آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو(15)
بیر خالقین یئنی‌لشدیریلمسیندن داها گؤزل بیر شئی یوخ‌دور یئر اوزونده. 1925-جی ایلده او گون‌لر آنگورا دئییلن آنکارادا من بونا شاهید اولدوم. جوشکون بیر حیران‌لیق دویغوسو ایچینده هم ده ... بونو ایفاده ائتمک‌دن آیریجا خوشبختم
آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو:
سلام سئوگی‌لی اوخویوجولار، آتاتورک سئوگی و ماراغیندا بیرلیکدییک.
بؤیوک لیدر مصطفی کمال آتاتورکه آردین‌دان، دونیاجا تانینمیش دولت آدام‌لاری‌نین، یازارلارین و موتفککیرلرین، تاریخین حافیظه‌سینه هدیه ائتدیگی سؤزلرله میننتدارلیغیمیزی تقدیم ائتمه‌یه داوام ائدیریک.
---------------
بو گون سیزلرله آلبرت ساراوت-نون قیمتلندیرمه‌لری آراسیندا قیسا بیر سفره چیخاجاغیق.
یاخشی آلبرت ساراوت کیم‌دیر، اوّل اونا بیر باخاق؟
آلبرت ساراوت بیر فرانسیز دولت آدامی. اونو موضوعموزا و پروگرامیمیزا داخیل ائدن خصوصیتی، آتاتورکو یاخین‌دان تانیماسی. حتی، 11 نوامبر 1938-جی ایل تاریخ‌لی پاریس سویر قزئتی‌نین ایستیناد گؤره، آتاتورکون دوغوم تاریخینی دقیق اولاراق سؤیله‌یه بیلن بیر نفوذ. آلبرت ساراوتا گؤره، آتاتورک 13 مارس 1881-جی ایلده سلانیکی اورتا محله‌لرین‌دن بیرینده آنا‌دان اولوب.
اؤلکه‌سینده، 23 ایل میلت وکیلی و دؤرد دفعه ناظیرلیک ائدن آلبرت ساراوت، دؤورون فرانسیز باش ناظیری ادوارد هرریوت طرفین‌دن تورکیه‌یه گؤندریلدی. فرانسیز سفیری اولاراق وظیفه ائده جگی تورکیه، آلبرت سارراوت اوچون اولدوقجا ماراق‌لی‌دیر. اولکه‌داش‌لاری پیرر لوتی و کلاود فارررین رومان‌لاریندا ایضاح ائدیلن بو اؤلکه‌نی کشف ائتمگی اونسوز دا چوخ ایستییردی. خصوصیله تورک اینقیلابینی و اونون یارادیجی‌سینی یاخین‌دان گؤرمگی و تانیمانی ... 1953-جی ایلده وئردیگی بیر کونفرانسدا بونو بیر دفعه داها آچیخلایاجاقدی.
ساراوت، سفیر اولاراق وظیفه ائتدیگی 1925-جی ایلده مصطفی کمالی و آنکارانی یاخین‌دان تانیما ایمکانی تاپدی. آلبرت ساراوتا گؤره، فران‌سیزلار، لوتی‌یه و او دؤورون رومان‌لاریندا شعرسل بیر دیلله آچیقلامالاری خاریجینده یئنی تورکیه‌نی و اونو یئنی‌دن یارا‌دان‌لار کیفایت قدر تانیمیردی.
بو گون، آلبرت ساراوت‌ون قیمتلندیرمه‌لری آراسیندا قیسا بیر سفره چیخماق ایستییریک. بیر آز سونرا قولاق آساجاغیق سؤزلر، ایکی تاریخچی‌نین قلمه آلدیغی یئنی تورکیه آدلی بیر ایشین اؤن سؤزونده ده ایشتیراک ائدیر.
---------
"فرانسیز ائلچی‌سی اولاراق تورکیه‌ده کئچیردیگیم گون‌لر، حیاتیمین ان گؤزل خاطره‌لرین‌دن بیری اولدو. خصوصیله گزینتیچی بیر پئشه گریی، آشاغی یوخاری بوتون قارّه‌لرده اؤزونو ان یاخشی گؤرونمسی قارشی‌سیندا تاپمیش بیر نفرین آغزین‌دان بو سؤزلر داها دقته چارپان بیر اهمیت قازانیر، قانیم.
بیر خالقین یئنی‌لشدیریلمسیندن داها گؤزل بیر شئی یوخ‌دور یئر اوزونده. 1925-جی ایلده او گون‌لر آنگورا دئییلن آنکارادا من بونا شاهید اولدوم. جوشکون بیر حیران‌لیق دویغوسو ایچینده هم ده ... بونو ایفاده ائتمک‌دن آیریجا خوشبختم.
بو سؤزلری، جوشغولاردیرمی اؤزلرینه، ایستانبولدا جان وئرن تورکیه‌نی آنکارادا یئنی‌دن قوردوران بوتون قرارلی، اورک‌لی، ایرلینی گؤره بیلن مقاومت‌لی وطن‌پرور بیل‌دیریرم. اما هر شئی‌دن اوّل و خصوصیله، خالقی اویان‌دیران، دولتی قوران، دیریلیب یئنی‌لشمه کیمی گوج‌لو دوشونجه‌سینی اؤلکه‌سینه آشیلایابیلن مصطفی کمالا بیل‌دیریرم. او کی، اؤندر قهرمانلیغییلا سیاست داهی‌لیگینی اؤزونده بیرلشدیرمیش اولان بنزرسیز بیر یارادیجی‌دیر.
