آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو (13)
کمالیست اینقیلاب تورک تاریخینده کسکین بیر دؤنوش نقطه‌سی، گئری قالمیشلیقدان خلاص اولما و داوام‌لی بیر سیاسی ثابت‌لیک و اقتصادی اینکیشاف آتیلیمی اولاراق گؤرولمکده‌دیر
آتاتورک، بیر میللتین یئنی‌دن دوغوشو:
سلام سئوگی‌لی اوخویوجولار، آتاتورک سئوگی‌سی و ماراغیندا بیرلیکدییک.
بؤیوک لیدر مصطفی کمال آتاتورکون آردین‌دان، دونیاجا تانینمیش دولت آرام‌لاری‌نین، یازارلارین و موتفککیرلرین، تاریخین حافیظه‌سینه هدیه ائتدیگی سؤزلرینده میننتدارلیغیمیزی تقدیم ائتمه‌یه داوام ائدیریک.
-------
بو گون سیزلرله، پکن اونیورسیته‌سینده تاریخ بؤلومو مودیرلیگی ائتمیش اولان بیر تاریخچی‌نین، پروفسور دوکتور دونگ جین گوانین آتاتورک و تورکیه اوزرینه قیمتلندیرمه‌لرینی پایلاشاجاغیق. معاصر تورکیه‌نین تاریخی و تورک‌لرین آسیا‌داکی کئچمیشیله یاخین‌دان ماراق‌لانان پروفسور گوا، "شرق آسیادا معاصیرلشمه" آدلی کیتابین دا اورتاق یازارلاریندان.
چین‌ین اؤز دییشمه مدتی ایچینده تورک اینقیلابینا باغلی دگرلندیرمه‌لری‌نین چاتدیغی مرحله، چین‌لی تاریخچی‌نین دئییشیله ایکی نقطه‌ده یئکون‌لاش‌دیریلا بیلر:
"تورک خالقی‌نین کئچمیش یئرینه اینکیشافی سئچیم ائتمه‌سینه حؤرمت گؤسترمک لازیم‌دیر" و "آتاتورک اصلاحات‌لاری‌نین باشاریسی و یئنی جمهوریتین اینکیشافی، عمومیتله اینکیشاف ائتمکده اولان اؤلکه‌لرده تکرارلانا بیر مودئل اولاراق گؤروله بیلر."
پروفسور دوکتور دونگ جین گوا، تورکیه جمهوریتی‌نین قورولوشونون 75ینچی ایلی قوتلاما‌لاری اثناسیندا تورکیه‌نی زیارت ائده‌رک، علمی مراسیمه قاتیلدی و بیل‌دیری تقدیم ائتدی. بیلدیریش‌لرینده، او گونه قدر، چینده معاصر تورکیه اوزرینه تخمینن 300 مقاله و 10 کیتاب یایینلانان اولوندوغونو سؤیله‌دی و علاوه ائتدی:
"1910لارین سونلاریندان گونوموزه قدر چین ضیا‌لی‌لاری، یعنی چین‌ین سئچمه قروبو، آتاتورکو و معاصیر تورکیه‌نی، چین‌دکی اینقیلابی و معاصیرلشمه‌نی تفسیر ائدرکن همیشه بون‌لاری مراجعت نقطه‌سی اولاراق آلدی‌لار."
ایندی پروفسور دوکتور دونگ جین گوانین، تثبیت‌لرینه قولاق آساق.
----
"هر نه قدر چین و تورکیه 1971-جی ایلده رسمی اولاراق دیپلوماتیک علاقه‌لرینی یئنی‌دن قوردولارسا دا، چین‌ین معاصیرلشمه اینقیلابی‌نین باشین‌دان بری معاصیر تورکیه اوزرینه علمی آراشدیرما‌لارین سایسینده بؤیوک بیر آرتیش اولدو. بیلم اینسان‌لاری آتاتورکون تورکیه‌نین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حیاتین‌داکی این هر ساحه‌سین‌دکی دییشیک‌لیک‌لره باغلی دوشونجه‌لرینی و باشاری‌لرینی آراشدیردی‌لار. بو آراشدیرما‌لار ایکی آنا دییشن اوزرینده دایانیلدی: بیری؛ اینقیلاب، دیگری ایسه معاصیرلشمه فاکتورو. کیمی‌لری بو ایکی دییشن آراسیندا ضدیت اولدوغونو سؤیله‌ییرسه ده، من بئله دوشونمورم. گئتدیکجه داها چوخ سایدا بیلیم اینسانی ایکینجی دییشن، یعنی معاصیرلشمه اوزرینده دایانیر و تورکیه‌نین اقتصادی ایستراتژی‌لرینی، بؤلگه‌سل اینکیشاف پروقرامینی، تورپاق اصلاحاتینی، خاریجی بورج‌لاری و سرمایه‌لری موضوعسونو نئجه دوزنله‌دیغینی، خاریجی سیاستینی، اوردونون موقعیتینی و ایسلامچی آخین‌لارین یئنی‌دن اورتایا چیخیش حرکتینی آراشدیررلار.
20. عصرین باشیندا چین‌دکی یئنی تاریخ یازیمی‌نین تانیدیجی خصوصیت‌لرین‌دن بیری، میللی ترققی و معاصیرلشمه قونولارینا گئنیش یئر وئرمه‌سی اولدو. بو قونوداکی ایلک مونوقرافی یئنی تورکیه ایله علاقه‌دار ایدی. چوخ مشهور بیر چین‌لی یازارین یازدیغی بو آراشدیرما عثمانلی ایمپراتورلوغون‌دان معاصیر بیر اولوس-دولته چاتانا قدر بوتون تورک اجتماعی دییشمه پروسه‌سینی ایچه‌ریر.
