Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης(10-2020)

Στις 25 Φεβρουαρίου ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφτηκε την Ροδόπη πρώτη φορά μετά την εκλογή του. Σκοπός της επίσκεψης ήταν να παραστεί στην συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας στην Αλεξανδρούπολη στην οποία θα παρίστατο και ο Βούλγαρος ομόλογός του, Μπόικο Μπορίσοφ.  

Με αφορμή την συνεδρίαση του Συμβουλίου ο Πρωθυπουργός επισκέφτηκε την Ροδόπη και πραγματοποίησε σειρά επισκέψεων και συναντήσεων με τοπικούς φορείς. Πολλοί ήταν αυτοί που ανέμεναν εξαγγελίες με αφορμή την έλευσή του.   

Στην Κομοτηνή, στην αίθουσα του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Ροδόπης πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης 25 Φεβρουαρίου συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους φορέων.  

Σε αυτήν δεν έλειψαν οι αναφορές του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Μειονότητα. Είπε ανάμεσα σε άλλα «η Θράκη παραμένει ένα παράδειγμα προς μίμηση, λίγο γνωστό στο εξωτερικό, αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων, το οποίο πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού, ως μια προίκα για τη χώρα μας και ως μια σημαντική παρακαταθήκη για την ίδια την Θράκη, αλλά συνολικά για όλη την Ελλάδα». Υπογράμμισε ότι η Συνθήκη της Λωζάνης προσδιορίζει με απόλυτη σαφήνεια «το νομικό καθεστώς το οποίο διέπει τη μουσουλμανική μειονότητα και τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ελληνικό κράτος».   

Φειδωλός ήταν στις δηλώσεις του για την Μειονότητα ο Πρωθυπουργός, ενώ στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Επιμελητήριο δεν υπήρξε εκπροσώπηση της Mειονότητας με την έννοια ότι δεν παρίστατο κάποιος μειονοτικός φορέας που θα έκανε ειδική αναφορά και στα ζητήματα που απασχολούν την κοινότητα. 

Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού εστίασε σε οικονομικά δεδομένα και χαρακτηριστικά της περιοχής, ενώ η σύσκεψη έγινε με παραγωγικούς φορείς ώστε να εκτεθούν αναλυτικά τα προβλήματα όλων των παραγωγικών κλάδων. Σε αυτήν ωστόσο υπήρξαν ηχηρές απουσίες, όπως για παράδειγμα του Συνεταιρισμού Καπνοπαραγωγών, όπου στην συντριπτική του πλειονότητα απαρτίζεται από μέλη της Μειονότητας.  

Ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Εσάτ Χουσεΐν, σε δηλώσεις του στον τοπικό τουρκόφωνο τύπο ανέφερε ότι δεν έλαβε ποτέ πρόσκληση για την σύσκεψη και εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι δεν προσκλήθηκε ένας φορέας που αποτελεί βασικό οικονομικό πυλώνα για την περιοχή.  

Είναι γεγονός ότι στη διάρκεια της θητείας του ένας Πρωθυπουργός δεν έχει πολλές φορές τη δυνατότητα να επισκεφτεί την Θράκη. Για αυτό οι όποιες επισκέψεις προκύπτουν είναι ευκαιρία για να στραφεί το βλέμμα στην περιοχή, να σβήσουν για λίγο τα φώτα του κέντρου και να ανάψουν τα φώτα της περιφέρειας. Όταν ανάβουν τα φώτα στη Θράκη, η Μειονότητα δεν γίνεται να μένει στη σκιά.  

Η προηγούμενη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην περιοχή ήταν τον Δεκέμβριο του 2016 με την ιδιότητα του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας.  

Από την θέση τότε του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης ξεκίνησε την ομιλία του εκφράζοντας την συγκίνηση για το ότι ο πατέρας του, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το 1991 κήρυξε της πολιτικής ισονομίας και ισοπολιτείας απέναντι σε όλους τους πολίτες της Θράκης.  

Η έναρξη της ομιλίας του κουβαλούσε πράγματι συναισθηματικό φορτίο και η εναρκτήρια αναφορά στην Μειονότητα έφερε έντονο συμβολισμό. Τότε έθεσε και βασικές αρχές που εκφράζουν το κόμμα του που δεν ήταν άλλες από την θρησκευτική, γλωσσική, κοινωνική και πολιτιστική ελευθερία, τον σεβασμό στην προσωπικότητα και την ελευθερία του ατόμου, την απρόσκοπτη έκφραση των ηθών και των εθίμων του.   

Η οικογένεια του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει δεσμούς με την Μειονότητα, δεσμούς που εγκαινίασε ο πατέρας του με την ιστορική κήρυξη της ισονομίας και ισοπολιτείας και συνέχισε η αδερφή του Ντόρα Μπακογιάννη η οποία ανέκαθεν είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή. Επί θητείας της στο Υπουργείο Εξωτερικών επισκέφτηκε την περιοχή το 2007 και εξήγγειλε σειρά μέτρων για την Μειονότητα.  

Το 2016 ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφτηκε την περιοχή και επέλεξε να ξεκινήσει την παρέμβασή του με αναφορές στη Μειονότητα. Το 2020 με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού οι δηλώσεις του για την Μειονότητα περιορίστηκαν στην υπογράμμιση της ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και στη Συνθήκη της Λωζάνης.  

Δεν θα περίμενε κανείς στο πέρασμα αυτό να ξεδιπλωθεί όλη η ατζέντα των μειονοτικών ζητημάτων. Κάτι τέτοιο θα ήταν ανέφικτο και θα αδικούσε τους υπόλοιπους φορείς της περιοχής. Αλλά η απουσία μειονοτικών φορέων από συσκέψεις στις οποίες εκτίθενται τα ζητήματα της περιοχής αν μη τι άλλο προβληματίζει και δημιουργεί ερωτηματικά.  

Ερωτηματικά για το αν η παρούσα Κυβέρνηση έχει ατζέντα μειονοτικών θεμάτων την οποία επεξεργάζεται, αν υπάρχει πολιτικός σχεδιασμός για τυχόν πρωτοβουλίες, αν θα υπάρξει κάποια στιγμή διάλογος με μειονοτικούς φορείς σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο ώστε να εκτεθούν σε ένα κοινό τραπέζι διαλόγου τα μειονοτικά προβλήματα.    

Όταν  σε άλλο κομμάτι της παρέμβασής του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι «Η Θράκη συμπυκνώνει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας», είναι αναμφίβολο ότι η παρουσία της Μειονότητας στην Θράκη αποτελεί βασικό κομμάτι του παζλ των συγκριτικών πλεονεκτημάτων. Μόνο υπό το πρίσμα αυτό μπορεί να ειδωθεί ώστε οι όποιες πολιτικές πρωτοβουλίες προκύψουν να είναι προϊόν θετικής πολιτικής βούλησης.