... بوگونکو تورک‌لر اگمنلیک‌لرینی چوخ باها‌لی بیر بدل ایله الده ائتدی‌لر و بونا ال سورولمه‌یه‌جگینی هر کسه بیلدیردی‌لر. و من، هم بیر تاماشاچی، هم بیر اویونچو اولاراق آنکارادا، یئنه اوروپا قاره‌سینه دوغرو یؤنلمیش بیر تورک میللی دویغوسونون یئنی‌دن دوغوشونا قاتیلمیش اولماقلا خوشبختم.
تورک وطن سئورلیغی‌نین رئاللاشدیرماغا چالیشدیغی میللی یئنی‌لشمه تلاشیندا اوجا‌لیق و سویلولوق واردیر. بونو قاوراییب حؤرمت گؤسترمه‌سینی بیلن هر کس، بیر دوستلوغون، اؤزونه دوغرو آچیلمیش بیرباشا و اعتبارلی یولونو آسان‌لیقلا تاپا‌جاق. بو دوستلوقدا، اونا حقیقتن بئل باغلامیش‌لار اوچون، هئچ بیر خائین‌لیک و هئچ بیر خیال قیریق‌لیغی یئر آلماز. "
---------
آلبرت ساراوت، آتاتورکون آردین‌دان یازیلان و یئنی تورکیه باش‌لیغینی داشییان بیر مقاله‌یه اؤنسؤزله ایشتیراک ائتمه‌سی ایستندیگینده، بو قیمتلندیرمیی ائتمیشدی. آتاتورکه و یاراتدیغی اثره اولان بوتون حیرانلیغییلا ...
دؤورون باش ناظیری ادوارت هرریوت طرفین‌دن تورک رونسانسینا شاهیدلیک ائتمه‌سی اوچون تورکیه‌یه گؤندریلن آلبرت ساراوت، 1953-جو ایلده قلمه آلدیغی بیر دیگر قیمتلندیرمه‌سینده ایسه حیران اولونا‌جاق بیر قهرمان دئدیگی آتاتورک ایله تانیشمالارینداکی تصورات‌لارینی بحث ائدیر.
---------
"مصطفی کمال، اوتکوسونو/ موتلوسونونو رئاللاشدیردیق‌دان سونرا، اؤلکه‌سی‌نین حسرت‌لرینی دویورماق، اونو معاصیرلش‌دیرمک اوچون بؤیوک بیر گوجله، شعورلا و اویانیقلیقلا ایشه قویولدو. و ایشده باش ناظیر هرریوت دا من‌دن فرانسانین سئوگی‌لرینی گؤتورممی و بو یئنی‌دن دوغوشا شاهید اولماغیمی ایسته‌دی ... اما بنده، بلی خصوصیله بنده، بو تورک اینقیلابینی و بو اینقیلابین او اسکی عثمانلی اؤلکه‌سینه گتیردیگی دییشیک‌لیک بئله صنعتچی‌سینی یاخین‌دان گؤرمک کیمی خوش بیر ماراق وار ایدی.
اوزون بویو، سوس‌سوز افسر لیباسی ایچین‌دکی چئویک و گوج‌لو گؤوده‌سیله، ژست و دوروشون طبیعی سوی‌لولوغو واردی اؤزونده. یونگول قیریشیق آلنیندا، بویوک بیر زکا و دوشونجه‌نین جانلاندیغی گؤروله بیلیردی. اما اصل معجزه اولان باخیشلارییدی. باخیش‌لاری، شیمشک کیمی و شیرین ایشیق‌لار ساچیردی. اؤزونه سون‌سوز اعتباری گؤروله بیلیردی. بو کسکین، آراشدیریجی و روحا ایشله‌ین باخیش، دیب‌سیز بیر درینلیکدئیدی. هم اؤزونه چکیر، هم ده قورخودوردو. غازی‌نین گولدوگو زامان، گولوشو قوسورسوز چهره‌سینی بیر گنج‌لیک سئویملیلیگیله ایشیقلاندیریر و ایچینیزدکی قورخو سیلینیب گئدیردی.
... خانیم‌لار، جناب‌لار، ایشده سیزه غازی‌نین، بیزیم غرب دونیامیزا ائتدیگی بنزرسیز بؤیوک خیدمت ... بو دویغولاندیریجی قونو اوزرینده سندلریم آرتدیقجا، بو بؤیوک دولت آداماینا، بو چوخ بؤیوک اینسانا، غازی‌یه قارشی حیران‌لیغی‌نین دا آرتیر. "
---------
سئوگی‌لی آتاتورک دوست‌لاری، سؤزون گوجونو ایتیردیگی نقطه‌دئییک ... داها نه دئییله بیلر کی ...
گله‌جک هفته یئنه عینی ساعاتدا عینی سئوگیده گؤروشمک دیلییله اسن قالین ...
ایلگیلی‌لی خبرلر
تۆرک جمهوریتلرینین گوند‌مینده‌کی گلیشمه‌لر
۱ ژوئن ۲۰۲۴ تاریخینده شوشادا تۆرک دؤولتلری تشکیلاتی تحصیلدن مسئول باخانلاری ۸.جی ییغینجاغی ائدیلدی
