Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (18-2017)

            «Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν» είναι ο στίχος ενός γνωστού ελληνικού τραγουδιού. Κάτι τέτοιο μας θυμίζει η επικαιρότητα όπως αποτυπώνεται στον τοπικό τύπο της Θράκης σχετικά με κυβερνητικές πρωτοβουλίες για την Μειονότητα.

            Τον Νοέμβριο του 2016 ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, επισκέφτηκε την Θράκη. Η επίσκεψή του είχε έντονο χρώμα μειονότητας. Σε ομιλία του στον μειονοτικό οικισμό Φιλύρα ανέφερε τα εξής «άργησα να διανύσω αυτήν την απόσταση και να έρθω να σας συναντήσω. Και το λέω αυτό, διότι έχω πλήρη επίγνωση ότι βρίσκομαι στην περιοχή, στη Θράκη και στο νομό ιδιαίτερα εδώ, με πολύ μεγάλα προβλήματα».

Τόσο μεγάλα ήταν τα προβλήματα της περιοχής και της Μειονότητας που από εκείνη την επίσκεψη ο Πρωθυπουργός έκανε μία εξαγγελία για παροχή δωρεάν δορυφορικών πιάτων, αποκωδικοποιητών και δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς ελεύθερης εκπομπής. Αυτήν ήταν η δέσμευσή του από την επίσκεψη του Νοεμβρίου του 2016, το δώρο που έφερε για τους κατοίκους των ορεινών περιοχών της Θράκης.

Και πράγματι, τον Απρίλιο του 2017, 5 μήνες μετά την επίσκεψη -έχει σημασία το διάστημα που μεσολάβησε-, διαβάζουμε ότι εκδόθηκε η απόφαση για το πρόγραμμα επιδότησης δωρεάν δορυφορικής πρόσβασης των μόνιμων κατοίκων των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας στους ελληνικούς τηλεοπτικούς σταθμούς.

Μέσα σε αυτά που θα πετύχει η δράση αναφέρεται και η «ισότιμη συμμετοχή των πολιτών στην επικοινωνία και στην πληροφόρηση, μέσω της αξιόπιστης και ποιοτικής τους πρόσβασης σε πληθώρα προγραμμάτων ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης». 

Δεν γνωρίζω αν ένας άλλος Πρωθυπουργός, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, το 1991 όταν εξήγγειλε την ισονομία και ισοπολιτεία για τους πολίτες της Μειονότητας είχε τέτοιες δράσεις στο μυαλό του, αλλά πολύ αμφιβάλλω αν θέταμε ένα ελεύθερο ερώτημα στα μέλη της κοινότητας σε ποιόν τομέα θα ήθελαν ισότιμη συμμετοχή, η πλειοψηφία ή έστω μία αντιπροσωπευτική μειοψηφία θα επέλεγε την πρόσβαση στα προγράμματα ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών.

Εντυπωσιάζει ωστόσο η ταχύτητα του κρατικού μηχανισμού. Διότι ο κρατικός μηχανισμός δεν μας έχει συνηθίσει σε εξαγγελίες και υλοποίησή τους σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Όπως και να έχει είναι ένα παράδειγμα που αποδεικνύει στην πράξη ότι όταν υπάρχει πολιτική βούληση, εκεί υπάρχει και ένας δρόμος ανοιχτός. 

            Μία άλλη πρωτοβουλία που διαβάζουμε στον τύπο αφορά εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο Παιδείας και με την οποία απλοποιούνται οι διαδικασίες χορήγησης άδειας δόμησης στα τεμένη της Θράκης. Η εγκύκλιος κωδικοποιεί το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, ρυθμίζει περιπτώσεις έγερσης και κατεδάφισης τεμένους, τεκέ, μεστζίτ, τζεμ και τζεμεβί, καθώς  και εγκρίσεις εργασιών ή επέκτασής τους.

            Είναι γεγονός ότι τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα τεμένη στη Θράκη στο πλαίσιο κατασκευαστικών εργασιών δεν είναι λίγα. Υπάρχουν πολλές εκκρεμότητες και τις περισσότερες φορές αφορούν νομιμοποιήσεις τμήματος τεμενών ή ακόμα και ολόκληρου τεμένους. Οι διαδικασίες μέχρι σήμερα συναντούσαν το τέρας της ελληνικής γραφειοκρατίας που φάνταζε απροσπέλαστο.

            Παράγοντες του Υπουργείου σημειώνουν ότι «τα τεμένη δεν θα εξαιρούνται από τα γενικώς οριζόμενα στα πολεοδομικά θέματα αλλά απλοποιούνται οι διαδικασίες και προτάσσεται η ασφάλεια των χώρων». Μέχρι σήμερα για παρόμοιες εργασίες απαιτούνταν η εμπλοκή τεσσάρων διαφορετικών υπουργείων.

            Παλαιότερα, για την ανέγερση ενός τεμένους απαιτούνταν και η σύμφωνη γνώμη του οικείου Μητροπολίτη ο οποίος αξιολογούσε κατά πόσο ήταν απαραίτητη η παρουσία ενός τεμένους στην συγκεκριμένη περιοχή. Στην προηγούμενη εκπομπή αναφέραμε δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος με τις οποίες κατηγορούσε την κρατική παρέμβαση σε θρησκευτικά ζητήματα. Υποθέτω ότι δεν ισχύουν τα ίδια στάνταρ για την παρέμβαση θρησκευτικής αρχής στα ζητήματα ετερόδοξης θρησκευτικής κοινότητας. 

            Αυτή η πρωτοβουλία ευχόμαστε αρχικά να έχει πρακτική εφαρμογή και να είναι λειτουργική. Δηλαδή, να εφαρμοστεί το ταχύτερο δυνατό ακολουθώντας το παράδειγμα της προγενέστερης εξαγγελίας του Πρωθυπουργού για απρόσκοπτη λήψη ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών. Να δώσει επίσης λύση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα και να μην δημιουργήσει νέα.

            Εύλογο ωστόσο παραμένει το ερώτημα κατά πόσο είναι μία αθώα πρωτοβουλία αν αναλογιστούμε ότι το τελευταίο διάστημα με γεγονότα όπως αυτά που συνέβησαν στο τέμενος της Ηλιόπετρας, οι ελληνικές αρχές θορυβήθηκαν και επέλεξαν να λάβουν μέτρα για αποφυγή δυσάρεστων περιστατικών στο μέλλον.

            Δεν είναι τυχαίο ότι στις δηλώσεις παραγόντων του Υπουργείου προτάσσεται η ασφάλεια των χώρων. Όπως επίσης, αν μελετήσει κανείς τις δυναμικές που αναπτύσσονται στην Θράκη και τα δίκτυα ανάμεσα σε Θράκη και Αθήνα, θα διαπιστώσει ότι δεν είναι τυχαίο το χρονικό διάστημα που συμβαίνουν αυτά.

            Κλείνοντας θα αναφερθούμε σε μία τελευταία πρωτοβουλία επίκαιρη. Με αυτήν θα κλείσει η παρούσα εκπομπή και θα ξεκινήσει η επόμενη. Η πρωτοβουλία της Κυβέρνησης λοιπόν που δικαιολογημένα συζητήθηκε περισσότερο από όλες αφορά την συγκρότηση ομάδας εργασίας για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών με απόφαση του Υπουργού Παιδείας.

            Και αν τα δορυφορικά πιάτα και η εγκύκλιος για εργασίες στα τεμένη φαντάζουν «light» θα μπορούσε να πει κανείς πρωτοβουλίες, κάθε παρέμβαση στον χώρο των Μουφτειών χτυπάει κόκκινο συναγερμό.