1949دان 1970-جی ایللرین سون‌لارا قدر معاصیر تورکیه و آتاتورک قونوسوندا یایینلانان یازی سایسی آز. اما آوقوست 1979-جو ایلده منیم ده عضوو اولدوغوم پکن اونیورسیته‌سین‌دن ایکی گنج تاریخچی بو پروبلمی اورتایا آتدی‌لار و "بیز کمالیزمی، اونون آنتی‌امپریالیست، قاباقجیل و اینقیلابچی خوصوصیتلریله دوغرو اولاراق دیرلندیرمه‌لی‌گیک. بونو بیر یاخین چاغ تاریخ آراشدیرما‌لاری آتلیه‌سینده ائتملی‌گیک "دئدی‌لر.
بو قونودا ایستی مذاکیره‌لر ائدیلدی. ایکی آی سونرا بو تاریخچی‌لر معروضه‌لری یایینلادیلار. "تورک‌لرین لوزان کونفرانسیندا تورکیه‌نین مستقیل‌لیگینی و اگمنلیگینی ساوندوغو، تورک خالقی‌نین کئچمیش یئرینه اینکیشافی سئچیم ائتمه‌سینه حؤرمت گؤسترمک لازیم اولدوغونو وورغولادی‌لار. کمال آتاتورکون رهبرلیک اینقیلابین اهمیتینی و اونون اولوسلار آراسی سویه‌دکی بؤیوک تأثیرینی دیله گتیردی‌لر. ایکی‌سی ده منیم معلمیم اولان ایکی تاریخچی بون‌لاری سؤیله‌دی و منجه بو چوخ اهمیت‌لی‌دیر. بونون، چین تاریخ‌چیلیغی‌نین اؤزونو دییشدیرمه مدتینده بیر دؤنوش نقطه‌سی اولدوغونو بئله سؤیله‌یه بیلریک. بئله‌جه بو تاریخچی‌لر، چینده آتاتورک و کمالیزم قونوسون‌داکی نظری دوغما‌لاری دا تنقید اولوردولار. "
پکن اونیورسیته‌سینده تاریخ بؤلومو مودیرلیگی ائتمیش اولان بیر تاریخچی‌نین، پروفسور دوکتور دونگ جین گوانین آتاتورک و تورکیه اوزرینه قیمتلندیرمه‌لرینی پایلاشماغا داوام ائدیریک. معاصیر تورکیه‌نین تاریخی و تورک‌لرین آسیا‌داکی کئچمیشیله یاخین‌دان ماراق‌لانان پروفسور گوا، "شرق آسیادا معاصیرلشمه" آدلی کیتابین دا اورتاق یازارلاریندان.
پروفسور، عینی زاماندا معلم‌لری ده اولان ایکی تاریخچی‌نین یایینلانان معلوماتدا سونرا آتاتورک و معاصیر تورکیه اوزرینه داها باشقا تانیدیجی ایشلر یایینلانان ایفاده و علاوه ائدیر:
--------
"... کمالیست اینقیلاب تورک تاریخینده کسکین بیر دؤنوش نقطه‌سی، گئری قالمیشلیقدان خلاص اولما و داوام‌لی بیر سیاسی ثابت‌لیک و اقتصادی اینکیشاف آتیلیمی اولاراق گؤرولمکده‌دیر. داها اوّلکی بیر مقالم‌ده یازدیغیم کیمی اوستون خوصوصیتلریله وضعیته ال قویان دییشمه ایله ایشه یارییان عنعنه‌لری داوام ائتدیرمه آراسین‌داکی علاقه‌نی باشاریله قوران و آلتی تمل قانونلا بلدچی‌لیک ائده‌رک بوتون بو بویوک اینقیلاب‌لاری ائدن نفر آتاتورک‌دور.
... منجه تورک خالقی آتاتورکون لیدرلیگی آلتیندا اؤز عنعنه‌لرینه و یئنی دونیا‌داکی وضعیتینه گؤره اؤز یولونو تاپمیش‌دیر. ... منه گؤره آتاتورک اصلاحات‌لاری‌نین باشاریسی و یئنی جمهوریتنین اینکیشافی، عمومیتله اینکیشاف ائتمکده اولان اؤلکه‌لرده تکرارلانا بیر مودئل اولاراق گؤرولموش‌دور. و یونسکونون 1981-جی ایلده آتاتورکون باشاری‌لارینی و دوشونجه‌سینی ایفاده و بئله‌جه بیرلشمیش میللت‌لر تشکیلاتی‌نین عضو اولکه‌لرینجه "اینکیشاف و معاصیرلشمه پروسه‌لری" قونولاریندا علمی ایشلر ائتدیرمک عذره 1981-جی ایلده آتاتورک ایلی کیمی منیمسنیلمه‌سی‌نین قرارلاشدیرماسی‌نین سببی اولموش‌دور. آنا نقطه بودور. "
سئوگی‌لی آتاتورک دوست‌لاری، بوگونکو حیسه‌سی بورادا قورتارییرق.
سؤزون گوجونو ایتیردیگی نقطه‌دئییک ... داها نه دئییله بیلر کی ... گلن هفته بیر باشقا مشهورون سؤزلرینده یئنه عینی ساعاتدا عینی سئوگیده گؤروشمک دیلییله اسن قالین ...
ایلگیلی‌لی خبرلر
تۆرک جمهوریتلرینین گوند‌مینده‌کی گلیشمه‌لر
۱ ژوئن ۲۰۲۴ تاریخینده شوشادا تۆرک دؤولتلری تشکیلاتی تحصیلدن مسئول باخانلاری ۸.جی ییغینجاغی ائدیلدی
