تورکیهنین کولتور خزانهسی(27)
زانث-ون قورولوشو میلاددان اؤنجه 2000-دن اوّل رئاللاشدی. شهر خالقی اؤزونه خاص بیر دیل اولان لیکجهنی ایستیفاده ائدیردی. هیند-اوروپا دیل عائلهسینده یئر آلان بو دیل یالنیز بو بؤلگهیه اؤزگویدو
تورکیهنین کولتور خزانهسی(27)
تورکیهنین مدنیت خزانهلرینی بو هفته سیزلره تورکیهنین آغدنیزی ساحللریندن بیر آنتیک شهر اولان زانث(Ksanthos) و اونون 4 کیلومتر یاخینیندا ایشتیراک ائدن دینی مرکزی لئتونو تانیداجاغیق. زانث، فتحیهده 40 کیلومتر اوزاقلیقدا دنیزدن بیر آز ایچریده اسن چایی کناریندا یئر آلیر. 1988-جی ایلده یونسکو دونیا مدنی ارث لیستهسینه آلینان بو آنتیک شهر اوزون مدت حؤکم سورن لیکیا دولتینین باشکندلیغینی ائدیردی. بؤلگهده یئر آلان یونان شهر دولتلری تاریخین بیلینن ایلک پلورالیست دموکراتیک قورولوشویلا ایداره اولونوردو.
-------------
زانث-ون قورولوشو میلاددان اؤنجه 2000-دن اوّل رئاللاشدی. شهر خالقی اؤزونه خاص بیر دیل اولان لیکجهنی ایستیفاده ائدیردی. هیند-اوروپا دیل عائلهسینده یئر آلان بو دیل یالنیز بو بؤلگهیه اؤزگویدو. اؤزونه خاص خصوصیتلری اولان فرقلی بیر مدنیت و کولتور میدانا گتیردیلر. هرودوت-ا گؤره لیکیالیلار ترووا ساواشیندا دا اوردولارییلا یئر آلدی. میلاددان اؤنجه 545-جی ایلده فارس حاکیمیتینه قدر مستقیل قالان لیکیا بیر چوخ تاریخی اثرله تجهیز ائدیلدی. کئچیردیگی ایکی محاصره زامانی خالقین هامیسینین کوتلوی اینتیحار ائتمسیله بیلینیر. بو حادثهلردن ایلکی میلاددان اؤنجه 450 جیواریندا پرس اوردولارین محاصیرهسی نتیجهسینده رئاللاشدی. سایجا چوخ آز قالان ساوونماچیلارین قادین و اوشاقلاری ییغاراق بیرلیکده اینتیحار ائتدی. شهرده اولمایان زانثلولار گئری دؤنهرک شهری تکرار آبادلیق ائدهرک بورادا یاشاماغا داوام ائتدی. بنزری بیر حادثه تخمینن 400 ایل سونرا روما دؤورونده بروتوس-ون شهری قوشاتماسییلا یاشاندی. یئنیلهجگینی آنلایان شهر خالقی یاندیردیقلاری بؤیوک بیر آتشین ایچینه آتلایاراق حیاتلارینا سون وئردی. بو وضعیتی گؤرن بروتوس چوخ کدرلنهرک عسگرلرینه شهر خالقینی قورتارمالاری تعلیماتی وئردی.
----------
شهر آغیرلیقلی اولاراق هلن و فارس تأثیرلی بینالارا صاحیبکن رومانین حاکمیتینه کئچمسیله روما شهری هاواسینا بوروندو. روما دؤورونده ائدیلن آنتیک تئاتر 5000 نفرین عینی آندا اویونلاری ایزلمهسینی تامین ائدیردی. آردیندان خریستیانلیغین قبولویلا شهره بیر نئچه کیلسه داها علاوه اولوندو. آنتیک تئاتر و آگورالار ایندیکی واختدا زیارتچیلرین ان چوخ ماراق چکن یئرلردن. شهرین قبیریستانلیغی دا عینی ائولرینین معماریسینا صاحب. خصوصیله سرمایه دارلارا عایید مرمر قبیر شکلیندکی مزارلار اؤز ائولرینه بنزر شکیلده ائدیلرکن اؤنلرینه قویولان قابارتما قاپیلارا کیلید آسیلدیغی دا گؤرولور. زانث 1840لاردا بؤلگهیه گلن اینگیلیس سیاح، آرکولوق سیر چارلز فلوز طرفیندن دونیایا تانیدیلدی. اونون اینگیلترهده میدانا گتیردیگی لوببی سایهسینده بورادا اولان بیر چوخ تاریخی اثر بیر اینگیلیس ساواش گمیسینه یوکلنهرک لندنه آپاریلدی. زانث-ون بئلهجه یاغمالاندیغی، کیمیلری طرفیندن تاریخی اثرلرین تخریباتدان قورتاریلدیغی ادعا ائدیلیر. بو گون بریتیش موسئومون ان قیمتلی اثرلریندن بیر قروپ اولاراق سرگیلنیر. بونلاردان مونومنتال نریدلر عابدهسی و هارپیلر عابدهسی مرمر هیکل و قابارتمالارییلا گؤرنلری اؤزونه حیران بوراخیر. گونوموزدن ایللرجه اوّل سویغونچو-آرکولوقلار طرفیندن اوغورلاناراق گؤتورولن بو اثرلرین عاید اولدوغو تورپاقلارا آنایوردونا دؤنمهسینی دیلییریک.
---------
شهرین دینی مرکزی اولان لئتون آکروپولو زانث-ون 4 کیلومتر اوزاغیندا آغدنیزینه بیر آز داها یاخین بیر یئرده وار. لیکیا مدنیتینین دینی مرکزی اولان بو تاریخی یئرده بیر چوخ معبدله قارشیلاشماق مومکوندور. آدینی زئوس-ون یولداشلاریندان بیری اولان لئتودان آلان بو دینی ساحهده اوچ بؤیوک معبد یئر آلیر. ان شمالدا یئر آلان معبد لئتویا حصر ائدیلمیشدیر. آرتمیس و آپوللون معبدلری بؤلگهنین هم دینی، هم ده سیاسی بیر مرکز اولدوغونو گؤستریر. اونلارین یانیندا اولان آگورا و آنتیک تئاتر اینسانلارین آنتیک دؤورده بورادا فرقلی مقصدلر اوچون تاپیلدیغینین ایشارهسی. خریستیانلیقدان سونرا بؤیوک بیر کیلسه ده ائدیلمیش. میلاددان سونرا 7.یوز ایلدن سونرا ترک ائدیلن لئتون و زانث ایندیکی واختدا زیارتچیلرین بو بؤلگهده گؤرمک ایستدیگی ان اهمیتلی یئرلردن. گونون بیرینده تورکیهیه یولونوز دوشسه فتحیه یاخینلاریندا اولان زانث شهرینی و لئتون دینی ساحهسینی گؤرمهنیز دیلییله.
ایلگیلیلی خبرلر
تورکیهنین کولتور خزانهسی (51)
سارنیج 527-565 تاریخلری آراسیندا شرق روما ایمپراتورو اولان 1. ژوستینین دؤورونده ائدیلدی