφορά του ενεργειακού της κέντρου στον κόσμο.

Τουρκμενιστάν: Υπολογίζεται ότι βρίσκεται στην τέταρτη θέση της λίστας με τις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, με 15 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η χώρα παράγει σχεδόν 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Το Τουρκμενιστάν πουλάει σχεδόν όλο το φυσικό του αέριο στην Κίνα. Για το λόγο αυτό, η χώρα στοχεύει να διαφοροποιήσει τους πόρους της. Πρόσφατα, υπογράφηκε συμφωνία συνεργασίας στο φυσικό αέριο μεταξύ της Τουρκίας και του Τουρκμενιστάν. Το έργο μεταξύ των δύο χωρών στοχεύει στη μεταφορά του φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν στο Μπακού με βυτιοφόρα και τη μεταφορά του πρώτα στην Τουρκία και στη συνέχεια στις ευρωπαϊκές χώρες μέσω του Διανατολικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TANAP), η δυναμικότητα του οποίου θα επεκταθεί.

Κατάρ: Τα συνολικά αποθέματα πετρελαίου υπολογίζονται σε 25,2 δισεκατομμύρια βαρέλια. Η χώρα, η οποία παράγει 75,9 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου καθημερινά, διαθέτει επίσης 24,7 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθέματος φυσικού αερίου. Το Κατάρ, που είναι η μόνη χώρα του Κόλπου που εξάγει μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αύξησε τις εξαγωγές του στις ευρωπαϊκές χώρες μετά το 2020 κατά περισσότερο από 65%. Η καταριανή πλευρά περιμένει με ανυπομονησία το Έργο Λιμάνι του Φάου στο Ιράκ. Με το έργο του Λιμανιού του Φάου, η χώρα στοχεύει να στείλει το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο της στις ευρωπαϊκές χώρες μέσω της Τουρκίας, μειώνοντας το κόστος μεταφοράς.

Σαουδική Αραβία: Βρίσκεται στη δεύτερη θέση της λίστας με τις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο. Η Σαουδική Αραβία διαθέτει 266 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθέματα πετρελαίου. Η χώρα παράγει περίπου 10 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου καθημερινά και εξάγει τα 7 εκατομμύρια βαρέλια από αυτού του πετρελαίου. Η Σαουδική Αραβία διαθέτει επίσης περίπου 9 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθέματος φυσικού αερίου. Η Σαουδική Αραβία δείχνει στενό ενδιαφέρον για τα έργα Λιμάνι του Φάου και Δρόμος της Ανάπτυξης που θα διασχίζει την Τουρκία, τα οποία θα διευκολύνουν το άνοιγμα της χώρας στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας.

Ανατολική Μεσόγειος: Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 1,7 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 3,5 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθέματος φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου σήμερα υπάρχουν μεγάλες διαμάχες λόγω των μονομερών ενεργειών της Ρωμαίικης διοίκησης Νότιας Κύπρου.