قیبریس دوسیاسی
قیبریسده مذاکیرهلره ان سون مارس 2012 تاریخینده آرا وئریلمیش و 11 فوریه 2014 تاریخینده اورتاق آچیقلاما متنینین قبول ائدیلمهسی ایله، آداداکی پروبلمه حلّ تاپیلماسی هدفی ایله بیرباشا دانیشیقلار باشلادیلمیشدی
قیبریس دوسیاسی
1968-جی ایلدن بری اولوسلار آراسی گوندمی مشغول ائدن و تخمینن یاریم عصردیر حلّی اوچون تلاش صرف ائدیلن قیبریس پروبلمینده سون درجه اهمیتلی بیر مرحلهیه گلیندی.
قیبریسده مذاکیرهلره ان سون مارس 2012 تاریخینده آرا وئریلمیش و 11 فوریه 2014 تاریخینده اورتاق آچیقلاما متنینین قبول ائدیلمهسی ایله، آداداکی پروبلمه حلّ تاپیلماسی هدفی ایله بیرباشا دانیشیقلار باشلادیلمیشدی.
بو مذاکیرهلر چرچیوهسینده زامان زامان بعضی تیخانمالار اولسا دا قیبریسداکی ایکی توپلومون لیدرلری جناب مصطفی آکینجی و حؤرمتلی نیکوس آناستاسیادیسین قرارلی و حل ایستیقامتلی ایرادهلری ایله بیر چوخ مانع آشیلاراق، ایقتیصاد، آوروپا بیرلیگی، مولکیت، تورپاق و گوج پایلاشیمی موضوعلاریندان عبارت بئش آنا باشلیقدا اهمیتلی ایرهلیلمه قید ائدیلدی.
قیبریسلی لیدرلر سون اولاراق 7-11 و 20- 21 نوامبر تاریخلری آراسیندا سوئیسین مونت پلرین شهرینده بیر آرایا گلدیلر. هر نه قدر بوراداکی گؤروشمهلردن گؤزلنیلن نتیجه چیخمامیش اولسا دا، طرفلر قیبریسه قاییتدیقدان سونرا، حل ایرادهلرینی بیر دفعه داها اورتایا قویاراق، 1 دسامبر تاریخینده، لازیملی حاضیرلیقلارین تاماملانماسینی آردینجا 9 ژانویهده، بو دفعه ژنوده بیر آرایا گلمگی قرارلاشدیردیلار.
9 ژانویه بازار ارتهسی گونو باشلایاجاق دانیشیقلارین سونوندا، قارانتو اؤلکهلر تورکیه، یونانیستان و اینگیلترهنین ده قاتیلیمی ایله 12 ژانویه تاریخینده قیبریس کونفرانسینین توپلاناجاق اولماسی، بیر چوخ محفل طرفیندن مذاکیره پروسهسینین آرتیق گئری دؤنولمز بیر سونا گلدیگی شکلینده آچیقلاما اولونور.
ژنو دانیشیقلاری اوّلینده قیبریسداکی لیدرلر بیر نئچه دفعه گؤروشهرک، مومکون قدر آز ایریلیک ایله ژنوه گئتمک اوچون چالیشدیلار.
قیبریس روم طرفی لیدری نیکوس آناستاسیادیس ژنو ذیروهسی اوّلینده، یونانیستان ایله ایزلیهجکلری ایستراتژینی معین ائتمک اوچون آتنده گؤروشمهلر اولارکن، قوزئی قیبریس تورک جمهوریتی باش ناظیری حسین اؤزگورگون و پرزیدنتی مصطفی آکینجی دا آنکارادا اهمیتلی دانیشیقلار رئاللاشدیردیلار.
