Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (27-2017)
Το Μπαϊράμι των Γλυκών ή Μπαϊράμι του Ραμαζανιού στη Δυτική Θράκη
Το Μπαϊράμι αποτελεί για όλο τον μουσουλμανικό κόσμο παγκοσμίως την κορύφωση του ιερού μήνα του Ραμαζανιού και της νηστείας. Φέτος στην Θράκη το Ραμαζάνι έκλεισε με το «Καραβάνι της Αφθονίας».
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία του Δήμου Μπαϊράμ Πασά της Τουρκίας που κρατάει τα τελευταία 13 χρόνια. Κονβόι φορτηγών με τρόφιμα, λαχανικά, φρούτα και γλυκά, περιοδεύει τις ημέρες του Ραμαζανιού σε όλα τα Βαλκάνια και στήνει τραπέζια ιφτάρ όπου υπάρχουν Τούρκοι.
Φέτος, το κονβόι επισκέφτηκε την Θράκη τις δύο τελευταίες ημέρες του Ραμαζανιού και έστησε τα τελευταία για την φετινή χρονιά γεύματα ιφτάρ στα χωριά Κύρνος της Ξάνθης και Μεγάλο Δουκάτο της Ροδόπης.
Μεγάλη είναι πάντα η ανταπόκριση και η συμμετοχή του κόσμου, γεγονός που αποδεικνύει την ανάγκη να έρθουν οι άνθρωποι σε επικοινωνία, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να μοιραστούν μία τόσο σημαντική στιγμή, όπως είναι το γεύμα ιφτάρ. Εξάλλου, το σύνθημα το οποίο επέλεξε ο δήμος Μπαϊράμ Πασά για αυτήν την πρωτοβουλία αναφέρει «Η αδερφοσύνη δεν γνωρίζει σύνορα». Ακολουθούν μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και έτσι ο κόσμος που συμμετέχει έχει τη δυνατότητα να διασκεδάσει και να ψυχαγωγηθεί.
Στην Θράκη διατηρούνται τα ήθη και τα έθιμα στο πέρασμα του χρόνου. Κάθε Μπαϊράμι φέρνει πιο κοντά τα μέλη των οικογενειών και είναι αφορμή οι μικρότεροι σε ηλικία να πραγματοποιήσουν επισκέψεις στους μεγαλύτερους της ευρύτερης οικογένειας προκειμένου να τους φιλήσουν το χέρι, να δείξουν το σεβασμό τους, να ανταλλάξουν ευχές. Πολύ συχνά τα μικρά παιδιά για κάθε επίσκεψη παίρνουν ένα συμβολικό χρηματικό ποσό από τους μεγαλύτερους.
Είναι πολύ συνηθισμένη η ερώτηση μεταξύ των Τούρκων Δυτικοθρακιωτών «Πόσες πόρτες επισκέφτηκες σήμερα;» ή «Πόσες πόρτες σου έμειναν;», εννοώντας πόσες επισκέψεις πραγματοποίησε σε μία ημέρα και πόσες έμειναν να πραγματοποιήσει.
Το Σεκέρ Μπαϊράμ διαρκεί τρεις ημέρες και τα γλυκά έχουν την τιμητική τους. Θα μπορούσε νε λέγεται και γιορτή των σιροπιαστών καθώς οι μπακλαβάδες, τα σαραγλί, δεν λείπουν από κανένα σπίτι. Μπορεί οι Τουρκάλες της Θράκης να είναι εξαιρετικές μαγείρισσες, αλλά αυτές τις μέρες ξεδιπλώνουν όλο το ταλέντο τους και στη ζαχαροπλαστική.
Επειδή όλο το Ραμαζάνι έχει έντονο το χρώμα της προσφοράς και της αλληλεγγύης, και το Μπαϊράμι η προσφορά είναι κυρίαρχη αξία. Πολύ συνηθισμένο είναι μία οικογένεια να κάνει διπλή δόση γλυκών, την μία για το σπίτι, για τους επισκέπτες που θα έρθουν και την δεύτερη για να τη μοιράσει στη γειτονιά, σε φίλους.
