آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو(19)
منه گؤره آتاتورکون دولت آدامی اولاراق بؤیوک‌لوگو یالنیز ائتدیگی اینقیلابین ایره‌لی گلمیر. اونون اوزاق فیکیرلی ایدی. سولدا و ساغدا آشیری‌لیغی کسدی و اونلارلا مباریزه. بو لیدر اولاراق اونون صاحب اولدوغو بؤیوک بیر مزیتدی
آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو:
سلام سئوگی‌لی اوخویوجولار، آتاتورک سئوگی و ماراغیندا بیرلیکدییک.
بؤیوک لیدر مصطفی کمال آتاتورکون آردین‌دان، دونیاجا تانینمیش دولت آدام‌لاری‌نین، یازارلارین و موتفککیرلرین، تاریخین حافیظه‌سینه هدیه ائتدیگی سؤزلری میننتدارلیغیمیزی تقدیم ائتمه‌یه داوام ائدیریک.
-------------
بو گون سیزلرله بیرلیکده تورک خیدمت اؤدولی صاحبی روس ادبیاتچی رادی فیشین قیمتلندیرمه‌لری آراسیندا بیر گزینتییه چیخاجاغیق.
یاخشی رادی فیش کیم، قیساجا تانییاق ...
رادی فیش، تورک ادبیاتینی روسیادا تانی‌دان بیر ادبیاتچی و تورکولوق. اوزون ایللر کئچمیش سووئت یازارلار بیرلیگی و روسیا فدراسیونو یازیچی‌لار بیرلیگی عضو‌لوگو ائتدی. مشهور تورک شاعری ناظیم حیکمت‌ین سورگون گون‌لرین‌دکی ان یاخین دوستلاریندان اولان رادی فیش، روس-تورک مدنی علاقه‌لری‌نین اینکیشافیندا اهمیت‌لی رول اوینادی.
لنینگراددا دوغان رادی فیش، شرق دیل‌لری انستیتوسوندا تورک دیلی و ادبیاتی اوخودو. قورتولوش ساواشی‌نین تورک ادبیاتی اوزرین‌دکی تأثیرلری قونوسوندا دوکتورلوق آلدی. مو‌لانا‌دان حسین راهمی‌یه، شیخ بدرالدین ناظیم حیکمته، اورحان کمالا قدر بیر چوخ تورک ادبیاتچی و دوشونری‌نین روس دیلینه تانیتدی. 25 کیتاب یایینلانان ائتدی. تورک-روس دوست‌لوغو اوچون چالیشدی. گنجلیگینده دنیزجیدی و بوتون دونیانی گزدی. 2000-جی ایلده 76 یاشیندایکن حیاتا گؤزلرینی یومان رادی فیش وداع مراسیمینده، روسیادا یاشایان تورک‌لر و تورکیه جمهوریتسی سفیرلیگی منسوب‌لاری دا اولدو. مراسیمده یاخین‌لاری فیشین سون ایستگینی آچیقلادی‌لار. رادی فیش اونلارا بئله دئمیشدی: "اؤلدوک‌دن سونرا منی یاندیرین و کولّریمی دوستومون مملکتی تورکیه‌یه گؤتورون."
------------
سئوگی‌لی اوخویوجولار،
رادی فیش، بیر قیمتلندیرمه‌سینده تورک قورتولوش ساواشی اثناسیندا سانکی یالنیز روسیانین تورکیه‌یه یاردیم ائتدیگی یولوندا اوزون مدت ائدیلن تک یان‌لی تبلیغاتین سهوینی وورغولادی. تام ترسینه تورکیه‌نین ده اؤز قورتولوش ساواشی ایله روسیایا چوخ بؤیوک و دگرلی یاردیم‌لار اولدوغونو ایفاده ائتدی و دئدی کی؛
---------
"بولشئویک اینقیلابی اثناسیندا روسیا ایچ ساواشدا قیریلیرکن، اگر آنادولو و تراکیادا آتاتورک تورکیه‌سی دئییل ده باتی اوروپانین ایشبیرلیکچی‌سی بیر حکومت اولسایدی، چار روسیاسی دئوریلمزدی. II. دونیا ساواشیندا هیتلر آلمانی ایستالینگرادا سالدیریرکن تورکیه‌ده آلمان‌لارلا بیرلیک اولان بیر حکومت اولسایدی، روس‌لارین حالی خرابتی ".