گرک تورک طرفی ایسترسه روم طرفیندن ائدیلن آچیقلامالاردا، باسقی یوکسلدهجک آچیقلامالاردان قاچینیلماسی و هر ایکی لیدرین ده هر فورصتده، گلهجک نسیللره بؤلونموش بیر قیبریس بوراخماق ایستمدیکلرینی و بونون اوچون ده اللریندن گلن تلاشی گؤسترهجکلرینی آچیقلامالاری، اوپتیمیست گؤزلمهلری گوجلندیرمکده.
تورکیه طرفیندن باخدیغیمیز زامان دا، آنکارانین رفتارینی هر زامان حلدن یانا قویدوغونو، بونون دا لیدرلیگینی پرزیدنتی حؤرمتلی رجب طیب اردوغانین ائتدیگینی گؤروروک.
ژنو کونفرناسیندا تورکیهنی اؤزونون تمثیل ائدجگینی آچیقلایاراق دا بو موضوعدا اؤنجول اولدوغونو بیر دفعه داها گؤسترمیشدیر.
هر زامان قوزئی قیبریس تورک جمهوریتینین یانیندا اولان و هئچ بیر دستگی اسیرگمهین تورکیه جمهوریتی، خصوصیله 2002-جی ایلدن اعتباراً حلّ یؤنوندکی دوروشونو چوخ دقیق بیر شکیلده اورتایا قویدو، حتی 2004-جی ایلدکی رفراندوم (عنان پلانی) پروسهسینده، باغلی چئورهلری ده چاشدیراجاق شکیلده، رفراندومدا "بلی "دئییلمهسینی دستکلهدی.
بو گون ده پرزیدنت مصطفی آکینجی و روم لیدر نیکوس آناستاسیادیس آراسیندا داوام ائدن و آرتیق سون مرحلهسینه گلینن مذاکیرهلره تام دستک وئرمکده.
گلینن مرحلهده قارانتور اؤلکهلردن تورکیه و اینگیلتره ژنوده اولاجاقلارینی آچیقلاییبلار.
گؤزلر یونانیستاندا ...
او دا نتیجهده 12 ژانویهده ژنوده اولاجاق.
یونانیستان باش ناظیری آلکسیس چیپراس ژنوه قاتیلیب قاتیلمایاجاغینی هله آچیقلامادی آنجاق، ذیروه اوّلینده خصوصیله آوروپا بیرلیگی مسئوللاری ایله قیبریس موضوعسوندا دانیشیقلار رئاللاشدیریر اولماسی، آتنین ده ژنوه یاخشی حاضیرلاندیغینی گؤستریر.
بو واخت یونان مطبوعاتیندا چیخان بعضی خبرلرده قیبریس کونفرانسینین باشلامادان لغو ائدیله بیلهجگی یؤنونده ده بعضی خبرلر چیخدیغینی خاطیرلادماقدا فایدا وار.
بو خبرلره دایاق اولاراق دا تورک طرفینین ضمانتلر و قیبریسده تورک نیظامی وارلیغینین داوامیندا ایصرار ائتمهسینی گؤستریرلر.
ژنو دانیشیقلاردا دا یقین کی، ان کریتیک باشلیقلار امنیت و ضمانتلر اولاجاق. چونکی، روم طرفی تورک عسگرینین آداداکی وارلیغینین سونلاندیریلماسیندا ایصرار ائدیر و آوروپا بیرلیگی عضوو بیر "اؤلکه" اولاراق گارانتورلوغه احتیاجلاری اولمادیغینی ساووندو.
آنجاق 1963-1974 آراسی یاشانان چاتیشمالار و قیرغینلار سونراسی قیبریسلی تورک توپلومو اوچون بو قبول ائدیله بیلر بیر شئی دئییل.
خاطیرلاتماق لازیم اولسا، 1960-جی ایلده یالنیز اوچ ایل سوردورولهبیلن قیبریس جمهوریتی قورولدوغوندا، تورکیه، یونانیستان و اینگیلترهنین قارانتور دولتلر اولماسینا قرار وئریلمیشدی. بو اؤلکهلرله اتفاق راضیلاشماسی دا ائدیلهرک آدادا خاریجی تهدیدلره قارشی عسگر بولوندورمالارینین دا اؤنو آچیلمیشدی.