Οι γιορτές στη Θράκη είναι διπλές για όλους. Το Μπαϊράμι πολλά γλυκά προσφέρονται σε Έλληνες γείτονες, σε φίλους. Κάτι αντίστοιχο γίνεται και το Πάσχα ή τα Χριστούγεννα. Η γιορτή του Τούρκου γείτονα είναι γιορτή και για τον Έλληνα γείτονα. Κι αυτό το χρώμα, η γεύση, τα αρώματα της Θράκης είναι σπάνια και δεν τα συναντάει κανείς σε άλλες περιοχές στην Ελλάδα.
Τις ημέρες του Μπαϊραμιού υπάρχουν και κοινωνικές εκδηλώσεις με πιο επίσημο χαρακτήρα. Την πρώτη ημέρα του Μπαϊραμιού είθισται οι εκπρόσωποι της Μειονότητας να επισκέπτονται το Τουρκικό Προξενείο στην Κομοτηνή και να συμμετέχουν σε δεξίωση στην διάρκεια της οποίας ανταλλάσουν ευχές με τον εκάστοτε Τούρκο Πρόξενο, την οικογένειά του και τα μέλη του διπλωματικού σώματος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σε γραφεία Συλλόγων που έχουν ανοιχτές για τον κόσμο τις πόρτες τους αυτές τις μέρες.
Όπως είναι φυσικό, σε αυτές τις συναθροίσεις με σκοπό την ανταλλαγή ευχών που λαμβάνουν πιο επίσημο χαρακτήρα, συμμετέχουν και οι Έλληνες αιρετοί, οι Έλληνες εκπρόσωποι Συλλόγων και άλλων φορέων.
Τις ημέρες αυτές οι εφημερίδες είτε τουρκόφωνες είτε ελληνόφωνες γεμίζουν με ευχές είτε φορέων είτε αιρετών και είναι αγαπημένη συνήθεια ακόμα και ανθρώπων που δεν διαβάζουν συστηματικά τον τύπο να χαζεύουν αυτές τις σελίδες.
Καμιά φορά κάποιες ευχές αποκτούν την ιδιαίτερη σημασία τους. Δεν είναι πολύ συνηθισμένο από την μέχρι σήμερα εμπειρία μας να βλέπουμε τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας να στέλνει ευχές για το Μπαϊράμι. Παρόλα αυτά φέτος ο Έλληνας Πρωθυπουργός, τακτικός χρήστης των social media, έστειλε μέσω twitter τις δικές του ευχές.
Έγραψε χαρακτηριστικά στον πρωθυπουργικό του λογαριασμό: «Εύχομαι σε όλους τους μουσουλμάνους που γιορτάζουν την έναρξη του Eid al-Fitr, στην Ελλάδα και ανά τον κόσμο, χρόνια πολλά με υγεία και ευτυχία».
Με αυτόν τον τρόπο ο Πρωθυπουργός τίμησε τους πιστούς εντός και εκτός Ελλάδας για την γιορτή του Μπαϊραμιού. Το ίδιο συμβαίνει και στην τοπική κοινωνία της Θράκης. Κάθε Μπαϊράμι είναι αφορμή να αφήσει η τοπική κοινωνία στην άκρη ότι τη χωρίζει σε πολιτικό επίπεδο, τις κόντρες που ενδεχομένως να υπάρχουν και να βρεθεί ενωμένη σε μία κοινή πορεία, πορεία αλληλεγγύης και αδερφοσύνης διότι όπως πολύ σωστά θυμίζει το σύνθημα από το καραβάνι του Μπαϊράμ Πασά, η αδερφοσύνη δεν γνωρίζει σύνορα, κυρίως δεν γνωρίζει χρώματα, εθνικότητες, θρησκείες.