تورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(46)
ترامپا گؤره، آمریکانین اولوسلار آراسی توپلوملا یاخشی باغلانتیلار گلیشمه ائتدیرمه‌سی تک باشینا آرزو ائدیلیر بیر وضعیت دئییل
تورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(46)
8 نوامبر 2016 گونو تشکیل ائدیلن آمریکا پرزیدنت سئچیم‌لرینی جمهوریتچی نامیزد ایش آدامی دونالد ترامپ قازاندی. ترامپین سئچیم کامپانیاسی اثناسیندا اورتا شرق باغلامیندا ائتمیش اولدوغو آچیقلاما‌لار اونون آلیشیلمیشین خاریجینده بیر خاریجی سیاست ایزلیه‌جگینی گؤسترمکده. بو سبب‌دن آمریکانین یاخین شرق سیاستینده بعضی یئنی‌لیک‌لر اولاجاغینی راحت‌لیقلا سؤیله‌یه بیلریک.
ترامپ عمومی اولاراق دموکرات اوبامانین لیبرال اولوسلار آراسی خاریجی سیاست آنلاییشینا قارشی رفتار آلمیش وضعیتده. ترامپا گؤره، آمریکانین اولوسلار آراسی توپلوملا یاخشی باغلانتیلار گلیشمه ائتدیرمه‌سی تک باشینا آرزو ائدیلیر بیر وضعیت دئییل. اولوسلار آراسی تشکیلات‌لار و ایتتیفاقلارداکی وارلیغی دا ائله. اهمیت‌لی اولان ایرتیباط لارین خرجی و دگری. اگر ایرتیباطین خرجی الده ائدیلن‌دن چوخ‌دورسا بو وضعیتده بعضی شئی‌لر سهو گئدیر دئمک‌دیر.
قروپوندا آشیری ساغچی اینسانلاری ساخلاماسینا باخمایا‌راق ترامپ، اوباما اوّلی بوش دؤورونون سیاستی ایله ده آراسینا بیر مسافه قویموش وضعیتده. رژیم دییشیک‌لیگی، دموکراسی ایخراجی و اولوس یارادماسی کیمی تلاشلارا ترامپ قطعی‌لیکله قارشی. اینسان حاق‌لاری ایفاده‌سی‌نین ده ترامپ خاریجی سیاستینده بیر یئری یوخدور. حتی ایشگنجنی ساوونمان بیر موضع آلماق‌دان دا چکینمیر. ایشگنجنی نییه ساووندوغونا باخدیغیمیز زامان ترامپین یاخین شرق سیاستی‌نین اهمیت‌لی عنصورلارین‌دان بیری قارشیمیزا چیخیر: "ترورا قارشی موباریزه".
هر نه باهاسینا اولورسا اولسون ترورا قارشی موباریزه وورغوسو بیر نئچه باخیم‌دان اهمیت‌لی. بیرینجی‌سی، بو وورغونون ایسلاموفوبیک بیر چیخیش نقطه‌سی وار. ترور، ایسلامین اجتماعی حیاتدا گؤرونورلوغویله عینی گؤرولمکده. یالنیز ترامپ دئییل، قروپوندا ایشتیراک ائدن اینسانلار دا بو تیپ گؤروشمه‌لری بیلینیر. بو مزموندا یالنیز داعش دئییل، مولاییم سوریه مخالیفتی و حتی مسلمان قارداش‌لار حرکاتی ده تروریست ایستاتوسونا قویولور.
ایکینجی‌سی، ترور موضوعسون‌داکی دایاز یاناشما، تخمینن 20 ایلدیر اصلاحات یؤنونده خاریجی باسقیلار‌لارا معروض قالان بؤلگه‌دکی اوتوریتر رژیم‌لری راحاتلاتمیش وضعیتده. بو باخیم‌دان ترامپین ایلک تلفون ائدن لیدرین میصر دولت باشقانی عبدالفتاح السیسی اولماسی اولدوقجا معنا‌لی. ترورا قارشی موباریزه‌ده امکداشلیق ائتدیک‌لری مدتجه اؤلکه‌لرینده کیمی ازجکلری‌نین ترامپ حکومتی باخیمین‌دان چوخ بیر اهمیت تاشیمایاجاغی گؤرولور.
اوچونجو اولاراق، اوباما حکومتی‌نین بؤلگه‌ده سون بئش ایلده ایزلدیگی سهو سیاست روسیا، ایران، عراق‌لی شیعه میلیتان‌لار، پ.ی.د و حزب الله کیمی اؤلکه‌لر و میدانا گلمه‌لرین اهمیت‌لی قازانیم‌لار الده ائتمه‌لرینی تامین ائتدی. ترامپین یاخین شرق سیاستی و ترور یاناشماسی بو قازانیم‌لاری پرچینلشمسینی اؤزو ایله گتیره‌جک.
ترامپین ترورو سوننی دونیا‌داکی رادیکالیزمله عینی قبول ائتدیگینی گؤروروک. بو چرچیوه‌ده، عینی سببله بؤلگه‌دکی وارلیغینی مشرعولاشدیرمایا چالیشان روسیایلا بیر اورتاق نقطه‌ده گؤروشموش اولورلار. ایشده بو گؤروشمه نقطه‌سینده، ترامپ اقتداری‌نین سوریه‌دکی اسد رژیمینه ساحه‌ده آچاجاغینی گؤروروک. اهمیت‌لی قیسیمی ایسلامچی عنص.رلاردان عبارت اولان سوریه مخالیفتی ده ترامپا گؤره تروریست حؤکمونده. بو دونیاگؤروشو حالییلا اسدین ده پیسین یاخشی‌سی اولاراق قیمتلندیریر. آیریجا روسیانین ترامپ طرفین‌دن بیر اورتاق اولاراق گؤرولمه‌سی اسد رژیمیله ترامپ حکومتی آراسیندا بیر یاپیشقان وظیفه‌سی ائده‌جگینی سؤیله‌یه بیلریک.