اهمیتلی دیگر ایکی باشلیق ایسه مولکیت و تورپاق موضوعلار.
1974 سونراسی جنوبدان آیریلان تورکلر و شمالدان آیریلان روملارین بوراخدیقلاری ائو و تورپاقلار اوچون اورتاق بیر هیات قورولماسینا قرار وئریلدی. بو هیاتده ایکی طرفدن برابر سایدا متخصص وظیفه ائدهجک. مراجعت ائدنلرین یئرلشدیگی یئرلر و ترک ائتدیکلری مولکلری اوزریندن اورتاق هیات اوچ واریانتدان بیرینه قرار وئرهجک: قایتارما، موبادیله یا دا تضمینات.
تورپاق باشلیغیندا ایسه فایز موضوعسوندا هله راضیلیغا واریلمادی. قوزئی قیبریس تورک جمهوریتی آدانین تخمینن یوزده 35ینی کونترول ائدیر. راضیلاشما الده ائدیلسه قیبریس تورک فدره دولتینین تورپاقلارینین یوزده 29،2یه قدر اینئبیلهجگی ماسادا مذاکیره هیاتی طرفیندن دیله گتیریلدی. آنجاق روم هیات یوزده 28،2 نیسبتینده ایصرارجی. بوگونه دؤندوگوموزده، قیبریسین، تورکیه – آوروپا بریلیگی علاقهلری باخیمیندان بیر بازارلیق مسئله سی اولاراق ایستیفاده ائدیلمهسی، روسیانین بؤلگهدکی رولو و بو ایچهریکده معادلهلره تأثیری، سون ایللرده آدا اطرافیندا تثبیت ائدیلن کاربوهیدروژن یاتاقلاری ایله، اولوسلار آراسی انرژی کوریدورلاری باخیمیندان اهمیتلی بیر واریانت اولاراق گوندمه گلمهسی، پروبلمی داها دا کومپلکس بیر حالا گتیریر. ژنو-دن چیخاجاق نتیجهیه باغلی بیر تخمین حقیقتن چوخ چتین. ذیروهدن اون گون اوّل بئله اهمیتلی سوال ایشارهلری وار. بلکه ده تمننی بیر شکیلده جواب وئره بیلمک اوچون قوزئی قیبریس تورک جمهوریتینین پرزیدنتی مصطفی آکینجینین آشاغیداکی آچیقلاماسینی خاطیرلاماق فایدالی اولار: "بیر چوخ موضوعدا ایرهلیلمهلر اولدوغو کیمی، هله حلّینی گؤزلهین آیریلیق عنصورلارینین اولدوغو دا بیر سیرر دئییل. ژنوده ایکی طرف، 11 ژانویهده اؤز پلانلارینی اورتایا قویاجاق و درحال صاباحیسی گون 12 ژانویهده ایسه اوچ قارانتور اؤلکهنین ده قاتیلیمی ایله امنیت و ضمانت مسئلهلرینین اله آلینماسینا باشلاناجاقدیر. ژنوده نئجه بیر نتیجهنین اورتایا چیخاجاغینی بو آندا سؤیلهیه موقعیتده دئییلیک. قیبریس تورک طرفی اولاراق، بوتون سیاسی ایستکلیلیک و قرارلیلیغیمیزلا راضیلاشدیریلمیش پارامترلر چرچیوهسینده ایکی سمتلی، ایکی توپلوملو، ایکی قوروجو دولتین سیاسی برابرلیگینه سؤیکنن فدرال بیرلشمیش یئنی بیر قیبریسی یاراتماق اوچون ژنوه گئدجگیک. "
ایلگیلیلی خبرلر
آذربایجان باشباخانی تورکیهده
آذربایجان باشباخانی، جمهورباشقانی رجب طیب اردوغان طرفیندن ده قبول ائدیلهجک