-------------
آتاتورکون دولت آدام اولاراق بؤیوک‌لوگونو ایسه بو سؤزلری ایله ایضاح ائتدی:
--------
"منه گؤره آتاتورکون دولت آدامی اولاراق بؤیوک‌لوگو یالنیز ائتدیگی اینقیلابین ایره‌لی گلمیر. اونون اوزاق فیکیرلی ایدی. سولدا و ساغدا آشیری‌لیغی کسدی و اونلارلا مباریزه. بو لیدر اولاراق اونون صاحب اولدوغو بؤیوک بیر مزیتدی. چونکی بئله‌جه نورمال بیر دولت قورماغی باشاردی. بو چوخ اهمیت‌لی. دینده و میللیتچیلیکده هر جور فیکیرلره قارشی ساواشیدی و باشاردی. بو گون تورکیه‌ده یاشایان دموکراسی، آتاتورکون بو اوستون مزیتی‌نین بیر اثری‌دیر.
... آتاتورکون رهبرلیک تورک اینقیلابی‌نین اولوسلار آراسی سس-صدا‌لاری دا چوخ بؤیوک اولدو. چونکی ایلک دفعه میللی ساواش‌لاریندا 3. دونیا اؤلکه‌لری ظفر قازاندی‌لار. هیندیستاندا و عرب مملکت‌لرینده سس-صدا‌لاری چوخ بؤیوک ایدی. "تورک‌لر بونو ائتدیلر، بیز نیه ائده بیلمیریک؟" دئدی‌لر. بعضی اؤلکه‌لر، عرب‌لره، کوردلره، ارمنی‌لره آزادلیق وعده ائتدیلر ... ائنینده سونوندا عرب‌لر مستملکلشدیریلدی؛ ماندا دئدیگیمیز گؤندر. کوردلر پارچالاندی. ارمنی‌لری تورکیه میللی ساواشینا قارشی سالدی‌لار. بون‌لارین هئچ بیری هئچ بیر شئی الده ائده بیلمه‌دی. یالنیز آتاتورک اینقیلاب‌لاری مشعل کیمی پارلادی. اومید وئردی. اوندان سونرا هیندیستاندا فرق‌لی شکیلده بیر آزادلیق ساواشی اینکیشاف و باشقا اؤلکه‌لرده ده داوام ائتدی. تورک قورتولوش ساواشی بیر اؤرنک اولدو.
---------
تورک خیدمت اؤدولی صاحبی روس ادبیاتچی و تورکولوق رادی فیش، اؤزونو ان چوخ سئوین‌دیرن اینقیلابین دیل اینقیلابی اولدوغونو ایفاده ائدیر و علاوه ائدیر:
-------
"منیم یاشیم، تورکیه جمهوریتین‌دن 1 ایل 1 گون داها کیچیک‌دیر. تورکجه‌نی اؤیرنمه‌یه باشلادیغیم تاریخ، آتاتورک اینقیلابینی و ایستیقلال ساواشیندا اؤیرنمه‌یه باشلادیغیم تاریخده. دیل اوچون چوخ مشغول اولدوم. چونکی تورک دیلی 50 ایل ایچینده باش‌لیجا بیر ادبی دیل اولدو. عثمانلیجا تورکجه‌یه چئوریلدی. عثمانلیجا‌دانسا دیلینی اؤیرنمک منیم اوچون چوخ آسان اولدو. چونکی عثمانلیجا چوخ تاملاما‌لی بیر دیل. بونون اوچون منی ده سئویندیردی آتاتورکون دیل اینقیلابی.
ایچینه گیرینجه، من دوکتوراوق تزیم اوچون بئله بیر قونو سئچدیم: تورک ادبیاتیندا ایستیقلال ساواشی. بو ساواشی تورک ادبیاتیندا نئجه عکس ائتدیریلدی، تورک ادبیاتینی نئجه تأثیر ائتدی؟ آکا گوندوز-دن توتون دا حالیده ادیب‌ه قدر بوتون یازیلان‌لاری اوخودوم. طبیعی تاریخ یازی‌لارینی دا اوخودوم و چوخ شئی‌لر اؤیرنمه‌یه باشلادیم. طبیعی اولاراق چالیشارکن داها چوخ شئی‌لر آنلاماغا باشلادیم. زامانلا آتاتورکه گلینجه، اونون بؤیوک‌لوگونو داها یاخشی آنلادیم. اونون ایره‌لی فیکیرلی، بیر چوخ خصوصیت‌لرین‌دن بیری، اما منجه ان اهمیت‌لی‌سی. "
------------
سئوگی‌لی آتاتورک دوست‌لاری، سؤزون گوجونو ایتیردیگی یئردییک ... داها نه دئییله بیلر کی ...
گله‌جک هفته یئنه عینی ساعاتدا عینی سئوگیده گؤروشمک دیلییله اسن قالین ...
ایلگیلی‌لی خبرلر
تۆرک جمهوریتلرینین گوند‌مینده‌کی گلیشمه‌لر
۱ ژوئن ۲۰۲۴ تاریخینده شوشادا تۆرک دؤولتلری تشکیلاتی تحصیلدن مسئول باخانلاری ۸.جی ییغینجاغی ائدیلدی