اسدین ترورا قارشی موتتفیق اولاراق گؤرن ترامپلا بیرلیکده آرتیق سوریه‌ده "اسدسیز حلّ" آختاریشی‌نین تامامیله تداوول‌دن قالخدیغینی سؤیلمک سهو اولمایا‌جاق. آنجاق چاتیشما‌لارین داوام ائتمه‌سی سوریه‌ده یئرین‌دن ائدیلن سیویل‌لره نه اولاجاغی سوالینی گوندمه گتیریر. بو موضوعدا ترامپین تکلیفی، بیر تامپون بؤلگه میدانا گتیره‌رک یئرین‌دن ائدیلمیش او بؤلگه‌ده توتولماسی. بورادا ترامپین چیخیش نقطه‌سی طبیعی کی بو اینسان‌لارین امنیتینی تامین ائتمک دئییل. مسلمان‌لاری پوتانسیل تهدید اولاراق گؤرن ترامپ، سوریه‌دن غربه قاچقین آخینینی کونترول ائتمه دردینده. سوریه‌لی‌لر باخیمین‌دان ترامپ، اومیده آچیلان قاپی‌لاری باغلایان شخص حؤکمونده.
سوریه‌لی‌لر یانیندا، ترامپ دؤورو یاخین شرق سیاستین‌دن ان منفی شکیلده تأثیرلنه‌جک اولان قروبون فیلیسطین‌لی‌لر اولدوغونا شوبهه یوخدور. بو گونه قدر آپاریلمیش آمریکا سئچیم کامپانیا‌لاریندا ان قاتی ایسرائیل طرفداری توتوم تاخینان آدام اولدو ترامپ. آرتیق ایسرائیلین آمریکا یؤنتیملرینجه حل اوچون دانیشیق‌لارا مجبور گؤزلمک سهو اولار. یئرلشمه‌لر موضوعسوندا دا هر هانسی بیر تنقیدی یوخ ترامپین. مسئله‌نی دهشت‌لی ائدن بیر باشقا خوصوص ایسه، ترامپین قودسو ایسرائیلین ابدی باشکندی اولاراق رسمی اولاراق تانیماقدا بیر قورخو گؤرممه‌سی.
ترامپین اوباما دؤورونده الده اولونان نوکلئر آنلاشمایا قارشی اولدوغو معلوم. آنجاق بو وضعیتین ایران-آمریکا ایلیشگیکرینده منفی یؤنده بیر دیرماشماغا یول آچاجاغینی سؤیلمک سهو اولار. عکسینه بو وضعیت، ایراندا آنلاشمایا قارشی اولان شاهین‌لرین الینی پراقماتیک حسن روحانی و جواد ظریفه قارشی گوجلن‌دیره‌جک بیر وضعیت. حالییلا دا داها چوخ ایران ایچ سیاستینی تأثیر ائتمه‌سی سؤز موضوعسو. ترامپین عمومیتله یاخین شرق سیاستی باخیمین‌دان باخینجا، ایران اوستونلوک‌لو موقعیتینی داوام ائتدیریر. هر شئی‌دن اوّل ترامپین تروریزمی داها چوخ رادیکالشمیش سوننیلیکله عینی گؤرمه‌سی و اسد رژیمی و روسیا ایله امکداشلیغا آچیق اولماسی دا ایرانین لئهینه بیر وضعیت. آیریجا ترامپین سعودی عربیستانینی رادیکال تشکیلات‌لارا قارشی یومشاق اولماقلا گوناهلاندیرماسی و سعودی نفتی‌نین ایدخالینا سون وئرمه تهدیتینی ساوورماسی دا ایران‌لی‌لار باخیمین‌دان راضی‌لیقلا قارشیلاندی. ترامپین نوکلئر موقاویله‌نی تکرار گؤروشمه‌یه آچاجاغینی ایفاده ائتمه‌سی، یالنیز اؤلکه ایچین‌دکی مولاییم پراقماتیک گوج مرکزلرینی ییپراتاجاق بیر گلیشمه اولاراق میدانا چیخیر.
قیساجا، ترامپ دؤورونده ایزلنیلمه‌سی گؤزلنیلن یاخین شرق سیاستی بؤلگه‌نی داها پروبلم‌سیز ائده‌جک بیر سیاست کیمی گؤرونمدیگی کیمی، موجود گوج تارازلیغی پایلانماسی دا چوخ چوخ دییش‌دیره‌جک خصوصیت داشیمیر.
ایلگیلی‌لی خبرلر
اورتا آسیا جمهوریتلرینین گوند‌مینده‌کی گلیشمهلر
دونیانین اؤنده گلن اؤلکه‌لری اورتا آسیا جمهوریتلرینی بیر بوتون اولاراق گؤرمه‌یه باشلادیلار
آورآسیا جمهوریتلرینین گۆندمینده‌کی گلیشمهلر
۷-۸ می ۲۰۲۴ تاریخلرینده آذربایجان باشباخانی علی اسدوو تۆرکیه‌یه رسمی سفر گئرچکلشدیردی
