Κορυφαίες Προσωπικότητες της Τουρκικής Ιστορίας (2016-15)

Ο Ουμούρ Γκαζή είναι ο κατακτητής της Ίζμιρ και των γύρω περιοχών. Γεννήθηκε το 1309 στο Μπίργκι. Ήταν γιος του Μεχμέτ Μπέη του ιδρυτή του Μπεηλικιού των Αϊδινιδών. Ο Ουμούρ Γκαζή ήταν ναυτικός και ακιντζής. Γι’ αυτό ήταν γνωστός με τα προσωνύμια μπέης ή πασάς. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο όνομα του μαζί με άλλους γκαζήδες και προύχοντες της περιοχής από το 1327 και έπειτα.

Ο Ουμούρ Γκαζί είναι ο πρώτος Τουρκομάνος στρατηγός που κατέκτησε την Ίζμιρ και την ευρύτερη περιοχή. Όλη του σχεδόν η ζωή έχει περάσει στο πεδίο της μάχης, έχει πάρει μέρος σε αμέτρητα γκαζά, ιερούς πολέμους. Ήταν ταυτόχρονα ένας ναυτικός. Όταν ήταν πρίγκιπας με εντολή του ναυπηγήθηκαν 7 πλοιάρια και μια γαλέρα, μεγάλο πλοίο της εποχής, για μια εκστρατεία εναντίον του Μποζτζά Αντά. Την γαλέρα την ονόμασε  Γκαζή.

Μετά τη νίκη του στο Μποζτζά Αντά  ο Ουμούρ Γκαζή ενίσχυσε το στόλο του και εκστράτευσε εναντίον των πειρατών της Σάμου. Ο στόλος του αποτελούνταν από 28 πλοία, ανάμεσα τους και 7 γαλέρες. Ο αδελφός του Ουμούρ Γκαζή, ο Χιζίρ Γκαζή ο οποίος ήταν μπέης του Αγιασουλούκ (Σέλτσουκ/Έφεσος) πήρε μέρος στην εκστρατεία με 22 πλοία. Ο Ουμούρ Γκαζή εκστράτευσε εναντίον των πειρατών με συνολικά 50 πλοία. Τα πλοία αγκυροβόλησαν στα ανοιχτά του νησιού και μια δύναμη 3.000 ανδρών πολιόρκησε τη Σάμο. Ο Ουμούρ Γκαζή και ο μικρότερος αδελφός του Ιμπραχήμ Μπέη διοίκησαν πεζοί τους άνδρες στη μάχη της Σάμου.

Μετά τη νίκη του εναντίον των πειρατών τον επισκέφθηκε ο αδελφός του Χιζίρ Μπέη για να τον συγχαρεί. Ο Ουμούρ Γκαζή ενίσχυσε περαιτέρω το στόλο του και εκστράτευσε με επιτυχία εναντίον του Γκελίμπολου μαζί με τον Σουλεϊμάν Γκαζή, γιό του Σαρουχάν Μπέη. Μετά την επιστροφή του στην Ίζμιρ επισκέφθηκε στο Μπίργκι τον πατέρα του τον Μεχμέτ Γκαζή προκειμένου να τον ενημερώσει για τις εκστρατείες του. Με τη βοήθεια του πατέρα του ο Ουμούρ Γκαζή μεγάλωσε το στόλο του που πλέον ήταν μια ισχυρή ναυτική δύναμη με 250 πλοία.

Το 1333 κατέκτησε περιοχές όπως τα Ψαρά και η Εύβοια που ήταν κρίσιμης σημασίας για την προστασία της Ίζμιρ και των εμπορικών οδών. Ο πατέρας του και τα αδέλφια του ήρθαν στην Ίζμιρ για να τον συγχαρούν. Μετά το θάνατο του πατέρα του από αρρώστια το 1334 το συμβούλιο των μπέηδων τον εξέλεξε Μπέη των Αϊδινιδών. Ήταν μόλις 25 ετών.

Συμμάχησε με τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ανδρόνικο κατά των Γενουατών στη Λέσβο και την Φότσα. Υποστήριξε τον Ανδρόνικο στην κατάληψη και την προσάρτηση της Φότσα στο Βυζάντιο.

Τάχθηκε στο πλευρό του Βυζαντίου κατά την εξέγερση του Δουκάτου των Αθηνών και διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στην καταστολή της εξέγερσης.

Μετά το θάνατο του Ανδρόνικου το 1341 ο Ουμούρ Γκαζή τάχθηκε στο πλευρό του Καντακουζηνού ο οποίος ζήτησε τη βοήθεια του στον πόλεμο της διαδοχής. Η αυτοκράτειρα Άννα που είχε δικαίωμα λόγου στο θρόνο, έψαχνε τρόπους να ξεφορτωθεί τον Ουμούρ Γκαζή. Οι Ενετοί, οι Γενουάτες και οι ιππότες της Κύπρου και της Ρόδου ενώθηκαν και εκστράτευσαν εναντίον του Ουμούρ Γκαζή με υποκίνηση της αυτοκράτειρας Άννας. Ο εξουθενωμένος στόλος του Ουμούρ Γκαζή που επέστρεφε από εκστρατεία από τα Βαλκάνια αντιμετώπισε το συμμαχικό στόλο. Ο Ουμούρ Γκαζή κατάφερε να κρατήσει στον έλεγχο του ένα μέρος του λιμανιού της Ίζμιρ. Υπέγραψε συμφωνία εκεχειρίας με τους σταυροφόρους ιππότες με τη μεσολάβηση του Σαρουχάν Μπέη.

Μετά από σχετικό αίτημα του Καντακουζηνού, ο Ουμούρ Μπέη μαζί με τον Σουλεϊμάν Μπέη των Σαρουχανιδών και τον Σουλεϊμπάν Μπέη των Καρεσιδών έσπευσαν στη Ρούμελη με χερσαίες δυνάμεις για να τον βοηθήσουν.

Μετά την επιστροφή του στην Ίζμιρ πολιόρκησε το κάστρο για να ανακαταλάβει τις περιοχές που κατέκτησαν οι ιππότες. Οι ιππότες της Ρόδου ζήτησαν συγχώρεση από τον Ουμούρ Γκαζή και ζήτησαν να κάνουν ειρήνη. Ο Ουμούρ Γκαζή συγχώρεσε τους ιππότες, αλλά δεν έλυσε την πολιορκία επειδή ο Πάπας δεν ενέκρινε τη συνθήκη. Έπεσε μάρτυρας από βέλος που τον βρήκε στο κεφάλι σε μια στιγμή που εμψύχωνε τους άνδρες του πάω στο άλογο του κατά την πολιορκία του κάστρου της Ίζμιρ. Ήταν 39 χρονών. Ο τάφος του βρίσκεται μέσα στον τουρμπέ, ταφικό μνημείο του πατέρα του, στο Μπιργκί. Μνημονεύομε με σεβασμό και ευσπλαχνία αυτόν τον μεγάλο Τουρκομάνο στρατηγό και ηγεμόνα ο οποίος κατέκτησε την Ίζμιρ.